Kỹ năng sinh tồn tổng hợp

[[ẹc]]

[Kỹ năng sinh tồn] Phần 1: Bị lạc nơi hoang dã
Các bạn độc giả thân mến, chuyên mục Khám Phá từ trước đến nay vẫn là nơi đăng tải những bài viết về chủ đề khoa học thường thức nói chung. Sau khi nhận được những phản hồi và góp ý tích cực về việc đưa ra những bài viết kiến thức thành những chuyên đề cụ thể để tiện theo dõi đón đọc. Tiếp nhận ý kiến đó của độc giả GenK xin bắt đầu loạt bài viết về chuyên đề kỹ năng sinh tồn dành cho các bạn muốn khám phá và hoàn thiện bản thân mình. Trong chuyên đề này, chúng tôi sẽ tập trung khai thác những khó khăn hiểm nguy gặp phải trong từng trường hợp cụ thể, ví dụ như bạn đi du lịch và bị lạc trong rừng sâu với một cô bạn đang run sợ, bạn phải tìm cách sống sót và tự bảo vệ mình cho tới khi có người tìm thấy vậy nếu là bạn của hiện tại thì các bạn sẽ làm gì? Tất cả sẽ có trong loạt bài về những kỹ năng sinh tồn trên chuyên mục Khám Phá của GenK.

Phần đầu tiên của chuyên đề, chúng ta sẽ bàn tới những kỹ năng cần thiết đề sinh tồn trong một số tình huống khó khăn như phải tự mình kiếm thức ăn nước uống phòng vệ để sống sót càng lâu càng tốt.

Ngày nay, có thể nói là các bạn đã gặp và tiếp xúc rất nhiều qua phim ảnh, sách truyện, game… những tình huống tai nạn, thảm họa thiên nhiên như động đất, sóng thần hay chiến tranh, nạn khủng bố… bạn cũng đã thấy những tình huống thoát hiểm ngoạn mục hay những cái chết rất khủng khiếp cả trong phim và game.
Hầu hết trước đây mọi người đều cho rằng điều này là những tình huống giả tưởng được tưởng tượng ra cho mục đích giải trí. Nhưng càng gần đây, càng nhiều người cho rằng nó là quan trọng và thực tiễn. Ở Mỹ và Châu Âu có rất nhiều khóa học kĩ năng sinh tồn được mở ra và thu hút rất nhiều học viên, những khóa học này không chỉ đào tạo những kĩ năng sinh tồn mà còn đào tạo kinh nghiệm đối mặt với hiểm nguy, sự ổn định tâm lý và cách thức bảo vệ sức khỏe...

Ở đây tôi không có tham vọng tóm tắt cả khóa học đó lại trong chỉ một vài bài viết. Cái tôi muốn đưa ra ở đây đó là những kiến thức căn bản để bạn đủ tự tin để suy nghĩ mưu cầu đến sự sinh tồn: “Bạn sẽ sống sót trong mọi tình huống. Từ trong sa mạc, trong rừng thẳm, vùng băng tuyết, ngoài biển khơi, chiến tranh…hay thậm chí là cả nạn zombie…Chỉ với 1 con dao nhỏ hoặc không có gì. Với kinh nghiệm và sự tỉnh táo bạn có thể tự tin tìm ra cách để mình sống sót mà không buông xuôi một cách dễ dàng như đa số người khác sẽ làm”.
Ở Việt Nam không có băng tuyết, ở Việt Nam không có sa mạc, không có động đất hay sóng thần. Tôi không phủ nhận điều đó nhưng bạn có chắc là mình sẽ không một lần bị lạc, bị tai nạn khi đi du lịch, đi công tác xa hay thậm chí là bạn phải tìm kiếm một thứ gì đó ở một vùng đất xa lạ hoang vu mà bạn không hề biết. Bạn chắc chắn cả đời mình sẽ không lâm phải cảnh đó? Ở Nhật Bản khi động đất người ta sẽ tạm thời chui xuống gầm bàn nhưng ở Việt Nam có nên làm như thế không? Làm thế nào để bạn có nước, lửa và lương thực trong một tình huống bi đát và bất ngờ ? Hay “lãng mạn” hơn một chút khi đặt mình vào những nhân vật trong phim “Lost” hay “2012” bạn sẽ làm thế nào???

Trang bị cho mình những kiên thức về tự nhiên và kĩ năng sinh tồn sẽ làm bạn có tâm lý tự tin và luôn sẵn sàng để đối mặt với những tình huống hiểm nghèo mà tự nhiên và cả con người đem lại cho bạn. Bạn không muốn buông xuôi chứ?
Bị lạc
Đơn giản là bỗng nhiên bạn thấy mình bị lạc, thất lạc khỏi nhóm đồng hành ở một nơi hoang dã không có bóng người. Hay tệ hại hơn là bạn tự đi đến một nơi hoang dã và không thể tìm được lối thoát, không ai biết bạn mất tích để tìm kiếm. Trước tiên tôi xin nói đến trường hợp bất khả kháng bạn phải đi đến những nơi như thế và đã có sự chuẩn bị từ trước. Vậy bạn có thể và muốn mang theo những gì?

Bí quyết ở đây là phải xác định mục đích, nhu cầu và quan trọng nhất là địa thế và khí hậu nơi mà ta sẽ phải đến. Từ đó ta sẽ mang theo những đồ dùng cần thiết thích hợp chứ không phải là “cõng” theo bất kì thứ gì mà ta nghĩ đến. Một số vật dụng quan trọng tối thiểu phải có ở đây là:
- Y phục: quần áo,giày dép,mũ, găng tay, áo mưa, ba lô...phù hợp với khí hậu nơi mình muốn đến. Nếu địa điểm bạn sắp đến là vùng sa mạc thì đương nhiên hành trang chuẩn bị phải được lựa chọn khác biệt với vùng biển hay vùng băng tuyết.
- Đồ dùng cá nhân: tùy theo tình huống và tùy theo sức mang của bạn. Nhưng chắc chắn phải có bình nước, bật lửa, dao đa năng, xoong nồi cá nhân, túi cứu thương, túi mưu sinh, đèn pin, la bàn, bản đồ hay GPS … Điện thoại di động thì khỏi nói rồi nhưng còn pin hay có trong vùng phủ sóng hay không lại là chuyện khác.

Một số vật dụng nhỏ nhưng không thể thiếu.​

- Thực phẩm: cực kì cần thiết nhưng lại rất khó mang theo và khó bảo quản. Ta nên mang những thức ăn khô, lương khô, gạo, gia vị, trứng hay đồ hộp là dễ dàng nhất. Ít nhất thì số lượng thức ăn đó có thể giúp ta sống sót cả tuần để chờ người đến cứu (Nhiều ý kiến cho rằng lượng protein trong một quả trứng gà có thể giúp ta sống sót trong 1 ngày).
- Dụng cụ cắm trại: lều bạt, võng, chăn màn...
- Dụng cụ cầu cứu: pháo sáng, còi, gương phản chiếu hay đơn giản chỉ là những đống lửa tạo khói dễ nhận thấy từ xa...
Được trang bị thật tốt những thứ như trên, chắc chắn bạn sẽ đủ tự tin để tìm được cách đối phó với những tình huống hiểm nghèo nhất. Phần còn lại là kinh nghiệm, sức khỏe và kiến thức căn bản mà tôi nói dưới đây sẽ giúp bạn là kẻ sống sót…
1. Bị lạc mà không có ai tìm kiếm
Đây là một tình huống khá bi đát và cũng không ít người mắc phải. Tâm lý hoảng sợ, suy sụp mất tự chủ sẽ đến một cách nhanh chóng với bất kì ai nếu không tìm được lối thoát sau vài ba ngày. Vì vậy mục tiêu hàng đầu trong tình huống này là phải thoát khỏi vùng nguy hiểm một cách nhanh nhất có thể. Bất kì khu dân cư,lán trại hay dấu hiệu sinh hoạt nào của con người cũng sẽ là chìa khóa dẫn đến lối thoát của bạn. Dưới đây là một số cách phát hiện phương hướng và di chuyển.

- Phương hướng: Bạn có trong tay la bàn hay bản đồ nhưng đôi lúc nó sẽ trở nên vô ích nếu bạn không thể xác định đi về hướng nào để gặp khu dân cư gần nhất. Hay tệ hại hơn là bạn chẳng có gì trong tay cả. Làm thế nào để bạn có thể xác định được phương hướng mà mình phải đi? Hãy trèo lên 1 cái cây hoặc mỏm đá cao nhất có thể. Quan sát thật kĩ mọi nơi mà bạn có thể nhìn thấy: ngọn tháp, đồng ruộng, khói, nhà cửa, đường mòn… bất kì dấu hiệu đời sống con người nào sẽ giúp bạn quyết định hướng mà mình phải đi tới. Nếu là ban đêm thì ánh đèn điện, ánh lửa cũng sẽ được nhìn thấy từ rất xa.

Trong trường hợp mà bạn không thể nhìn thấy hay nghe thấy gì. Cách tốt nhất là cố gắng xác định vị trí một con suối, một con sông từ trên cao. Ở trên cao bạn nhìn thấy những khoảng rừng cây xanh mướt hơn những khoảng rừng khác thì chắc chắn ở gần đó có sông suối . Công việc tiếp theo chỉ là đi xuôi theo hạ lưu (theo dòng nước chảy) và tỉ lệ gặp khu dân cư hay thoát khỏi “vùng nguy hiểm” là rất cao. Cách trên cũng hoàn toàn có thể áp dụng nếu bạn ở hoang mạc hay sa mạc tuy nhiên tỉ lệ thành công thấp hơn.

- Di chuyển: trong phim ta hay thấy những người di chuyển trong rừng thường bị quay trở lại chỗ cũ hay vô thức đi theo một đường tròn. Đây là việc hoàn toàn có thật do bước chân của bạn không đều nhau (chân trái bước dài hơn chân phải chẳng hạn). Và rất nhiều bước chân không đều nhau đó sẽ đưa bạn đi theo đường vòng cung thậm chí là đi theo đường tròn. Vì vậy xác định rõ phương hướng, đánh dấu mục tiêu bằng mặt trời, mặt trăng, núi , hướng gió so với hướng di chuyển…hay bất kì những gì có thể, đó là cực kì quan trọng. Và khi gặp phải trường hợp trên không được hoảng loạn hay có tâm lý buông xuôi, đây là một điều rất tối kị. Khi mà nghị lực và khát vọng sống không còn thì chẳng có cách nào có thể cứu được bạn.
2. Bị lạc mà có người tìm kiếm (lạc khỏi nhóm hay có ai đó biết chắc chắn bạn mất tích)
Tuy đây cũng là một cú sốc đối với bạn nhưng mọi việc lại đơn giản hơn so với trường hợp ở trên rất nhiều. Việc đầu tiên là nên bình tĩnh xác định địa hình xung quanh, nghiên cứu tìm hiểu nguồn nước, thực phẩm và ở lại đó chờ người đến cứu. Cách thức để tìm kiếm nguồn nước, thực phẩm hay sinh tồn tôi xin phép được nói trong những kì sau. Ở đây tôi chỉ xin các bạn nên thực hiện theo những lời khuyên sau đây :

- Ở nguyên tại chỗ chờ người đến cứu: ở nguyên tại chỗ tránh di chuyển làm tiêu hao năng lượng, thú dữ tấn công, tai nạn hay bệnh tật …
- Tìm hiểu môi trường xung quanh để tìm kiếm nguồn nước, thực phẩm, chỗ trú ẩn, củi, cây quả …
- Tạo ra các dấu hiệu dễ nhận thấy: ở trong rừng thì đốt lửa tạo khói, vùng băng tuyết hay sa mạc thì xếp đá sẫm màu theo chữ SOS , căng những tấm vải màu sắc, quần áo lên cao, tạo ra âm thanh (nếu có thể).

- Giữ lửa luôn cháy để giữ nhiệt, xua đuổi thú dữ và cả tạo sự an thần.
- Yên tâm chờ người đến cứu: Con người có thể sống 3 ngày mà không có nước, 3 tuẩn nếu không có thực phẩm. Kể cả việc bạn bị thương không thể di chuyển,bạn hoàn toàn có thể hi vọng trong thời gian đó bạn sẽ được cứu thoát .
3. Bị lạc theo nhóm
Việc này xem ra còn dễ thở hơn tình huống trước nhưng cũng có nhiều vấn đề phát sinh hơn nhiều. Ganh ghét, nghi kị, trộm cướp,mất trí, ảo giác, chán nản,bất cần… thậm chí là giết hại lẫn nhau là điều hoàn toàn có thể .Nhưng nếu tạo thành một nhóm có tổ chức và đoàn kết thì mọi việc lại đơn giản hơn rất nhiều. Vì vậy việc bầu chọn một người kinh nghiệm và được tin cậy làm Leader là điều cần thiết. Người leader này sẽ là người hỏi ý kiến mọi người nhưng mình sẽ là người đưa ra quyết định. Tránh trường hợp lạm dụng biểu quyết vì nhiều lần như thế rất dễ dẫn đến việc chia bè phái và nghi kị lẫn nhau.

Không cần phải tài giỏi như Bear Grylls nhưng bạn sẽ sống sót như anh ấy.​

- Người leader này phải biết phân công công việc theo nhóm một cách hợp lý tùy theo sở trường của từng người. Củng cố tinh thần từng người và giải quyết linh động những trường hợp đau ốm, bệnh tật …
- Quyết định và dám quyết định : điều này là cực kì quan trọng. Một ví dụ ở đây là một tình huống hiểm nghèo: Một toán người bị mắc kẹt trong một hang động do sụt lún, có người đã chết và mọi người đang gắng sức đào bới tìm lối ra. Lương thực thì đã cạn kiệt mà trong nhóm có phụ nữ và trẻ con. Là một đội trưởng bạn sẽ đưa ra những quyết định như thế nào?
Đạo đức hay bản năng sinh tồn, chôn cất hay “xử lý” những xác chết của người bạn đồng hành xấu số kia vì tập thể. Đó hoàn toàn phụ thuộc vào quyết định của bạn và bạn phải chịu trách nhiệm về điều đó. Và nếu bạn dẹp vấn đề đạo đức qua một bên bên thì nên chia sẻ trách nhiệm đó với 1 vài người khác ( không phải toàn bộ phụ nữ, trẻ con ) để đi đến quyết định cuối cùng. Và “món ăn” kinh khủng này sẽ “chế biến” như thế nào ? Tôi đang xem xét việc có nên viết về nó vào các phần sau hay không.

Nói chung nếu bị lạc theo nhóm thì việc cần thiết nhất là tạo bầu không khí lạc quan, tinh thần đoàn kết, chia sẻ giúp đỡ lẫn nhau. Đó chính là sức mạnh để giúp nhóm tồn tại thoát khỏi hiểm nguy .
Cuối cùng điều tôi muốn nói ở đây là những kiến thức căn bản phía trên hoàn toàn không quá xa vời. Nó nằm trong tay bạn và bạn hoàn toàn có thể làm được, thậm chí là tốt hơn. Biết đâu một lúc nào đó nó sẽ làm cho những người xung quanh bạn khâm phục và chính bạn cũng tự tin về khả năng ứng biến và những sự hiểu biết của mình…
Ở kì sau tôi sẽ nói chi tiết hơn về những tình huống đi lạc, bạn phải lênh đênh trên dại dương mênh mông, lạc trong sa mạc nóng bỏng hay trong rừng già ẩm ướt. Bạn bị thương, bị rắn cắn hay đơn giản chỉ là muốn vượt qua sông suối, đầm lầy, núi cao. Bạn phải làm thế nào? Hi vọng bài viết vào kì tới sẽ giúp bạn phần nào giải quyết những câu hỏi này.

 

[[ẹc]]

[Kỹ năng sinh tồn] Phần 3: Đương đầu với biển cả

Ở kỳ trước các bạn đã được tìm hiểu những kinh nghiệm khi phải đi trong đầm lầy và sa mạc, cả 2 đều có thể dẫn tới những cái chết khó ngờ tới. Còn ở kỳ này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về cách để sống sót khi bị mắc kẹt giữa biển cả mênh mông.


Trôi dạt trên đại dương
Cha tôi vốn là một hải quân, ông đã trốn nhà đi bộ đội từ năm 17 tuổi. Hồi còn chiến tranh ông đã đi khắp nơi, Lào,Campuchia, Thái Lan, Băng La Đét, đến tận Srilanka, tàu của ông cũng thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau. Chiến tranh tạm kết thúc ông còn tiếp tục tham gia những trận đánh chống nạn diệt chủng Pôn Pốt ở Campuchia gần 3 năm.

Tôi có đề cập đến ông bởi kinh nghiệm đi biển của ông cực kì phong phú, cũng đôi ba lần đắm tàu. Những kiến thức thực tế về đại dương ở dưới đây chủ yếu là lấy từ ông và Ben người anh rể mà tôi có nhắc đến nhiều ở phần trước. Đôi lúc 2 bên có những bất đồng và tôi sẽ để nó là đề tài cho các bạn bàn luận.
Ngày nay thì tàu biển là một phương tiện di chuyển khá an toàn. Gió bão hay sóng to, thậm chí đụng phải đá ngầm, băng trôi cũng không phải là vấn đề to tát lắm. Tuy nhiên hiểm họa trên biển cũng không ít hơn trên đất liền là bao: gió bão, hỏng hóc, đi phải vùng chiến sự, trúng thủy lôi, cướp biển … Những thứ trên một khi đã xảy ra thì rất nguy hiểm, nguy cơ đắm tàu là cực kì cao.
Khoan hãy nói đến việc lênh đênh trên biển. Hãy tự cứu lấy mình khi tàu bị đắm đã. Và bạn sẽ làm thế nào?
1.Đắm tàu

Tàu titanic đang dần chìm xuống đáy đại dương lạnh ngắt, vì đây là một con tàu siêu lớn nên thời gian chìm rất chậm. Thuyền trưởng là một người đàn ông ga lăng, ông ra lệnh bắn tất cả những kẻ nào là nam giới mà không nhường xuồng cứu hộ cho phụ nữ và trẻ em. Đại sảnh của thuyền thì đang khá ấm áp và sáng sủa, Jack đành phải vào đó ngồi chờ và để mặc số phận của mình cho may rủi quyết định. Bạn hãy yên tâm rằng có thể Jack vừa có một quyết định đúng đắn. Ben nói với tôi phim Titanic ẩn chứa rất nhiều điều phi lý không đúng với thực tế. Đầu tiên là trong phim có nói đến những con thuyền cứu hộ bằng gỗ mỏng manh đó chứa 40-50 người ( quá rất nhiều so với quy định) , chở quá quy định thì không sao nhưng vấn đề ở đây chính là hành khách đã đứng sẵn trong khoang thuyền và thuyền được thả từ trên cao xuống. Ben nói chẳng cần phải tính toán trọng lượng số người ở đó. Đảm bảo nếu không phải ở phim trường thì những con xuồng cứu hộ bằng gỗ đó sẽ gẫy làm đôi cùng lượng người đó ngay khi vừa được thả xuống mặt biển. Thực tế thì Jack có thể đã chết sớm hơn nếu ở trong cùng một con thuyền với Rose. Trong phim thì mình thấy họ thả xuống biển ùm ùm như thế còn không rõ thực tế nó diễn ra như thế nào.

Ở đây ta rút ra được một bài học khi sử dụng xuồng cứu hộ: Thả xuồng xuống từ từ, bỏ vào đó một ít đồ đạc, trang thiết bị cho đằm. Khi thuyền đã chạm mặt nước thì từng người một mới xuống. Nếu xuống một lúc nhiều người quá rất dễ cái kiểu người nọ làm mất thăng bằng người kia, bấu víu vào nhau dẫn đến thuyền bị lật ngang.
- Nếu sử dụng thuyền cao su thì an toàn hơn nhưng phải chú ý ném xuống nước thì phải có dây chằng hay cố định lại với mình. Đừng có cái kiểu lẳng xuống là lẳng đi luôn vì thuyền cao su rất nhẹ, vài con sóng là có thể đem nó ra xa mãi mãi
- Không được chen lấn xô đẩy dẫn đến lật xuồng. Xuồng cao su thì không sao chứ thuyền gỗ như trong titanic thì việc chen lấn xô đẩy dễ dồn người sang một trong 2 mạn thuyền. Thuyền có hình dáng như thế này rất dễ bị lật úp từ 2 bên nếu bị mất cân bằng.
- Bắt chước hành khách trong Titanic, bơi xuồng ra xa nơi tàu đắm ngay lập tức để tránh bị hút xuống xoáy nước do tàu lớn chìm tạo ra. Sau đó hãy quanh quẩn ở khu vực bị đắm ( Trường hợp bạn đi trên tàu khách lớn thì chắc chắn sẽ có tàu cứu hộ đến cứu )
- Nếu có nhiều xuồng cứu hộ thì liên kết lại với nhau bằng dây, máy bay cứu hộ vừa dễ nhận ra lại vừa chắc chắn hơn khi phải đối đầu với những con sóng lớn. Nếu thấy bóng dáng của máy bay hay tàu khác thì cầu cứu bằng gương hay khói, pháo sáng, áo quần hay bất cứ thứ gì có màu sắc nổi bật ( Xem thêm ở những kì sau : Cầu cứu – Cấp cứu )
- Cố gắng mang theo đủ thức ăn nước uống cho vài ngày. Nếu có thể thì hãy mang theo : Dây chắc ( cực kì cần thiết) , đèn pin, gương, pháo sáng ( để báo hiệu) , dao và cuối cùng là mái chèo. Mấy thứ này cũng không nhiều nhặn gì và chúng khá là dễ kiếm .
- Tránh xa những vết dầu loang từ tàu, dù là ở trên biển thì những đám cháy từ dầu loang vẫn lan rất nhanh.
- Điều cuối cùng là đoàn kết, an ủi động viên, giúp đỡ lẫn nhau cùng qua cơn hoạn nạn.

Đưa xuồng cứu hộ ra xa và ổn định vị trí tránh bị lật úp khi có sóng to.
Quay trở lại chàng trai Jack của chúng ta đang ở trên boong tàu Titanic. Không có bất kì chỗ nào cho anh trong các con xuồng cứu hộ, tàu đang nghiêng đi với một góc độ kinh khủng và sắp chìm xuống làn nước lạnh như băng. Tôi hỏi nếu Ben là Jack thì anh sẽ làm gì. Anh ấy trả lời :
- Tàu bắt đầu nghiêng, rung lắc, đổ vỡ mạnh. Cẩn thận từng bước chân để không làm mình bị thương.
- Sau đó là tìm cách phát tín hiệu cầu cứu bằng bất kì phương tiện gì. Điện thoại di động, máy phát tín hiệu vô tuyến ( mã morse SOS) hầu như trên thuyền nào cũng có cái này, nó rất đa tác dụng.
- Sử dụng tất cả các máy bơm nước để bơm nước ra ngoài. Nhiều con tàu tuy bị nước tràn vào nhưng khoảng thủng nhỏ , lượng nước bơm ra cũng tương đương lượng nước tràn vào nên vẫn có thể chạy tốt rất nhiều hải lý cho đến khi máy bơm ngừng hoạt động.
- Cố gắng xác định một hải đảo, đất liền gần nhất và chạy đến hướng đó gần nhất có thể ( cái này thì tùy thuộc vào kinh nghiệm, tôi xin nêu ra vài cách tìm hướng của hải đảo, đất liền mà không thể nhìn thấy được bằng mắt thường ở ngay sau đây. Cách mà cả bố tôi lẫn Ben đều cho là đúng )

- Những thuyền lớn thì thời gian chìm xuống sau tai nạn là khá chậm. Có thể là cả giờ đồng hồ.Trong thời gian đó hãy chuẩn bị cho mình tất cả những gì có thể trước khi rơi xuống dòng nước lạnh giá đó. Ít nhất cũng phải kiếm được cho mình một cái áo phao, phao bơi, ván gỗ,thùng, can nhựa (không chứa nước), túi lilon (kiểu gì chẳng kiếm được vài cái). Có thể thổi phồng nhiều túi lilon nhỏ buộc lại với nhau thành 1 phao nổi khá tốt. Khuyết điểm của loại này là sức bền không cao, nhảy từ trên cao xuống thì phải bảo vệ nó cẩn thận đừng để nó xịt, nổ.
- Đến đây thì Ben nói là sẽ quyết định xuống nước nếu không muốn xuống luôn lòng đại dương cùng với con tàu.

2. Xuống nước

- Vẫn là Titanic, nước thì lạnh như băng ở 0 độ C, đông cứng ý chí sinh tồn của bất kì nạn nhân xấu số nào rơi xuống đó. Điều cần làm trước khi nhảy xuống nước là hãy mặc thật nhiều quần áo nhất có thể. Dù sao thì nó cũng tránh được cho ta sự mất nhiệt đáng kể đấy. Giày, tất, mũ và quan trọng là phải có phao cứu sinh. Mặc nhiều đồ như thế khiến ta chuyển động khó khăn nhưng đã có phao bơi nên ta cũng không mất quá nhiều sức để nổi. Còn nếu không kiếm được phao bơi hay miếng ván nào trợ sức thì thôi tôi không muốn nói đến kết quả nữa
.
- Phao cứu sinh có nhiều loại. Có loại phải thổi bằng hơi, có loại sử dụng khí nén ( giật dây 1 cái là tự phồng lên ấy ) ,có loại làm bằng vật liệu nổi. Nói chung là nó đều không khó sử dụng. Bạn chẳng cần đọc kĩ hướng dẫn sử dụng ở mặt sau đâu.

- Nhảy xuống nước theo phương thẳng đứng, bịt mũi cũng được nhưng phải ôm phao thật chắc trước ngực, rơi xuống nước thì đè lên phao. Cái kiểu nhảy chúc đầu xuống nước là của vận động viên, khá hay nhưng không dành cho bạn.

- Chọn hướng gió để nhảy : Hãy chú ý vì việc này cực kì nguy hiểm.Ben kể cho tôi nghe một trường hơp : có 1 người nhảy từ tàu xuống biển trong khi tàu đang thả neo. Để làm gì thì không biết nhưng đây là một thủy thủ khá kinh nghiệm. Lần đó anh ấy đã mắc phải cái lỗi sơ đẳng là nhảy xuống biển ngược chiều gió. Cơn gió mạnh hôm đó đã thổi anh ngược về phía tàu, đập vào mạn tàu và rơi xuống ngay phía trước chân vịt. Sau cùng là anh ấy bị cái chân vịt cuốn vào và bị nó xé ra làm đôi. Hãy chú ý rằng những chiếc tàu lớn sau khi vừa thả neo thì chân vịt vẫn quay chầm chậm. Với những cái chân vịt khổng lồ sắc và cực mạnh,thân thể của bạn không là gì với nó cả. Cá mập, cá voi vẫn thường xuyên bị mất 1 mảng lớn thân thể khi bị nó phạt qua.

- Cũng như trên, chọn xuôi chiều gió để nhảy trong trường hợp gió mạnh (gió biển thì không có chuyện nhẹ đâu) nếu bạn bị gió thổi vào sát mạn tàu quá bạn sẽ bị hút xuống ngay lập tức theo xoáy nước của tàu đang chìm tạo ra mặc cho việc bạn đang mặc áo phao hay không, chuyện này dễ tưởng tượng thôi.

- Bơi ra xa nhưng phải quanh quẩn khu vực tàu chìm để tiện cứu hộ, cố gắng tìm kiếm xung quanh thứ gì có thể tận dụng được (lương thực, nước uống. phao … ) có thể là một tấm ván đủ to để bạn nằm lên giống trong titanic thì rất tốt.

- Nếu quanh đó có xuồng cứu hộ thì bơi lại gần để dc hỗ trợ. Dù không được lên thì ta cũng có thể bám nhẹ vào đó và tiết kiệm được rất nhiều năng lượng để di chuyển.

- Tránh xa khu vực dầu tràn trên mặt biển (nếu có ). Rất dễ xảy ra hỏa hoạn, chết cháy cũng chẳng dễ chịu gì.

- Điều quan trọng nữa là phải biết đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau ( tôi thấy trong sổ tay của Ben hình như mục nào cũng có cái dòng này )
Sau khi đã xuống nước, dù có trong phim Titanic hay không thì nước biển cũng rất lạnh. Hiện tượng mất nhiệt sẽ ngay lập tức xảy ra. Mùa hè nước biển ấm áp nhất thì cũng tầm 20 độ C. Ngâm loại nước này liên tục trong 8 giờ bạn sẽ bất tỉnh và mất dần tri giác. Nếu nước giảm đi 5 độ bạn sẽ mất đi tiếp 1/2 khoảng thời gian đó. Tức là còn 4 giờ, tương tự với các mốc còn lại. Việc mặc nhiều quần áo, giày, mũ nón sẽ làm tăng những con số tử thần này lên. Nếu có phao bơi thì ôm thật chặt lấy và cuộn tròn thân thể lại hết mức có thể để giảm thiểu phần thân thể tiếp xúc với nước. Nếu là một nhóm người thì có thể ôm chặt lấy nhau, cách này giữ nhiệt rất tốt và rất hay được làm.
Trên đây là những kiến thức quan trọng mình đã tính toán, tổng hợp chi tiết hết mức tất cả những trường hợp có thể xảy ra. Mình nghĩ không còn sơ hở nào có thể khai thác được nữa ,có thể các bạn sẽ may mắn hơn khi không phải áp dụng tất cả những điều ở trên. Tuy nhiên trường hợp xấu nhất xảy ra khi bạn đã đợi rất lâu mà không có ai đến cứu hoặc không có ai biết mà đến cứu thì những kiến thức và kinh nghiệm ở trên sẽ là cứu cánh cho bạn khiến bạn tự tin hơn mà thực hiện bước tiếp theo, một nước đi liều lĩnh đầy chông gai : tự bơi vào bờ .


“ Người đàn ông chân chính là người không chịu từ bỏ cho đến giây phút cuối cùng.” - Ben Mackie
3. Bơi vào bờ
Thật lòng mà nói, biển cả mênh mông không phải là cái hồ gần nhà bạn. Bơi vào bờ thì cũng chỉ là một ý tưởng ngớ ngẩn. Nhưng bạn không còn lựa chọn nào khác. Thực chất bạn cũng nên xác định tư tưởng rằng tình thế đã bi đát lắm rồi khi bạn không có nổi 1 cái bè, không lương thực, không nước ngọt, bị mất nhiệt, mất nước, kiệt sức dần trong làn nước lạnh giá và quan trọng nhất : không ai cứu bạn cả … chết trong chưa đầy 1 ngày là điều sẽ xảy ra với bất kì ai. Còn nhắc đến lũ sinh vật biển ăn thịt như cá mập thì xa vời quá.
Nếu ai ngại mệt thì có thể buông tay để có một cái chết đỡ nhọc nhằn. Jack cuối cùng cũng thì đã chết.
Còn ai là mẫu “ người đàn ông chân chính” của Ben thì có thể đọc tiếp những dòng dưới đây
- Hải lưu – sông trên biển ( các bạn có thể tra google để biết thêm đặc tính của nó ): nó có rất nhiều trên biển nhưng với sự rộng lớn của đại dương thì gặp được nó cũng là điều rất khó khăn. Nếu thực sự bạn may mắn gặp được nó hãy lập tức nương theo dòng chảy của nó. Cũng dễ đến được hải đảo hay đất liền. Bất kì dòng hải lưu nào cũng đi qua 1 hoặc nhiều lần những nơi như thế. Tuy đây là phương án của số phận nhưng cũng là một trong những chiếc chìa khóa cho sự sống của bạn. Nương theo dòng hải lưu cũng ít tốn sức hơn rất nhiều. Một số dòng hải lưu có nhiệt độ khá cao.

- Sự giao nhau của các dòng hải lưu khiến cho màu sắc biển thay đổi: Có thể dễ dàng nhận ra dòng hải lưu hơn bằng cách quan sát màu nước biển. Thực sự thì ở trên biển nhận ra được dòng hải lưu bằng mắt thường cũng khá khó khăn ngay cả khi bạn ở trên tàu.
- Tận dụng hướng gió để bơi: Không hi vọng nó thổi mình vào đất liền nhưng tiết kiệm được năng lượng. Chú ý là hải lưu thì thôi gió mà gió thì thôi hải lưu. Điều này chắc cũng chẳng cần phải nhắc vì bạn sẽ sớm nhận ra chúng vốn không đồng hành với nhau.
- Nhìn mây tìm đất liền: Tỉnh táo nhìn tất cả những đám mây xung quanh bạn. Chú ý tất cả những gì có thể nhìn thấy. Các đám mây thường bị gió thổi trôi đi với tốc độ giống nhau rất dễ nhận ra. Nhưng bỗng nhiên bạn nhìn thấy một đám mây đứng yên ở 1 vị trí trong khi những đám mây khác đang chuyển động thì hãy nhằm hướng đó bơi tới. Đó chính là hải đảo.
Điều này được giải thích như sau : gió mang hơi nước và mây thổi liên tục trên biển. Khi gặp hải đảo là phần nhô cao hơn mặt nước biển, thậm chí là cao hơn nữa nếu hải đảo có núi non (rất thường gặp ) thì dòng hơi nước ẩm này bị cản lại và bốc lên trên cao. Lên cao chúng gặp khí lạnh và ngưng tụ lại thành mây, gió ẩm liên tục thổi đến và bị cản lại. Lại liên tục cung cấp hơi nước lên trên, tiếp tục gặp lạnh và ngưng tụ lại khiến cho đám mây phía trên hải đảo ngày một dày đặc hơn. Chúng sẽ đứng yên và tồn tại như thế hàng năm trời nếu gió vẫn thổi và cung cấp hơi nước liên tục. Những đám mây trên đảo này thường cao hơn các đám mây khác nhưng đây là điều không có giá trị lợi dụng khi ta nhìn từ dưới lên.
- Tìm đất liền bằng chim biển: Ben có nuôi một con nhạn trắng châu Úc. Bạn nào đã đến Úc rồi thì chắc cũng biết giống nhạn này rất thân thiện và không sợ người, nó sẵn sàng đậu trên tay người mà ăn thức ăn trên đó. Điều quan trọng là nó có thể xác định được hướng của đất liền khi ở trên biển. Trên tàu của bạn có 1 con nhạn, khi mất phương hướng, bạn thả chim ra và để nó bay đi. Nếu thấy đất liền nó sẽ bay thẳng về phía đó, nếu không thấy nó sẽ bay đi một lúc và buộc lòng bay trở lại tàu. Con nhạn của Ben thì vô dụng rồi bởi nó dạn người quá, thả ra là nó bay về luôn và Ben cũng chưa cần phải định hướng bởi cái cách nguyên thủy như thế bao giờ.
Điều tôi muốn nói ở đây là hầu hết tất cả các loài chim trên biển đều có thể xác định chính xác hướng của đất liền. Chim báo bão (Albatross) có thể gặp ở cách xa đất liền tới 160km, các loại chim khác như hải âu, nhạn trắng từ 60 - 100km, chim cốc biển trong khoảng 40km và bồ câu biển từ 10km đổ lại, lúc này thì đã có thể nhìn thấy bờ bằng mắt thường.

Nếu bạn đang trôi dạt trên biển mà gặp một chú chim biển thì hướng bay của nó là hướng đất liền. Chỉ là không xác định được nó đang “bay ra” hay “bay vào” thôi. Nếu trời gần tối thì hướng mà nó bay tới chính là đất liền.
- Bạn may mắn gặp được những dấu hiệu của đất liền, hãy sử dụng tất cả sức lực còn lại của mình để di chuyển đến đó. Chú ý một điều là bơi trên biển không dễ như bơi ở sông hồ, vài con sóng có thể làm mọi nỗ lực tiến tới của bạn thành công cốc.
- Bơi sau lưng và bám sát những ngọn sóng, đây là cách bơi đỡ tốn sức nhất.
- Nếu sóng từ ngoài đánh về phía bạn dù ở đằng trước hay đằng sau. Hãy lặn một hơi tạm thời chìm xuống để nó đi qua rồi mới trồi lên bơi tiếp, bạn sẽ không bị nó tác động.
- Cá mập tấn công: Nếu bạn bị thương và chảy máu thì rất dễ kéo loài cá sát thủ này đến. Chúng ngửi thấy mùi máu và ngay lập tức bị kích động. Đấy là lý do mà tôi khuyên các bạn giữ cho mình lành lặn khi tàu đang hỗn loạn. Tuy nhiên Ben nói với tôi loài cá này cũng có những điểm nhạy cảm mà khi ta tấn công vào đó khiến chúng sợ hãi và bỏ chạy. Đó chính là hai mắt, hai bên mang và hai lỗ mũi. Tấn công vào đó bằng ngón tay, bàn tay của bạn (không nên dùng dao hay các đồ vật sắc nhọn làm nó chảy máu, điều đó chỉ làm nó hăng tiết hơn thôi). Hi vọng là nó thấy bạn là đối thủ đáng gờm và bỏ đi.
Bình thường thì chúng rất hiền và không hề tấn công con người nếu không quá đói hoặc nhầm tưởng con người với một chú hải cẩu. Hàng năm số người chết bởi sét đánh còn nhiều hơn là bởi cá mập tấn công.

Bạn thấy không, hoàn toàn có những cơ sở hết sức vững chãi cho việc tin tưởng: bạn có thể bơi được vào bờ khi bỗng nhiên phải đầm mình trong làn nước đại dương lạnh giá. Khả năng quan sát, óc tưởng tượng và những kinh nghiệm quý báu sẽ là vũ khí lợi hại của bạn trong công cuộc đấu tranh giành lại sự sống này.
4. Trôi dạt với bè cứu hộ
Tàu của bạn bị đắm và bạn buộc phải xuống xuồng cứu hộ hoặc vì một lý do quái quỷ nào đó mà bỗng nhiên bạn phải lang thang trên biển với một chiếc bè thô sơ. Có vài quy tắc dành cho bạn trước khi khởi hành đây:
- Giữ cho mình được khô ráo, dù trên bè thì cũng phải ngăn cản sự mất nhiệt (vào ban đêm) để giữ năng lượng.
- Ban ngày thì không như thế. Nắng trên biển rất gay gắt và mạnh không kém ở sa mạc, tận dụng bóng mát từ cánh buồm hoặc đơn giản chỉ là mặc áo quần che kín cơ thể. Hạn chế tiếp xúc với ánh nắng để tránh việc đổ mồ hôi, mất nước.
- Nếu mang theo lương thực, nước uống thì phải cất giữ cẩn thận nơi thoáng mát và an toàn.
- Hạn chế ăn uống liên tục, phân bố lương thực hợp lý. Hạn chế ăn trong 24 giờ đầu vì bạn sẽ bị kích thích khẩu vị,bạn vẫn còn đang quen với cái thực đơn đầy đủ hàng ngày nên sẽ phân bố và ăn theo cái thực đơn đó. Số lượng lương thực ít ỏi mang theo sẽ mau chóng cạn kiệt và bẻ gẫy luôn ý chí của bạn.
- Tránh hoạt động liên tục và nặng nhọc (chèo xuồng liên tục chẳng hạn). Bạn cần phải giữ gìn sức lực cho cả một quá trình lâu dài.
- Nếu gặp trời mưa thì tìm cách hứng, đựng và dự trữ nước mưa nhiều nhất có thể. Mưa trên biển cũng không hề hiếm.
Mưu sinh trên bè cứu hộ
Nói ngắn gọn là cho dù còn hay hết lương thực,thực phẩm. Việc tìm kiếm và dự trữ nó không bao giờ là thừa thãi cả. Đánh bắt cá, chim biển, tìm rong tảo là những lựa chọn tốt nhất cho bạn vào thời điểm đó. Các bạn cũng cần phải biết một số phương thức đánh bắt và bẫy cá, chim biển đơn giản như sau:
- Dùng lao, móc, dao,gậy, mái chèo hoặc bất kì thứ gì bạn tạo ra để đâm, đập, chém tất cả những con cá hay bất kì sinh vật biển nào lảng vảng quanh bè. Cá ở biển chúng cực kì thiếu thận trọng. Đây không phải là điều khó khăn đâu, người ta vẫn làm như vậy đó thôi.

- Câu cá: Chế tạo lưỡi câu từ kim loại, gỗ,nhựa, xương cá (đặc biệt là xương cá có một số bộ phận có hình dáng rất giống lưỡi câu, chỉ cần chế tác một chút là dùng được. Nếu bắt được cá thì ruột cá giữ lại làm mồi và xương cá giữ lại làm lưỡi câu hoặc bẫy) hay bất kì thứ gì bạn có trong tay. Có lưỡi câu rồi thì dùng một ít lương thực của mình làm mồi, thịt cá hay ruột cá làm mồi cũng rất tốt. Dây câu bện từ chỉ của áo quần, buồm hoặc mang theo được sợi dây nào thì càng tốt.

Tổ tiên ta ngày xưa câu cá bằng thứ này chứ không phải lưỡi câu bằng kim loại.​

Khá nhiều mẫu mã chủng loại cho bạn lựa chọn.​

- Bắt cá bằng thòng lọng: Khá ngạc nhiên khi đây là công cụ bắt cá lớn khá phổ biến ở các nước phương tây. Nó gồm một que dài cố định 2 đầu bằng 2 cái khoen chắc chắn. Dây được xỏ qua 2 chiếc khoen này để khi ta rút một đầu thì đầu kia lập tức thắt lại. Không nhất thiết là ở dạng ống như hình dưới. Tạo ra nó thì cũng không đến mức quá khó khăn. Dùng nó bạn có thể ở trên bè mà vẫn có thể bắt được cá bơi bên dưới bè. Điều khiển gậy khéo léo luồn qua thân 1 con cá và lập tức rút mạnh đầu dây bên kia.Làm nhẹ nhàng thì những con cá (có thể là rùa, tôm lớn. mực …thậm chí là chim biển) không tỏ ra khó chịu đâu. Chúng rất thiếu thận trọng và dễ bắt hơn cá nước ngọt nhiều.

Với chiếc thòng lọng “pro” như thế này thì không chỉ bắt cá mà bạn có thể làm được rất nhiều việc với nó.​

- Câu chim biển : tương tự như câu cá. Chỉ là thay vì thả lưỡi câu đã móc mồi xuống nước thì nó được bỏ lên trên một vật nổi và thả cách xa bè. Chim biển thường bổ nhào xuống đớp rất nhanh nên lập tức nuốt luôn lưỡi câu.
- Bẫy bằng thòng lọng: thả xuống nước một hộp gỗ, tấm ván hay thùng gỗ có diện tích lớn một chút mà chim biển có thể đậu xuống. Trên mặt nổi của hộp bố trí thòng lọng nối đến với bạn (dây dài tầm 7 -8 m là tốt nhất). Nằm bất động rình xem có chú chim xấu số nào đậu xuống thì rút thòng lọng. Chim biển rất bạo dạn và chúng cũng rất thích những vật nổi trên biển để đáp xuống nghỉ chân. Để mồi trên đó để tăng hiệu quả cũng tốt.
- Tạo ra một vài loại bẫy chim đơn giản:
Chỉ với gỗ và dây , bạn có thể tạo một vài loại bẫy đơn giản, nhẹ nhàng .Bỏ lên thùng gỗ, hộp gỗ thả ra đằng sau bè của mình , cố định lại và chờ nó tự sập. Mấy loại bẫy này khá yếu ớt nên ngay khi bắt được chim bạn phải thu hoạch ngay tránh chim phá hỏng bẫy.

- Thanh gỗ 1 được nối với một sợi dây xỏ lỏng lẻo qua cái chốt 2 sau đó được buộc vào thanh dẻo 3 có có nhiệm vụ tạo lực bật.
- Chim đậu vào thanh 1 sẽ làm chốt lung lay không giữ được thanh 1 nữa. Thanh dẻo 3 lập tức kéo thanh gỗ 1 qua chốt 2 và kéo luôn dây được bố trí phía dưới mắc vào chân chim.Nói thì khó hình dung nhưng đại khái chim sẽ bị mắc chân như hình dưới:

- Rong tảo: Nguồn cung cấp vitamin A,B và chất xơ duy nhất. Ăn nhiều cá hay thịt chim sẽ phá hủy hệ tiêu hóa của bạn nhanh chóng nếu không có chất xơ và vitamin A từ rau quả. Giống như việc bạn không thể chịu được việc chỉ ăn thịt cá thay cơm và rau vậy. Kiếm được rong tảo trên biển cũng không phải là việc quá khó.

Rong biển tốt cho sức khỏe và chúng có rất nhiều ở tất cả các đại dương.​

- Nước: một trong những yếu tố sống còn nhất. Trên biển thì những cơn mưa lớn là thường xuyên xảy ra, lúc đó hãy dự trữ nhiều nhất có thể lượng nước mưa quý báu ấy.
Trong trường hợp bạn không gặp bất kì cơn mưa nào thì hãy uống nước ép từ cá, cơ thể con người 70% là nước thì cá cũng chứa một lượng nước tương tự. Nó có vị tanh nhưng ít nhất thì không hề mặn, cũng không khó uống như máu động vật. Nhiều nghiên cứu cho thấy uống nước biển sẽ làm bạn mất nước hơn và chết khát còn sớm hơn. Nhưng Ben nói nếu uống nước biển một lượng nhỏ với khoảng thời gian dãn cách lớn thì cơ thể con người cũng có thể tiêu thụ hết lượng muối đó. Dù sao thì hàng ngày bạn cũng cần phải hấp thụ một lượng muối vừa đủ. Phương án uống nước biển là phương án cuối cùng và phải tuân thủ quy định:
1. Mỗi lần không được uống quá một ngụm lớn.

2. Không được uống quá 2 lần trong một ngày.
Thor Heyerdahl (1914-2002) và William Willis (1897-1968) đã tuyên bố nếu trộn nước biển với nước ngọt theo tỉ lệ 6/4 thì có thể uống mà không gặp bất kì triệu chứng bệnh tật nào (ngộ độc máu, loạn nhịp tim, tràn máu…) . 2 người này đã uống liên tục như thế trong 70 ngày mà vẫn sinh hoạt bình thường. Không hề có dấu hiệu của bệnh tật. Việc này không có nghĩa là bạn có thể giống họ nhưng chuyện gì cũng nên tính toán đến khi phải lâm vào bước đường cùng.
Di chuyển với với bè cứu hộ
Có 3 phương pháp di chuyển chính: Chèo bằng mái chèo, dùng buồm lợi dụng sức gió và di chuyển nương theo các dòng hải lưu. Trong 3 phương pháp trên thì chèo thuyền chỉ dùng để tìm kiếm, nghiên cứu ( tìm dòng hải lưu, tìm kiếm thức ăn...) chứ không thể dùng lâu dài. Dùng buồm thì lại phải phụ thuộc vào sức gió và chiều gió. Chỉ có các dòng hải lưu là sẽ đưa ta đến nơi ta cần đến. Dù đó là đất liền hay hoang đảo thì cũng tốt hơn việc lênh đênh trên đại dương rất nhiều. Nếu bạn trôi dạt trên đại dương đã lâu mà không thể xác định được phương hướng di chuyển, việc tìm kiếm một dòng hải lưu là điều cần thiết. Ngoài ra các dòng hải lưu thường cố định và khá nổi tiếng,cùng lắm 1 năm nó chỉ thay đổi vị trí chút ít theo mùa. Nếu nắm vững được kiến thức địa lý thì chỉ cần nhận biết dòng hải lưu nào ta có thể xác định vị trí, kinh, vĩ độ của mình. Nhận biết được dòng hải lưu này sẽ đưa mình đi đến đâu để rồi vạch ra kế hoạch cụ thể.
Màu sắc của nước biển:
Bạn đang lang thang trên đại dương nên việc nắm bắt được tính cách của đại dương là điều rất cần thiết cho sự sinh tồn của chúng ta. Màu sắc của nước biển chính là nhân tố chính nói lên điều đó:
- Nước biển thường có màu xanh (Blue) hoặc màu lục (green). Nếu nước biển màu xanh lá cây càng đậm thì nồng độ muối càng thấp, lượng sinh vật phủ du trong nước cao. Nếu có ý định uống nước biển tốt nhất uống loại nước biển này( vẫn phải nhớ uống nước biển là phương án cuối cùng, không phải cơ thể ai cũng hấp thụ được hàm lượng muối như nhau. Nếu có dấu hiệu mất nước, loạn nhịp tim thì phải dừng lại ngay .Có thể bạn đã bị ngộ độc máu do uống nước biển.
- Nước biển màu xanh da trời (Blue) có nồng độ muối cao, ít sinh vật phù du và cũng trong hơn.
- Vùng biển có màu xanh da trời càng nhạt thì càng hay xảy ra những cơn bão, mưa lớn.
- Các vùng biển có nhiều san hô, tảo, rong thì nước biển ngả sang màu vàng.
- Nước biển màu đỏ, nâu đỏ: chứa nhiều tảo rất nhỏ màu nâu đỏ.
- Những dòng hải lưu cũng thường có màu sắc với vùng biển thường. Ngoài ra nhiệt độ, hàm lượng muối cũng có thể khác.
- Nước biển bỗng nhiên đổi màu sậm là dấu hiệu sắp có một cơn giông hoặc bão.
Việc quan sát màu nước biển này đòi hỏi bạn phải có kinh nghiệm thực tế. Lợi dụng nó như thế nào cũng tùy thuộc vào từng hoàn cảnh. Hi vọng bạn biết cách áp dụng nó thật tốt.

Di chuyển trên biển bằng bè
Hải Lưu: tìm kiếm và tận dụng các dòng hải lưu là phương án tốt nhất, ta luôn có một hướng đi cụ thể mà không bị chi phối bởi hướng gió hoặc đơn giản khi ta thậm chí không có nổi một chiếc buồm. Khi đã tìm kiếm được cho mình một dòng hải lưu nào đó ta có thể điều khiển tốc độ di chuyển của mình bằng một công cụ tự tạo. Nó có thể tăng tốc độ của bè lên rất đáng kể. Đó là 1 chiếc Sea anchor , vật dụng này cho đến bây giờ vẫn được sử dụng khá rộng rãi.

Nguyên lý hoạt động của một sea anchor (buồm gầu).​

Một cái sea anchor cỡ lớn.​

​

Bạn có thể thay cái xô này bằng bất kì thứ gì sẵn có: vải, túi nilon...​

Chẳng cần giải thích nhiều đúng không. Dòng hải lưu chảy mạnh nhưng thường chảy sâu trong lòng biển hơn là trên mặt. Sử dụng một chiếc buồm ngầm như thế này để kéo chiếc bè về phía trước thì rất hiệu quả khi ta đang trong dòng chảy của nó.Nếu không thể tạo ra bất kì cái sea anchor nào được thì làm bè đầm hơn, chìm sâu vào nước hơn 1 chút thì tốc độ trôi cũng nhanh hơn.
Gió: Với một chiếc buồm thì nên lợi dụng gió vì gió ở khắp nơi và không khó kiếm tìm như các dòng hải lưu. Nhưng nắm vững được quy luật của gió để lợi dụng hay không thì lại là chuyện khác. Những cao thủ đi biển có thể nhìn hướng gió và cường độ của gió mà nhận biết được gió này là gió nào, thổi từ đâu đến đâu. Một số người còn có thể làm cho thuyền buồm chạy ngược chiều gió.
- Thuyền bè càng nhẹ, diện tích tiếp xúc với mặt biển càng ít thì đi càng nhanh.
- Không có buồm thì lấy thân mình làm buồm. Đơn giản là ngồi ở tư thế cao một chút.
Bão: Lang thang trên đại dương với một cái bè mà gặp bão biển thì đen đủ đường rồi. Thu buồm lại và bám chặt lấy bè là tất cả những gì bạn có thể làm. Một lời khuyên ở đây là nếu còn sống thì đừng say sóng, có say sóng cũng đừng nôn. Phí nước và thức ăn lắm .
Ước lượng khoảng cách:
- Ngày nắng đêm không mưa, tầm nhìn xa trên 10km. Câu này mọi người đã nghe xa xả trên tivi rồi nhưng chưa chắc ai đã hiểu rõ nó như thế nào. Đó là khoảng cách xa nhất mà con người có thể nhìn được bằng mắt thường các vật thể trên nền trời trong điều kiện thời tiết tốt. Nó có thể bị thay đổi bởi yếu tố môi trường.
Nói nôm na là một chiếc tàu lớn như titanic, thậm chí là lớn hơn vài lần nữa thì bạn cũng không thể nhìn thấy nó khi nó cách xa bạn khoảng 20km. nó đã vượt quá tầm nhìn xa của bạn Bạn có thể ước lượng khoảng cách từ nó đến bạn bằng cách đơn giản sau:
- Đọc được chữ trên bảng tên của tàu :Khoảng cách khoảng 800 m, con người trên tàu vẫn có thể mường tượng ra được tuy nhỏ như que tăm.
- Nhìn thấy đầy đủ con tàu : khoảng 1500 - 1800 m.
- Chỉ nhìn thấy nửa trên của con tàu : 3000 - 4000 m.
- Chỉ còn thấy 2 ống khói của tàu mà không nhìn thấy bất kì phần thân nào: 11000 - 13000 m.

Tìm hải đảo:

Bằng các dòng hải lưu, bằng mây và bằng các lại chim biển. Phần này tôi đã nói rõ ở phía trên.
Nói chung cuộc sống của bạn dù ở đâu thì cũng phải phụ thuộc vào 3 yếu tố chính: khả năng quan sát và óc phán đoán cộng với kinh nghiệm thực tiễn. Làm tốt cả 3 thứ đó thắng lợi sẽ thuộc về bạn.
Tổng kết

Vật lộn với sóng gió, đói khát, mưa nắng, bệnh tật … Nhưng đáng sợ nhất chính là sự cô đơn, nỗi sợ hãi và tâm lý hoảng loạn khi phải đối mặt với thế lực hùng vĩ nhất của thiên nhiên : biển cả. Nhiều người đã điên loạn và tự giết chính mình trước khi họ chết bởi các yếu tố tự nhiên khác. Đó là những người non kém kinh nghiệm, thiếu ý chí sinh tồn và cái chết là lối thoát duy nhất dành cho họ.

Ngoài khi tai nạn trên biển, con người cũng là một trong những yếu tố đe dọa đến sự an toàn của bạn.Cướp bóc, lừa đảo, những kẻ cơ hội luôn tồn tại quanh bạn. Không phải thuyền trưởng nào cũng đầy tinh thần trách nhiệm như Edward Smith , không phải ở đâu cũng có những người ga lăng như anh chàng Jack. Lúc đang hỗn loạn giữa ranh giới của sự sống và cái chết, tin tưởng vào sự thương xót của một kẻ nào đó là những ý nghĩ rất sai lầm. Bằng khả năng của bạn, hãy tự cứu lấy chính bạn và cả người thân của mình.

Theo số liệu thống kê của các nhà khoa học Thụy Điển đăng trên tạp chí PoNAS. Khi xảy ra đắm tàu, thuyền trưởng và nhất là các thuyền viên sẽ tự tìm lối thoát cho mình trước tiên. Hầu hết họ đều sống sót.

Đàn ông có tỉ lệ sống sót cao gấp đôi phụ nữ.

Trẻ em có tỉ lệ sống sót còn thấp hơn mặc cho những lời kêu gọi ưu tiên phụ nữ và trẻ em. Chúng thậm chí bị xô đẩy, chèn ép đến chết.

Kết luận này được đưa ra khi nhóm nghiên cứu phân tích số liệu thống kê từ 18 vụ đắm tàu lớn xảy ra từ năm 1852 đến năm 2011 với 15000 hành khách và thủy thủ đoàn thuộc hơn 30 quốc gia khác nhau.

“Đàn ông thường rất ga lăng với phụ nữ ở khắp nơi trên thế giới. Nhưng không phải lúc tàu đắm”.

Câu này tôi trích nguyên văn từ một bài báo và đưa nó lên đây không hề có ý gây tranh cãi gì cả. Chúng chỉ là những con số và nếu thích, bạn có thể suy nghĩ về chúng.

Kỳ sau tôi xin phép bàn tiếp về cách thức sinh tồn ở vùng băng tuyết lạnh giá. Vượt đồi núi, di chuyển trên tuyết, mưu sinh và thoát hiểm trong những tình huống khó khăn nhất. Bạn đọc quan tâm xin hãy đón đọc.

 

[[ẹc]]

[Kỹ năng sinh tồn] Phần 2: Giành lấy sự sống nơi đầm lầy và sa mạc

Tiếp tục quay lại với loạt bài viết về chuyên đề kỹ năng sinh tồn đã được GenK đăng tải hôm qua. Ở phần trước, các bạn đã có được một chút kiến thức nền về những thứ cần chuẩn bị cũng như công việc phải làm khi lạc ở một nơi hoang vu nào đó. Ở phần 2 này, các bạn sẽ được tìm hiểu cụ thể hơn những đặc điểm của từng loại môi trường và lần này các bạn sẽ có thêm kinh nghiệm và kiến thức khi bị lạc ở những nơi có điều kiện sống vô cùng khắc nghiệt như đầm lầy ẩm ướt hay sa mạc khô cằn. Hy vọng phần 2 này có thể giúp các bạn hiểu thêm một chút về kinh nghiệm sinh tồn.

Bạn nằm dài trên giường, ôm laptop và xem một bộ phim kể về những kẻ sống sót sau tai nạn máy bay (Lost) một cách thích thú. Hay phấn khích khi theo dõi cách mà Grylls Bear đối đầu với những tình huống nguy hiểm và khắc nghiệt nhất của thiên nhiên. Bạn học hỏi được rất nhiều điều từ anh ấy. Vâng, tôi không phủ nhận điều này, anh ấy cũng là một trong những thần tượng lớn của tôi.
Nhưng tôi nói thật, ngoài hoang dã chẳng phải những tình huống hiểm nguy là thứ giết chết bạn đâu. Sự cô độc, hoảng loạn, chán nản và đặc biệt là sự thiếu kinh nghiệm sẽ làm điều đó trước tiên. Bạn vớ được một cây dừa trĩu quả, bạn sẽ làm gì với nó? Tôi cá là 90% những người ở đây không biết cách lấy nước từ 1 quả dừa tươi bằng tay không. Bạn bắt được 1 con thú nhưng bạn không có lấy một thứ công cụ nào để chế biến và dự định ăn sống nó như Bear. Xin lỗi nhé, bạn sai rồi, tôi có cách tốt hơn đấy.

Bear à, tôi rất ấn tượng với những gì anh làm được nhưng rõ ràng là có cách tốt hơn đấy.​

Những tình huống bên trên không phải là những câu đố. Nó chỉ đơn giản là một trong những tình huống nhỏ mặt mang tầm vi mô nhưng lại là phán quyết cho cuộc sống của ban. Trang bị cho mình cái thứ gọi là kinh nghiệm thì dù là trong cuộc sống hiện tại hay phải đối mặt với những tình huống hiểm nghèo tương tự như thế, bạn luôn cảm thấy tự tin và sẵn sang ứng phó.
Ở đây tôi xin phép đưa ra một cái tên. Anh không hề nổi tiếng nhưng là một người tôi quen biết và rất khâm phục. Anh ấy là Ben Mackie , giảng viên trường đại học Latrobe tiểu bang Victoria - Australia. Anh ấy còn làm nhiều công việc khác nữa như hướng đạo sinh, vận động viên đua thuyền, hướng dẫn viên…Tôi đã được học một khóa thực tập kĩ năng sinh tồn do anh giảng dạy. Đó cũng chính là cảm hứng cho tôi viết lên seri chuyên đề “Kỹ năng sinh tồn” này (cũng vì vậy mà các bạn có thể yên tâm là những thông tin tôi đã và sẽ đưa ra hoàn toàn rất khoa học chứ không phải là chém gió không có cơ sở).
Anh cũng không quá đặc biệt, không quá cơ bắp nhưng lại tháo vát và nhanh nhẹn kinh khủng. Dường như chẳng có điều gì có thể làm khó được anh. Không phải là tôi quá thần tượng hóa anh ấy đâu, một vài câu chuyện rất hay về Ben tôi xin phép được kể ra trong những kì sắp tới. Còn bây giờ ta trở về với chủ đề chính.
Hôm nay tôi sẽ nói chi tiết hơn về kĩ năng sống sót ở 2 loại vùng đất khác nhau. Đó là rừng nguyên sinh và sa mạc.
1. Rừng nguyên sinh - Đầm lầy:
Đầm lầy - kỹ thuật thoát hiểm:

Rừng thì ở bất kì nơi đâu cũng có. Ở Việt Nam cũng không hề ít những khoảng rừng nguyên sinh như thế. Bị lạc vào những khu rừng như thế này thì có vô vàn những điều hiểm nguy có thể đe dọa đến tính mạng của bạn. Vấn đề này tôi xin phép có một bài viết riêng mang tên “ Hiểm họa từ thiên nhiên” để nói chi tiết hơn.
Ở đây tôi xin phép được nói đến một trong những cái bẫy chết chóc nhất của tự nhiên đó chính là đầm lầy. Những người không có kỹ thuật thoát hiểm khi rơi xuống đầm lầy tỉ lệ mất mạng gần như là 100%. Cái chết gây ra bởi đầm lầy rất khủng khiếp. Bạn rơi xuống vùng sình lầy, dù là đứng yên hay cố gắng vùng vẫy thì cái chết cũng sẽ mau chóng đến với bạn. Chân không có điểm tựa, mọi nỗ lực “bơi” hay di chuyển đều là vô vọng. Chẳng mấy chốc bạn bị đầm lầy nuốt chửng. Khi không còn có thể nín thở được nữa thì bùn và cát sẽ tràn đầy phổi, dạ dày bạn. “Đúc” bạn từ trong ra ngoài trước khi bạn chìm xuống phần lỏng hơn phía đáy của đầm lầy. Vĩnh viễn nằm lại dưới đó mà không một ai biết.
Vậy đầm lầy là cái gì ?
Cấu tạo của đầm lầy như sau : Phía trên là lớp đất, bùn, cát, lá khô thậm chí là những cây cỏ mọc rất bình thường khiến bạn khó có thể phân biệt được sự khác nhau của nó với vùng đất cứng xung quanh.Nhưng lớp bùn đất ấy chỉ “lơ lửng” bên trên nhờ có mạch nước ngầm phun trào từ dưới lên. Lớp bùn đất này rất mềm và xốp, có thể dày từ 1- 5m, khi con người và động vật sa chân xuống thì sẽ mau chóng bị “hút” xuống phần nước lỏng dưới đáy và mau chóng bị dìm chết.

Thận trọng và di chuyển theo nhóm là điều hết sức cần thiết.​

Tôi xin phép đi thẳng vào vấn đề. Khi rơi xuống đầm lầy (và cả những vùng cát lún mà bạn hay thấy trong phim) bạn phải xử lý như thế nào ?
Đang di chuyển trong rừng, bỗng nhiên bạn bị hụt chân và sa vào một cái đầm lầy. Thông thường trong những trường hợp này bạn sẽ ngã sấp về phía trước và tự đứng lên theo bản năng hoặc rơi xuống theo hướng thẳng đứng. Dù là trường hợp nào thì bạn cũng sẽ đứng lên và quay lưng về phía bờ . Lúc này, nếu bạn thực hiện tốt những kỹ thuật sau đây thì khả năng bạn quay lại được bờ là rất cao.
- Bình tĩnh, không được vùng vẫy, không cố gắng rút chân lên. Mọi cố gắng vùng vẫy chỉ khiến bạn tiêu hao sức lực và quan trọng hơn là khiến bạn lún sâu hơn một cách nhanh chóng.
- Cởi bỏ ba lô, quần áo nhưng không được vứt đi, nếu bạn nghĩ nó khá nặng và kéo bạn xuống nhanh hơn thì bạn nhầm rồi đấy, sử dụng chúng như những cái phao, điểm tựa để đẩy bạn lên hết mức có thể. Sình lầy không phải là nước nên cố gắng tăng diện tích tiếp xúc chừng nào hay chừng đó.
- Nhanh chóng ngả người ra đằng sau (ngửa mặt lên trên, đầu hướng về phía bờ ) 2 tay dang rộng để tăng diện tích tiếp xúc. Cái kiểu giơ tay vẫy vẫy như trong phim thực sự là rất ngu ngốc trong trường hợp này. Không hiểu sao hầu hết các tình huống trong phim nhân vật nào rơi xuống đầm lầy cũng giơ tay lên trời vẫy vẫy để rồi cuối cùng chỉ nhìn thấy mỗi cái bàn tay trước khi chìm nghỉm (Hay đây là một loại phản xạ tự nhiên?).
- Từ từ rút từng chân một lên cao hết mức có thể. Khi hai chân đã tự do thì chậm rãi phối hợp tay chân để đẩy người về phía trước. Động tác này cũng không hề khó, tay với lên đầu và quạt sang ngang đẩy mình lên. Nếu với được những gốc cỏ, gốc cây nào mọc trên bùn thì lấy nó làm điểm tựa để vươn mình về phía trước.
- Tay và chân thực hiện kỹ thuật trên còn thân người cố gắng mô phỏng động tác trườn của rắn (thực tế không khó như bạn nghĩ).
- Dù bạn biết mình đang bị lún xuống thậm chí là bùn lầy đã lún qua mặt bạn, bạn vẫn có thể chắc chắn là mình vẫn đang di chuyển. Phải biết rằng khoảng cách từ bờ đến chỗ bạn ngã xuống không quá xa, bạn hoàn toàn có cơ hội để đến đó.
Trên đây chỉ là một vài kĩ thuật ngắn gọn dễ nhớ mà ai cũng có thể làm được. Chỉ cần đã đọc qua bài viết phía trên, lúc lâm phải hiểm cảnh như thế, tôi đảm bảo bạn có thể thực hiện được nó thậm chí là làm tốt hơn. Không quá khó phải không nào?
Kỹ thuật cứu người thoát khỏi đầm lầy:
Bạn nghĩ đây là vấn đề đơn giản. Chỉ việc đưa gậy hoặc ném dây kéo nạn nhân ra khỏi đầm lầy là xong. Thực ra đúng là nó khá đơn giản. Nhưng bạn vẫn phải thực hiện đúng những kỹ thuật sau đây nếu không muốn là nạn nhân tiếp theo của đầm lầy :
- Không được liều lĩnh hay mất bình tĩnh lao về hướng đó cứu người ngay. Việc đó sẽ giết chết bạn đấy.
- Cẩn thận thăm dò từng bước chân, cẩn thận dùng gậy dò đường thăm dò phần đất trước mặt. Chỉ khi nào chắc chắn nó là vùng đất cứng có thể đặt chân lên được thì hãy bước lên.
- Tình thế bắt buộc: phần đất trước mặt không phải là đất cứng. Vậy bạn hãy nằm xuống và bò theo đúng động tác bò trườn mà bạn đã được học trong buổi hướng dẫn lăn, lê, bò, trườn mà các giờ học quân sự đã chỉ dạy. Động tác này y hệt như thế kể cả với gậy dò đường. Khi đến gần nạn nhân hết sức có thể thì cố gắng đưa nạn nhân về phía mình và phải chắc chắn là mình đang không bị kéo về phía trước.

Bear Grylls cũng rất thành thạo kỹ thuật này.​

- Nếu có sẵn dây thừng hay các loại dây dợ tương tự thì mọi việc sẽ dễ dàng hơn. Buộc nó vào một gốc cây chắc chắn và ném đầu kia cho nạn nhân. Buộc vào ngang lưng của mình rồi đi cứu nạn nhân cũng là một cách.
Kỹ thuật di chuyển trong vùng rừng đầm lầy:
Đầm lầy là một khu vực thực sự tồi tệ. Nếu bạn muốn thăm quan hay du lịch ở đây thì nên bỏ ý định đó đi.Khí hậu vừa ẩm vừa lạnh, quang cảnh tối tăm, “cư dân” ở đây hầu hết là rất nguy hiểm và không thân thiện. Vùng đầm lầy nhiệt đới có khi rộng đến cả nghìn hecta và tính chất cũng chẳng khác là mấy. Ngay ở Việt Nam vùng rừng U Minh thượng - hạ đồng bằng sông Cửu Long cũng có nhiều khu vực đầm lầy nguy hiểm. Hệ sinh thái ở nơi này khá phong phú gồm: trăn, rắn, cá sấu ,các loại chim...
Quay trở lại với chủ đề chính. Giả sử bạn phải di chuyển qua hay thậm chí là sinh sống tại nơi “khỉ ho cò gáy” này, bạn cũng không phải quá bối rối đâu. Dưới đây là một số cách thức sinh hoạt tại vùng đầm lầy :
- Cầm theo gậy dò đường, nhẹ, dài và đủ cứng. Ai từng đi rừng rồi cũng sẽ biết tác dụng to lớn của cây gậy này. Vào vùng đầm lầy nó còn có thêm tác dụng là bám víu, với, cản nếu bạn chẳng may sa chân xuống đầm lầy.
- Đi men theo vùng đất có cây to. Nếu là vùng cỏ rậm thì hãy bước lên những bụi cỏ mà đi vừa khô ráo vừa an toàn (nhưng phải đề phòng trăn rắn). Nếu thấy vùng cỏ đó lún xuống hoặc chuyển động ngay lập tức phải dừng lại kiểm tra.

​

- Những nơi mặt đất cực kì bằng phẳng có rêu mọc phía trên có thể là đầm lầy. Chẳng cần phải thử, hãy đi vòng qua nó.
- Nhưng cũng vì phải tránh những vùng đầm lầy hay chướng ngại này. Bạn sẽ phải đối mặt với vấn đề mất phương hướng do phải di chuyển lung tung. Trong vùng đầm lầy tối tăm nếu không thấy mặt trời hay các cột mốc để định hướng. Bạn có thể định hướng bằng hướng gió, bốc một nắm cát hoặc cỏ, thả nó theo chiều gió và xác định góc độ hướng di chuyển của mình với hướng gió. Điều này cần phải làm liên tục.
- Nếu di chuyển theo nhóm. Tốt nhất hãy cột các thành viên lại với nhau bằng một sợi dây. Đây hoàn toàn không phải là một việc thừa thãi.
- Tuyệt đối không di chuyển trong vùng đầm lầy vào ban đêm, lúc mưa to hay có sương mù. Lúc này kiếm một nơi khô ráo để trú ẩn là tốt nhất.
- Tuyệt đối không uống nước trong đầm lầy. Đây là loạt nước ứ đọng rất nhiều năm mang trong nó nhiều mầm bệnh, chất độc … dù có thể trông nó khá sạch. Loại nước duy nhất có thể uống được trong rừng là nước mưa hoặc nước từ các nguồn có dòng chảy mạnh.
- Giữ cho mình được khô ráo vì vùng đầm lầy thường ẩm và lạnh. Nếu bạn bị cảm sốt ở vùng này thì khả năng “bay về nhà không cần vé” là cực cao.
- Nếu phải ở lại vùng đầm lầy hãy tự tạo cho mình một nơi trú ẩn vững chãi. Quan trọng hơn là đánh dấu và tạo cho mình những con đường bằng các tấm ván, thân cây, cành cây...

Để tồn tại được ở vùng đầm lầy đòi hỏi bạn phải “bá đạo” một chút.​

Nói chung vùng rừng nguyên sinh - đầm lầy là những nơi nguy hiểm dù là ngày hay đêm, mùa nắng hay mùa mưa. Nó tiềm ẩn nhiều yếu tố chết chóc vô hình nên nếu có thể thì đừng tìm đến những nơi thế này mà thăm thú. Trường hợp bất đắc dĩ phải đến, bạn có thể tham khảo những kỹ năng tôi đưa ra ở trên.
Chúc bạn sống sót!
2. Sa mạc cát - Sa mạc núi đá - Hoang mạc:
Không giống như vùng rừng và đầm lầy. Sa mạc lại đòi hỏi bạn một thứ mang yếu tố “con người” hơn. Đó là sự thích nghi. Bạn kinh nghiệm và sành sỏi, bạn khỏe mạnh cường tráng đến mấy nhưng không tập cho mình được sự thích nghi thì bạn nhanh chóng bị sa mạc bẻ gẫy ý chí sinh tồn ngay lập tức.

Sa mạc thì vốn đã khá nổi tiếng trên phim ảnh sách báo rồi, những cồn cát dài mênh mông đến vô tận, những cơn bão cát đáng sợ. Những bộ lạc kì bí tồn tại trên sa mạc vài thế kỉ, những kho báu dưới lớp cát ngàn năm. Bỏ qua mấy tư tưởng lãng mạn đó và ta hãy đối mặt với vấn đề thiết thực nhất: Sức nóng khủng khiếp!
Sức nóng trên 40 độ sẽ làm bạn suy kiệt cả thể chất lẫn tinh thần một cách mau chóng. Bạn đã nghe thấy hội chứng “sợ hãi khoảng không” ,“hội chứng ảo ảnh” và “hội chứng mù khoảng cách”? Có rất nhiều thứ nảy sinh khi bạn bỗng nhiên lạc vào sa mạc. Nếu không có ý chí phấn đấu sinh tồn và quan trọng là không tuân theo những phương cách sinh hoạt trong sa mạc dù là nhỏ nhặt nhất. Bạn sẽ chết rất nhanh chóng.
Vậy trước hết tôi sẽ nói về phần chuẩn bị. Bạn sẽ mang gì vào sa mạc, máy bay của bạn rơi, xe của bạn hỏng và bạn sẽ mang theo cái gì. Đừng nói là khuân theo cả một container vật dụng nhé.
Trang phục trong sa mạc:
Quần áo:
Trong sa mạc, trang phục đóng vai trò cực kì quan trọng. Che chắn cơ thể, chống nóng, chống lạnh, chống lại tia mặt trời, côn trùng, điều tiết mồ hôi...
- Trong sa mạc nên mặc áo quần sáng màu ( tránh tia bức xạ nhiệt), ko mặc đồ quá dày mà mặc nhiều quần áo mỏng hoặc quần áo nhiều lớp.
- Quần áo phải che kín toàn bộ cơ thể (từ vùng cổ trở xuống ) tránh cho cát lọt vào trong cơ thể mình. Dùng một chiếc khăn trùm quấn vùng cổ để gió khỏi thổi cát vào cơ thể cũng tốt.
- Ban ngày ở sa mạc rất nóng nhưng ban đêm lại lạnh. Bạn phải biết cách tận dụng tốt y phục của mình.
Giày:
Quan trọng không kém quần áo. Bạn đi chân trần trên vùng cát nóng 50-60 độ thì chỉ cần vài bước chân là bạn sẽ chẳng còn nhận ra chân mình nữa đâu. Giày giúp chân bạn không bị bỏng, không bị côn trùng độc tấn công, tránh khỏi bị thương bởi cát đá …
- Nên dùng giày có cổ cao, ủng cao cổ. Nếu không có thì hãy quấn vải và thắt thật chặt làm thế nào để cát không lọt vào trong giày và quần.

Trang phục bình thường khi vào sa mạc.​

- Dùng vớ (tất) dày để giảm sức nóng từ cát.
- Nếu trường hợp thậm chí bạn còn không giữ nổi cho mình đôi giày. Hãy tự tạo cho mình 1 chiếc từ vỏ chai nhựa, vải bạt, lốp cao su một cách đơn giản nhất có thể.
Kính râm:
Mắt của bạn sẽ mau chóng bị tổn thương bởi tia mặt trời, gió và cát sa mạc, một chiếc kính râm là lựa chọn tốt nhất khi di chuyển ở nơi đây. Trong trường hợp bạn không thể kiếm cho mình một chiếc kính râm bạn có thể tạo cho mình một cái từ bìa hoặc nhựa. Chiếc kính này không có mắt kính nên bạn sẽ đục lỗ hoặc tạo một cái khe hẹp phần mắt. Khuyết điểm của loại “kính” này điểm nhìn sẽ rất hạn chế. Chỉ là lỗ nhỏ hoặc qua khe hẹp,nhưng trong sa mạc thì bạn cũng không cần thiết phải có góc nhìn quá rộng đâu. Bảo vệ đôi mắt mình là điều quan trọng nhất.
Mũ nón: Mũ cối và trùm khăn lên kiểu mấy bác thợ hay mũ trùm của người ả rập đều được. Điều quan trọng ở đây là nó bảo vệ được đầu càng kín càng tốt.
Sát thủ nơi sa mạc: tia nắng, gió và cát.
Trong sa mạc, sức nóng là đáng sợ nhất nhưng cái gì đem sức nóng đến cho bạn. Đó chính là bởi 3 nhân tố chính: Tia nắng, gió và cát.
- Tia nắng gay gắt làm bạn nóng, đây là điều hiển nhiên.
- Cát nóng phản xạ tia mặt trời và sức nóng vào bạn.
- Gió nóng mang cả cát nóng thổi liên tục.

Vậy điều đầu tiên cần phải làm trong sa mạc là phải phòng tránh được những yếu tố trên. Phòng tránh bằng những vật dụng mà tôi đã liệt kê ở trên đã là tạm đủ. Tuy nhiên bạn cũng nên tìm hiểu thêm về một số vấn đề sau đây. Hiểu biết không bao giờ thừa thãi :
- Tuyệt đối không được nhìn lên mặt trời (đoán giờ, xác định phương hướng) , dù là trực tiếp hay gián tiếp nó cũng sẽ làm bạn tổn thương thị giác nghiêm trọng.
- Phơi nắng ở sa mạc 5 phút sẽ khiến da bạn bị phỏng nắng, cực kì đau rát.
- Gió và cát ở sa mạc cũng có thể làm bỏng da, môi nứt nẻ. Mắt cũng có thể bị viêm giác mạc do bụi cát và nóng.

- Bão cát sa mạc thì nhiều người đã biết đến độ khủng khiếp của nó. Nhưng bạn có biết gió xoáy mang theo các hạt cát có thể cắt làm xây xát phần da không được bảo vệ. Và để nó lọt vào mắt hay mũi thì rất thảm họa. Chưa kể bão cát có thể vùi lấp bạn một cách nhanh chóng. Đối phó với nó như thế nào tôi sẽ nói thêm ở phần sau.
- Lốc xoáy: hoàn toàn khác với bão cát. Nó được hình thành do các luồng không khí đối lưu chênh lệch nhiệt độ. Đôi khi nó vô hình nhưng có thể lôi bạn lên khỏi mặt đất vài chục mét trước khi quẳng ra xa vài trăm mét khỏi vị trí của nó. Trường hợp gặp lốc xoáy ở sa mạc thì hiếm hơn nhưng không phải không có.
- Cát lún: Khá giống trong phim ảnh mà bạn đã chứng kiến nên tôi không cần miêu tả thêm. Chỉ muốn nói là bạn quá đen khi lâm vào cảnh này vì nó cũng khá hiếm thấy trên sa mạc. Xử lý chúng như thế nào xin xem lại : “Kỹ thuật thoát hiểm khỏi đầm lầy” phía trên.
Nước trong sa mạc:
Tôi muốn nói rõ kĩ năng tìm kiếm nước, lửa, thức ăn ở các vùng đất khắc nghiệt vào một bài riêng (nó thực sự dài và khá phức tạp ) nên ở đây tôi sẽ nói sơ qua một số phương thức tìm nước chỉ ở riêng sa mạc.

Dù là sa mạc thì tất cả mọi sự sống của nó đều tùy thuộc vào nước.Nó là nhu cầu số 1 và đơn giản là bạn phải có trách nhiệm tìm kiếm hay bảo quản nó nếu muốn sống. Có quá nhiều kiến thức ở đây. Một số là từ thổ dân Australia bản địa nhưng nhiều thứ mình thấy phi thực tiễn và chưa được kiểm chứng rõ ràng. Tôi xin phép đưa ra những điều căn bản nhất nhưng không phải ai cũng biết. Đầu tiên là cách sử dụng nước:
- Dù là ở sa mạc nhưng chúng ta cũng phải uống trên 3 lít nước 1 ngày.
- Uống nước phải uống từng ngụm nhỏ, chia ra làm nhiều lần (cái này chắc nhiều người biết tác dụng của nó rồi)
- Bảo quản trong bình, can riêng biệt nơi thoáng mát. Tránh nhầm lẫn các loại chất lỏng.
- Mang đủ nước cho các đoạn lộ trình từ điểm này sang điểm khác.
- Có dấu hiệu hết nước dự trữ thì phải đi tìm ngay. Kiếm được nước không phải là quá trình một sớm một chiều.
Tìm nước trong sa mạc:
Bạn hết sạch nước dự trữ và phải lang thang trong sa mạc khô cằn để tìm nước. Đây là một quá trình gian khổ nhưng thực sự thì cũng khá thú vị. Trong sa mạc tồn tại những ốc đảo, giếng nước hay thậm chí là sông suối. Nếu bạn bắt gặp chúng còn đang đầy tràn nước thì quả thật bạn đã trúng xổ số. Chẳng còn gì để nói thêm. Ngoài ra bạn có thể tìm thấy nước thậm chí là tạo ra nước bằng một số phương pháp sau:
- Một số cây cỏ báo hiệu có sự xuất hiện của nước trong vùng nó mọc. Cây cỏ mặn, cây chà là, cây bông và cây liễu đều cho ta thấy là quanh nó (dưới độ sâu từ 2-3 mét) có nguồn nước.

Cây chà là báo hiệu khu vực có nước.​

- Những lòng sông, rạch tuy đã cạn khô nhưng khả năng có nước phía dưới rất lớn. Hãy bỏ công đào xuống khoảng 1-2 mét, có lẽ bạn sẽ không phải thất vọng.
- Khu vực có nhiều dấu chân thú. Đi theo những dấu chân đó, sẽ có nước.
- Bạn gặp 1 con rùa trong sa mạc. Chắc chắn 100% cách đó không xa có nước, rất nhiều là đằng khác.
- Xương rồng sống không phụ thuộc vào nước, đừng cố công đào bới xung quanh nó nhưng bản thân cây xương rồng lại rất mọng nước. Phần lõi của cây xương rồng hoàn toàn ăn được và mùi vị của nó không đến mức quá khó ăn.

Đi theo dấu chân thú hoang cũng dễ tìm được đến khu vực có nước.​

- Tự tạo ra nước bằng phương pháp chưng cất. Đây là phương án cuối cùng, không đến mức khó khăn nhưng cũng có thể tạo cho mình 1 nguồn cung cấp nước nho nhỏ từ bùn đất, thân cây cỏ, lá xanh…Như đã nói ở phía trên, bạn đọc nào quan tâm tôi xin phép đưa ra bài viết chi tiết hơn vào những kì sau.
Di chuyển và sinh hoạt trên sa mạc:
Để sinh tồn trong sa mạc, bạn cần phải nắm vững những thứ gọi là “chìa khóa của sự sống”. Nó khá đơn giản, bao gồm cả những thứ bạn đã biết và chưa biết:
-Nước, vẫn là nước. Đó là một trong những chìa khóa quan trọng nhất của sự sống. Hãy vứt lại hòm vàng bạn vừa tìm thấy trong kho báu của Xin-bát và mang theo nhiều nước nhất có thể.
-Chỉ di chuyển vào lúc sáng sớm và chiều tối. Đừng làm tương tự như trong phim, các nhân vật luôn di chuyển vô tội vạ vào cả những lúc nắng nóng nhất. Lúc đó hãy tìm lấy một chỗ để trú ẩn giữ sức cho cuộc hành trình vào buổi tối. Bạn sẽ tốn ít năng lượng và nước hơn nhiều.
- Cố gắng tìm thấy một “con đường mòn sa mạc” nơi có người hay đi qua. Những nơi này thường có dấu vết con người hay đi qua như rác, vết chân gia súc, vết bánh xe. Đây là cách dễ dàng nhất để cứu lấy bản thân bạn.
- Sử dụng con đường đi nào ít tốn sức nhất (không cần nhanh nhất) không nên trèo qua các gò cát, đụn cát cao nếu ko muốn bị chôn vùi.
- Chú ý những hố cát, vùng cát trôi và cát lún.
- Cố gắng tìm được nơi có thể cung cấp nước
- Chú ý trên sa mạc có rất nhiều hồ tạm chứa nhiều nước muối, nước muối cũng là nước (nếu biết cách tận dụng).
- Thiếu thực phẩm thì phải săn bắn. Thực sự thì hệ sinh thái động thực vật ở sa mạc cũng khá là phong phú. Nên săn bắn vào buổi đêm vì lúc đó vừa ít tốn sức mà cũng vì đêm chúng mới xuất hiện.

Chiều tối là thời điểm tốt nhất để bắt đầu chuyến du hành qua sa mạc.​

- Nhận thấy có dấu hiệu của một cơn bão cát, ngay lập tức dừng mọi công việc đang làm lại và tìm kiếm chỗ trú ẩn. Có thể là sau đụn cát hoặc tảng đá. Tự bảo vệ lấy mình vì trong trường hợp này muốn chiếu cố đến người khác cũng là một điều rất khó khăn. Nếu đông người thì hãy buộc mọi người lại với nhau bằng một sợi dây.
- Tuyệt đối không di chuyển trong bão cát. Sau bão cát thì địa hình xung quanh bạn gần như thay đổi hoàn toàn. Bạn sẽ hoang mang do mất phương hướng. Có một cái mẹo ở đây là xếp những tảng đá nhỏ dọc theo hướng mà bạn muốn xác định. Sau bão cát bạn vẫn có thể xác định lại phương hướng đang di chuyển.
- Trong không gian mênh mông của sa mạc. Mọi sự ước lượng về khoảng cách đều là sai lầm. Không ngạc nhiên khi bạn thấy 1 cái cây mà đi mãi không gặp nó.
Động vật trong sa mạc:
Tuy hiếm hoi nhưng cũng không phải là ít. Chúng đã tự thích nghi với môi trường sa mạc nên chúng khá tinh quái và cẩn trọng.Chúng thường hoạt động về đêm để tránh cái nóng gay gắt ban ngày. Các loài động vật trong sa mạc chủ yếu là :
- Các loài thú : Báo núi, dê núi, cáo sa mạc, sóc đất, chuột túi (?),dơi...

Cáo sa mạc - loài vật rất nhanh nhẹn và cẩn thận trên vùng đất khô cằn này.​

- Các loài côn trùng: Nhện, rết, đa túc (có họ hàng với rết), bọ cạp. Một đặc điểm “thú vị” của loài này là hay chui vào giày dép, chăn chiếu của ta. Bị chúng đốt cũng không phải là chuyện đơn giản đâu. Cho nên ta cần phải kiểm tra kĩ chăn màn đặc biệt là giày. Các loại rết hay bọ cạp rất thích coi chiếc giày của con người là tổ của mình, đây là điều rất thường hay gặp ở sa mạc. Xỏ chân vào giày thì phải chú ý nếu không muốn nằm lại sa mạc vài ngày do chân bị sưng vù.
- Các loài chim: Sẻ sa mạc, kền kền, chim tước xương rồng, gà lôi sa mạc…
- Các loài bò sát: Rùa sa mạc, các loại thằn lằn, các loại rắn . Các loại bò sát ở sa mạc chiếm thành phần đông đảo và hầu như là có thể ăn được (kể cả những loài có độc).
Chúng đều là thức ăn cả đấy nhưng bạn có đủ trình độ để biến nó thành đồ ăn của mình hay không thì lại là chuyện khác. Tôi không có tham vọng tóm tắt tất cả nghệ thuật săn bắn trong tài liệu viết tay của Ben vào một bài viết, tôi cũng không hi vọng đào tạo được các bạn thành những thợ săn chuyên nghiệp. Nhưng biết đâu có lúc bạn lại thấy những thứ kiến thức thiếu thực tế mà tôi đề cập ra ở đây lại là rất cần thiết và nó sẽ cứu sống bạn. Nếu thực sự quan tâm bạn có thể đón đọc chuyên mục “Thực phẩm - Săn bắn - Đánh bắt” tôi sẽ viết sau đây ít lâu.

Ở đây tôi xin nói sơ qua cách thức săn bắn ở sa mạc nói riêng. Nghệ thuật săn bắn vào ban đêm cũng như ban ngày gồm có 4 bước chính:
- Phán đoán.
- Phát hiện.
- Tiếp cận.
- Hạ gục.
Ngoài ra chế tạo dụng cụ săn bắn thô sơ, dùng các loại bẫy hay sử dụng chất độc trong săn bắn cũng là điều mà các bộ lạc thổ dân trên sa mạc hay dùng. Tôi xin phép được đề cập đến vấn đề này rõ hơn trong chuyên mục “Thực phẩm - Săn bắn - Đánh bắt” của những kì sau.
Tổng kết:
Bạn thấy không, ở những nơi khác nhau, vùng miền khác nhau việc sinh hoạt hay thậm chí là những tiểu tiết đơn giản như ăn uống, nghỉ ngơi cũng hoàn toàn khác nhau. Đó đều là những bài toán nan giải mà bạn phải nhanh chóng tìm ra đáp án đến muốn tồn tại. Chúng ta may mắn là có một cuộc sống khá thanh bình nên đã vô tình quên đi những kiến thức nguyên thủy quý báu.
Giới trẻ ngày nay cũng thế: 3 tuổi đã biết chơi ipad, 4 tuổi đã học ngoại ngữ và không hề biết đến những sinh hoạt ngoại khóa, những trò chơi dân gian. Đứa cháu 6 tuổi của mình thậm chí không thể tượng được trò chơi chuyền ngày xưa nó như thế nào. Và chúng thực sự quá mong manh khi phải rời xa môi trường sống quen thuộc hàng ngày. Chúng sẽ ra sao khi đối mặt với những biến cố bất ngờ?
Dòng chảy của thời gian vẫn cứ tiếp tục trôi. Chúng ta đang được dẫn đến một tương lai hiện đại và cuộc sống thoải mái hơn rất nhiều. Có thể những kiến thức bên trên bạn sẽ không có cơ hội nào để sử dụng nhưng tôi khẳng định một điều là nó sẽ làm bạn lanh lợi và tháo vát hơn trong cả cuộc sống hiện đại. Đây chính là mối liên hệ mà trung tâm nghiên cứu và thực hành sinh tồn (CEPS) đặt tại Pornichet, Pháp đã nghiên cứu và khẳng định.
Kỳ sau tôi xin bàn về phương thức sinh tồn khi trôi dạt trên biển và lạc vào những vùng đất băng giá không sự sống. Trôi dạt trên biển thực tế với phim ảnh khác nhau như thế nào? Một giấc ngủ không đúng cách nơi băng giá sẽ là một giấc ngủ ngàn thu. Bạn biết gì về điều này?

Tất cả những thắc mắc trên sẽ tiếp tục được GenK giải đáp trong phần tiếp theo của loạt bài viết về chuyên đề kỹ năng sinh tồn vào thứ 7 tới đây, các bạn chú ý theo dõi.
​

 

[[ẹc]]

[Kỹ năng sinh tồn] Phần 4: Trôi dạt vào đảo hoang

Trong màn đêm đen đặc, thuyền của bạn va phải bãi đá ngầm. Không còn lựa chọn nào khác để bảo toàn tính mạng, bạn buộc lòng phải rời thuyền và gieo mình vào vùng biển tối tăm lạnh giá. Cái lạnh như cắt da cắt thịt của biển đêm đã mau chóng lấy đi tri giác của bạn. Bạn bất tỉnh và bỗng nhiên tỉnh lại ở một hòn đảo hoang vu hoàn toàn xa lạ. Bất đắc dĩ bạn phải biến mình thành Robinson cruso thứ n. Bạn may mắn hay đen đủi? Và chuyện gì tiếp theo sẽ xảy ra cho bạn (nhóm của bạn)?

Theo như chuyên đề: [Kỹ năng sinh tồn] Phần 3: Đương đầu với biển cả, tôi có nói kỳ này sẽ đề cập đến vấn đề sinh tồn và hiểm nguy ở những vùng đất lạnh giá. Nhưng tôi thiết nghĩ những vùng đất lạnh giá hơi quá xa vời và không thiết thực với con người Việt Nam chúng ta nên sẽ nhắc lại vấn đề này vào một kỳ sắp tới dù rằng nó khá hấp dẫn.

Những kiến thức về rừng nhiệt đới, phân biệt thực phẩm ăn được hay có độc, săn bắn,nấu nướng , chế tạo công cụ. Nhận biết sự nguy hiểm của giới động thực vật, tự cấp cứu, điều trị cho mình bằng những phương pháp đơn giản,hiệu quả và vô vàn những vấn đề thú vị nhưng cũng không kém phần hóc búa … Tất cả sẽ được đề cập đến bắt đầu từ kỳ số 4 này.

Bối cảnh của bài viết là một hòn đảo nhiệt đới với hệ sinh thái phong phú. Tuy bài viết chỉ đề cập đến một hoang đảo nhưng tất cả những kiến thức và kỹ năng được đưa ra bạn hoàn toàn có thể áp dụng ở bất kì nơi đâu trên thế giới. Vì kiến thức được đưa ra hơi nhiều và khá phức tạp nên tôi xin phép đưa ra mục lục tổng thể của toàn bài để các bạn tiện theo dõi.

Chào mừng bạn đến với thiên đường nhiệt đới!!!

1. Đổ bộ.

2. Tâm lý kẻ sống sót.

3. Kế hoạch sinh tồn.

4. Chế tạo công cụ thô sơ.

5. Trú ẩn.

6. Nước.

7. Lửa.

8. Thực phẩm.

9. Săn bắn.

10. Đánh bẫy.

11. Chế biến và bảo quản thực phẩm.

12. Động vật nguy hiểm.

13. Thực vật nguy hiểm.

14. Cấp cứu, điều trị.

15. Vượt sông suối.

16. Vượt đồi núi.

17. Tìm phương hướng.

18. Dự đoán thời tiết.

19. Phát tín hiệu cầu cứu.

20. Về rừng nhiệt đới.

Không quá nhiều với những bạn nào thực sự muốn hoàn thiện mình. Đây là mục lục tổng quát nhất Ben giúp tôi liệt kê ra, mỗi phần lại chia làm nhiều nhánh nhỏ với khá nhiều vấn đề. Tôi sẽ tính toán và tổng hợp tất cả các trường hợp có thể xảy ra, tìm phương án giải quyết hợp lý dù đó là một vấn đề đơn giản hay khó khăn nhất.

Tôi xin phép bắt đầu ngay vào chủ đề. Từ bước đầu tiên.

1. Đổ Bộ

Thực ra đang lênh đênh trên biển mà bạn nhìn thấy được một hải đảo thì coi như bạn đã trúng số. Bằng mọi giá phải đổ bộ được xuống đó. Nhưng trước tiên bạn hãy bình tĩnh quan sát, đánh giá sơ bộ địa hình và cấu tạo chính của hòn đảo. Nó sẽ rất có ích cho bạn về sau đấy.

Còn bây giờ thì đổ bộ thôi:

- Thu buồm, dùng gậy hay mái chèo kiểm tra độ sâu, các bãi đá ngầm, dải san hô.

- Chậm rãi tiến về phía bãi biển, tránh những khu vực có sóng đánh mạnh. Khu vực vách đá và nhiều tảng đá lớn.

- Cố gắng tìm chỗ khuất gió để đổ bộ.

- Khu vực có nhiều đá ngầm, hãy tập trung tinh thần để chịu đựng những cú va đập.

- Tiếp cận bờ, nhảy xuống đất và đừng có mừng quá mà quên kéo bè lên.

2. Tâm Lý Kẻ Sống Sót

Những người lần đầu tiên đối mặt với hoàn cảnh này thì khả năng bị stress là điều hiển nhiên. Áp lực từ mọi mặt đều dồn về phía bạn khiến bạn căng thẳng. Bạn biết mình hoặc ai đó bị stress nếu bắt gặp những triệu chứng sau :

- Bực bội, hay tức giận.

- Không tỉnh táo, khó khăn trong việc đưa ra quyết định.

- Trí nhớ kém.

- Hay mắc sai lầm.

- Nghĩ đến cái chết.

- Trộm cắp, phá phách người khác.

- Chán nản, bất cần đời, trốn tránh trách nhiệm.

Thực ra stress không hẳn là hoàn toàn xấu. Nó khiến bạn hiểu rõ năng lực và ý chí của bản thân. Nó cũng là bài test kiểm tra khả năng thích ứng linh hoạt, kinh nghiệm sống và khả năng lãnh đạo của bạn. “Limit break “ được nó thì bạn sẽ là một trong những kẻ “bá đạo” như Ben Mackie, thậm chí là Bear Grylls . Từ đây về sau sẽ chẳng có gì có thể làm khó được bạn nữa. Bạn sẽ chỉ phải sợ hãi nó 1 lần và chỉ cần 1 lần để vượt qua nó thôi chứ ? Và tôi không chỉ muốn nói đến việc này một cách sáo rỗng như kiểu: Muốn mạnh mẽ thì bạn phải thế này, thế nọ. Đây là một trong những cách để bạn kiểm soát stress:

- Đối mặt với cái chết,bệnh tật, thương tích: hãy xác định nơi này là hoang đảo. Thương tích, chết chóc có thể sẽ xảy ra đối với bạn bè, người thân của bạn hoặc chính bản thân bạn. Và đó không phải là lỗi của bạn.

- Kiểm soát tâm lý bản thân và những người xung quanh: làm cho mình và cả những người xung quanh vững tin. Kể cả mình đang sợ hãi cũng không nên tác động đến người khác. Điều này luôn tương tác lẫn nhau theo 2 chiều.

- Đói và khát: ý chí đến đâu mà không no bụng thì cũng mau chóng trở thành kẻ bệnh hoạn. Giải quyết bằng cách nhanh chóng tổ chức tìm kiếm thức ăn và nước uống cho mình ( hoặc cả nhóm)

- Nỗi sợ: nỗi sợ hãi đến từ mọi thứ: đói khổ, bệnh tật, tối tăm, có người sợ độ cao, có người lại sợ một món đồ nào đó, có người lại bị quá khứ ám ảnh … Chuyện này hoàn toàn phụ thuộc vào bản lĩnh của bạn. Việc cũng không đơn giản như kiểu nói một câu: “ nào, hãy vượt qua nỗi sợ hãi “ là bạn vượt qua được nó.

- Biết mình biết ta trăm trận trăm thắng: đừng làm gì vượt quá khả năng của bản thân, hạn chế làm mình thất bại. Có thể đang có nhiều người trông chờ vào bạn.

- Chấp nhận thực tế: đừng mơ mộng mọi việc sẽ diễn ra như phim.

- Sự cô đơn và chán nản cũng rất đáng sợ trước khi bạn quen được với nó ( nếu bạn chỉ có một mình)

- Luôn nhắc nhỏ bản thân : mình đang bị đe dọa. Việc này không hề thừa thãi chút nào cả.

Chỉ với vài dòng ở trên đây mà nói đây là tất cả tâm lý của những kẻ sống sót thì cũng hơi quá. Nhưng đại khái nó cũng khiến bạn biết trước được bạn sẽ suy nghĩ thế nào, làm gì tiếp theo, thái độ hay tinh thần của bạn khi phải đối phó với những tình huống trắc trở. Tôi không phải là chuyên gia tâm lý nên chẳng còn lời khuyên nào cho bạn nữa cả, tất cả phụ thuộc vào bạn.

Hi vọng bạn không bị quật ngã bởi chính bản thân mình.

3. Kế hoạch sinh tồn

Dù là ở đâu, thời điểm nào, dù là việc lớn, việc nhỏ hay trong bất kì hoàn cảnh nào. Có một kế hoạch cụ thể là điều cần thiết để hoàn tất mọi công việc một cách mỹ mãn nhất. Bao gồm cả sinh tồn.

- Làm quen với địa hình, tìm kiếm tài nguyên, thực phẩm, nước uống … Cái này chắc tôi cũng chẳng cần phải nói kĩ nữa, tôi đã nói bạn phải lưu ý ngay từ lúc chưa đặt chân lên đảo rồi.

- Phân chia công việc cụ thể tùy theo năng lực của từng thành viên. Khẳng định vai trò kẻ cầm đầu là mình ( nói thật là bạn đã đọc và nhớ những được những kiến thức và kỹ năng trong chuyên đề này mà không đủ bản lĩnh trở thành 1 leader thì cũng hơi phí. Dù sao đây cũng là tâm huyết của Ben và những nghiên cứu tìm tòi của tôi trong nhiều năm. Nhiều điều không hề có ở bất kì đâu trên internet)

- Liên kết mọi người trong nhóm về phương diện tình cảm. Một nhóm đoàn kết là một nhóm mạnh. Cô lập và có biện pháp với những kẻ chống đối (đừng nghĩ tôi nói quá vấn đề này lên, đôi khi sự phá hoại của một cá nhân có thể dẫn đến sự diệt vong của cả một tập thể).

- Vạch ra chương trình và kế hoạch, phân chia công cụ, trang bị, nhiệm vụ, y tế, hậu cần … tùy tình huống.

- Chia sẻ vốn hiểu biết về tự nhiên, kĩ năng, kĩ thuật cho các thành viên khác. Điều này là hiển nhiên rồi.

Tất cả những cái gọi là “ kế hoạch” đều phần lớn dựa vào thực tế. Vài điều tôi nói ở trên chỉ mang hình thức “giấy tờ” không bao giờ là đủ cho những vấn đề phát sinh ở thực tế. Xử lý nó thế nào thì phải cần chờ đến sự linh hoạt và khéo léo của bạn thôi.

Thuyết phục mọi người làm việc theo kế hoạch hay để mỗi người một ý.


4. Chế tạo công cụ

Thực ra thì những cái gọi công cụ đã luôn ở xung quanh bạn. Từ hòn đá, cành cây, ngọn cỏ, bùn đất, vỏ ốc vỏ sò, da thú… Nhưng sử dụng nó một cách nguyên thủy như tổ tiên của chúng ta hay là chế tác nó thành những vật dụng có ích hơn thì lại tùy thuộc hoàn toàn vào trí thông minh và khả năng sáng tạo của bạn. Với một con người tháo vát và đam mê sáng tạo thì dù có ở nơi hoang dã, họ cũng có cuộc sống thoải mái thậm chí là tiện nghi hơn những người khác rất nhiều. Thiên nhiên sẽ cho bạn tất cả : nhà cửa, công cụ lao động, vũ khí, đồ đạc, bát chén, lương thực, quần áo v.v … và v.v. Chúng vẫn luôn ở đó và chờ bạn đến khai thác.

Với bất kì ai, thực sự thì những giây phút làm ra và sử dụng chúng đều là những giây phút hết sức thú vị. Đó cũng là thứ làm bạn tỏa sáng, khẳng định vị thế của một con người tài giỏi khi người khác nhìn vào giống như khi tôi nhìn Ben vậy.

Lều trại: Phần này tôi xin phép được đề cập chi tiết hơn vào phần: “ nơi trú ẩn”.

Rìu:

- Là một loại công cụ cực kì đa năng,rất vừa tay.Có lưỡi bằng sắt khá nặng và sắc ở phía đầu. Dùng trong lao động, săn bắn thậm chí là chiến đấu đều rất hợp.

- Sử dụng nó bằng nhiều cách khác nhau: Chém, bổ, đập ( quả hạt ), ném ( tấn công từ xa) . Chú ý khi sử dụng để không làm bị thương người khác và chính mình.

- Kích thước, trọng lượng của những loại rìu khác nhau sử dụng cho những công việc khác nhau.

- Nếu thực sự không kiếm được cho mình một chiếc rìu ta có thể tự tạo ra cho mình một chiếc từ gỗ và đá. Nó cũng hoàn toàn có thể đáp ứng chức năng căn bản của một chiếc rìu thông thường.

Các bước chế tạo:

- Tìm một viên đá có kích thước, trọng lượng vừa đủ, hình dáng hơi giống lưỡi rìu nhưng hình dưới.

- Tạo phần lưỡi sắc bằng cách mài hoặc dùng những viên đá khác ghè cho cạnh rìu sắc nhất có thể.

- Nếu có thể, tiếp tục đẽo một đường rãnh nhỏ ở giữa rìu để làm nó chắc chắn hơn.

- Tìm một thanh gỗ đủ chắc chắn dẻo dai, ko cần quá cứng. Một đầu chia làm 2 phần và gá vào phần rãnh trên lưỡi rìu sau đó dùng dây buộc lại chắc chắn như hình dưới ( cách tạo ra dây buộc tôi sẽ nói ngay ở phần sau đây )

- Một cách khác, bạn cũng có thể tạo cho mình một lưỡi rìu hoặc búa như hình sau.

Những chiếc rìu này có thể giúp bạn đập, chặt nhiều thứ thậm chí là những thân cây nhỏ. Thời gian sử dụng không được lâu dài.

Dao:

- Dao là một công cụ đa năng không kém. Về cơ bản nó thực hiện 3 chức năng chính: Đâm, cắt, gọt .

- Sáng tạo hơn khi bạn gắn nó vào một chiếc gậy dài, bạn sẽ có một chiếc giáo dài để tự vệ cũng như săn bắn.

- Nếu không có một con dao đúng nghĩa, bạn có thể tạo ra nó từ rất nhiều vật liệu như đá, xương, gỗ, thủy tinh thậm chí là nhựa cứng. Trong điều kiện này thì nên tận dụng linh hoạt mọi thứ mà bạn có, đây không phải là thời điểm để kén chọn.

Tìm một mảnh đá sắc cạnh có hình dáng giống một lưỡi dao. Đá lửa hay đá hoa cương rất cứng và sắc, nên chọn loại đá này để làm dụng cụ như dao và rìu.
§ Dùng những hòn đá hoặc công cụ khác ghè theo viền lưỡi dao đá từ 2 bên như hình dưới. Chú ý loại dao này chỉ để đâm và cắt (theo kiểu cứa) nên phần lưỡi gồ ghề một chút chứ không nên mài nhẵn. ( tác dụng như răng cưa vậy).

Chừa ra phần chuôi làm cán dao. Kiếm dây buộc lại để ta cầm vào không bị thương.Ta đã có một con dao khá hoàn thiện.

- Một con dao bằng xương cũng là lựa chọn không hề tồi nếu không muốn nói là còn tốt hơn. Phần xương chân của những con vật chạy nhanh như hươu nai, ngựa thường cực kì cứng chắc. Lấy phần xương này đập vỡ một cách khéo léo, tìm mảnh phù hơp. Sau đó gia công mài nhọn sắc. Ta cũng sẽ có một con dao rất vừa tay.

- Từ các vật liệu khác như kim loại ( quá tốt nhưng hơi tốn công) , thủy tinh thậm chí là gỗ nếu bạn chỉ có thể kiếm được những vật liệu như vậy.

Con dao là một trong những món đồ không thể thiếu của một người đàn ông khi ở chốn hoang dã. Nó sẽ làm bạn mạnh mẽ và tự tin lên rất nhiều. Nó cũng là người bạn đồng hành của bạn dù bạn đang lao động hay săn bắn, đang tự vệ hay đang tấn công.

Dây buộc:

Dây thừng, dây chão hay các loại dây nhỏ khác cũng là một thứ không thể thiếu dù trong cuộc sống chốn hoang dã hay ở bất kì đâu. Bạn có thể làm gì với một sơi dây ? Vô vàn công dụng mà tôi không thể kể ra hết được: dựng lán trại, trói thú săn được, dây câu, làm lưới, làm quần áo, chế tạo công cụ, vũ khí … Bạn có mang theo những sợi dây thừng, dây nilon bền chắc được gia công từ công nghiệp, điều đó quá tốt nhưng không bao giờ là đủ. Hãy tạo ra cho mình những sợi dây bền chắc đa tác dụng như chúng. Cũng không đến mức quá khó khăn đâu.

- Cái loại dây rừng sử dụng được ngay: các loại dây này thường cực kì hay gặp trong rừng, to nhỏ đều có, rễ phụ của cây đa là một ví dụ. Để sử dụng bạn cần phải kiểm tra độ dài ngắn, bền chắc của từng loại dây. Điều này phải dựa vào thực tế từng vùng rừng khác nhau.

- Các loại dây phải qua chế tác: bện dây hoặc xe dây từ các sợi nhỏ. Thường là từ các cây như cây đay, cây tầm ma, cây dâu, cây gai, cây dừa … Lột vỏ đập dập lấy sợi. Ngâm nước mặn vài ngày sau đó vớt lên. Ta được những sợi mảnh rất chắc. Dùng những sợi này xe và bện thành những đoạn dây to nhỏ khác nhau tùy theo nhu cầu của bạn.

Đây là một cách bện dây đơn giản và cũng khá hiệu quả.

- Dây từ gân động vật: Loại dây này khá bền chắc, đàn hồi tốt nhưng cũng khá hiếm có nên lúc sử dụng cần phải tiết kiệm.

Áo quần từ da thú:

Hầu như không có lựa chọn nào khác. Da (long) thú mặc rất êm và ấm nhưng lại không thích hợp cho mùa hè. Lột da và chế tác da, lông thú như thế nào sẽ được hướng dẫn ở phần sau.

Sử dụng vỏ cây, lá cây:
Nhiều công dụng, sử dụng trong nhiều trường hợp khác nhau như để lợp nhà, làm đồ dùng, làm quần áo, giày dép… Vỏ loại cây hay được sử dụng là cây Maple ( cây phong) hay cây White birch. Vỏ của chúng thường mềm dẻo, bền dễ chế tác.

Cây tre, trúc :
Loại cây này gặp khá nhiều ở Việt Nam ta ( thực sự thì bây giờ cũng chẳng gặp nhiều nữa ) nhưng lại ít mọc ở những nơi khác trên thế giới. Công dụng của nó thì khỏi phải nói. Bạn có thể tạo ra rất nhiều thứ từ cây tre: Lều trại,thuyền bè, đồ vật thông dụng trong nhà như rổ rá, nong nia, bồ sọt, những tấm phên liếp để dựng nhà, các loại công cụ lao động, các loại bẫy chim, thú, cá … thậm chí chỉ cần vót nhọn một đầu ta đã có một thứ vũ khí tấn công lợi hại.
Để sử dụng cây tre ta cũng có nhiều cách. Thông dụng nhất là chẻ ra để đan lát và chế tạo các công cụ như trên.

Các dụng cụ nấu ăn và ăn uống
Không thể không có. Nó phục vụ cho một trong những yêu cầu thiết yếu nhất của con người, đó là ăn và uống.

- Đũa được làm từ tre,gỗ. Dao, nĩa, thìa được làm từ xương động vật, đơn giản hơn thì làm bằng gỗ cũng vẫn xài tốt.

- Bát: linh hoạt hơn, có thể làm từ xương, sừng, gỗ, gốm ( đất nặn, sẽ được nói chi tiết hơn ở ngay sau đây)

- Phần nồi có thể làm từ da, nấu bằng ống tre, quả dừa rỗng, mai rùa, vỏ sò hay thậm chí đơn giản chỉ là một phiến đá mỏng được làm sạch. Phần “ chế biến và bảo quản thực phẩm” sẽ nói chi tiết hơn vấn đề này.

Chú ý các ống tre có thể phát nổ khi sử dụng. Cẩn thận kẻo bỏng.

​

Các dụng cụ được nặn và nung từ đất sét ( đồ gốm)
Chai, bình đựng nước, bát đĩa nồi niêu hay tất cả những vật dụng kể ở phần trên đều có thể làm từ đồ gốm. Ta không cần phải tạo một lò nung gốm chuyên nghiệp. Sau khi nặn xong vật dụng ta có thể phơi khô hẳn rồi thực hiện các bước sau:

- Đào một hố lớn không cần quá sâu trên mặt đất, lót cây khô, rơm rạ, lá khô phía dưới.

- Xếp các vật dụng sau khi đã phơi khô lên trên. Chú ý đừng xếp quá sát nhau.

- Phủ thêm củi, cành cây khô, rơm rạ khô lên trên và đốt trong vòng 3-4 giờ là có thể đem ra sử dụng.

- Chú ý ta nên thêm một phần nhỏ tro than vào lúc nhào đất thì sản phẩm sẽ bền hơn.

Chai nước cá nhân

Bạn phải thám hiểm những khu vực sâu hơn của hòn đảo. Mang theo được nước là cả một vấn đề khi bạn không có gì để đựng, kể cả những vò, bình bằng gốm như đã đề cập ở trên cũng không phải là một phương án.

Cách tốt nhất ở đây là bạn có thể đựng nước bằng các túi làm từ dạ dày của các loại động vật lớn. Hầu như loại nào cũng rất bền. Cách này được sử rộng rãi ở nhiều nơi trên thế giới.

Chế tạo vũ khí:

Ngoài hoang dã, vũ khí là thứ ta không thể thiếu. Đơn giản là bởi ta không có răng và vuốt, ta vốn cũng không mạnh hơn và nhanh nhẹn hơn các loài dã thú. Và vũ khí chính là thứ bù vào khuyết điểm đó để ta có thể chiến thắng trong cuộc sống sinh tồn. Trừ rìu và dao găm đã được nhắc đến ở trên ta còn có thể tạo ra một số loại vũ khí khác để săn bắn và tự vệ.

Cung nỏ:

- Nó đơn giản gồm một cây gỗ cứng được làm mỏng 2 đầu để tạo độ đàn hồi. Cánh cung chỉ được phép căng lên khi sử dụng tránh làm cho 2 cánh cung bị yếu.
- Hai đầu được nối lại bởi một sợi dây. Lựa chọn được một sợi dây cung ưng ý là một việc không hề dễ. Theo như kinh nghiệm của Ben thì ruột của động vật họ mèo như mèo rừng, báo, linh miêu làm dây cung là lựa chọn tốt nhất. Chúng cực mạnh và có độ đàn hồi hợp lý nhất. Nếu không có thì sử dụng gân các loại nai, hươu. Dây thừng là sự lựa chọn cuối cùng.
- Mũi tên: Thân mũi tên được làm từ tre, gỗ. Đầu làm bằng kim loại hoặc các mảnh đá, mảnh xương, mảnh kính vỡ. Nếu thân mũi tên được làm bằng các loại gỗ đủ cứng và nặng thì thậm chí còn chẳng cần đến đầu mũi tên. Đuôi mũi tên thường được chốt các loại lông đuôi, lông cánh chim để định hướng.
- Sử dụng cung tên là cả một vấn đề. Bạn cần tập luyện nhiều để có thể sử dụng thành thục. Người Mông Cổ có thể vừa cưỡi ngựa vừa bắn mũi tên đi xa 536m. Cũng có người bắn tên xa 5,36m. Điều đó hoàn toàn phụ thuộc vào trình độ của bạn.

- Các mũi tên cũng có thể được tẩm thuốc độc để triệt hạ những con thú to lớn. Các bạn hãy tìm hiểu cẩn trọng vấn đề này trong phần : Động , thực vật nguy hiểm.

Bola:
Người Eskimo là người đã phát minh ra thứ vũ khí đơn giản và độc đáo này. Thực sự đây được coi là công cụ săn bắn hơn là một loại vũ khí. Sử dụng nó để bắt sống chim đang bay, các loài thú nhỏ và cả lớn khi đang chạy.

Cấu tạo của nó rất đơn giản. Chỉ là 3 sợi dây buộc đá được nối lại với nhau tại cùng một điểm. Người ta sẽ quay, lấy đà để ném như trong hình. Khi ném trúng chân các loài thú đang chạy, lực quá tính sẽ khiến các hòn đá quấn chặt lấy chân chúng và làm chúng vấp ngã, rất khó để chúng có thể giãy ra được. Để đạt hiệu quả cao nhất chiều dài của các sợi dây vào khoảng 60 cm.

Lao, giáo:

Để săn các loại động vật to lớn như sơn dương, trâu rừng, gấu ( đừng nghĩ là quá sức nếu nhóm của bạn đủ đông) thì các mũi tên thường gây ra vết thương nhỏ chưa đủ hạ gục con vật. Bạn có thể buộc những con dao nhỏ bằng đá hay xương được chế tạo như ở trên vào các cây gậy dài. Sử dụng nó để lao, phóng, đâm từ xa ta sẽ gây những vết thương nghiêm trọng hơn cho chúng.

Để tự vệ và cận chiến thì giáo cũng là một lựa chọn rất tốt.
Cha ông ta ngày xưa chiến đấu bằng tầm vông vót nhọn. Đây cũng là một loại giáo không kém phần lợi hại.

Boomerang:

Đây là một món đồ chơi ưa thích của Ben và là món vũ khí nổi tiếng của thổ dân châu Úc, nó cũng rất lợi hại khi săn các loại chim, thú nhỏ. Điểm mạnh của nó là khả năng bay theo đường cong. Nếu không trúng mục tiêu nó sẽ quay về với người ném.

<!--[endif]-->

Tư thế cầm ném như hình trên. Đây là một thứ vũ khí khó xài nên không khuyến cáo các bạn sử dụng, tuy nhiên khi thành thạo rồi bạn có thể ném nó vòng qua vật cản hạ gục mục tiêu hay đón đầu mục tiêu ở những góc độ không ngờ tới nhất.

Ống thổi phi tiêu:
Được sử dụng rộng rãi bơi các thổ dân châu Mỹ, châu Phi.

Nó gồm 2 bộ phận chính : Ống thẳng rỗng, dài khoảng 50-100 cm. Lỗ có đường kính từ 8-10 cm và các phi tiêu.

Các phi tiêu này là các que kim loại, đuôi được quấn giấy cứng thành hình loa kèn hoặc được cột các loại lông mềm như lông thỏ, lông chim, lông chồn. Các loại phi tiêu này được tẩm những loại thuốc độc mạnh để hạ gục những con chim, thú loại nhỏ một cách nhanh chóng nhất. Khi thổi vào lỗ phía sau, mũi tên có thể bay xa 15-20m với tốc độ rất chớp nhoáng.

Chú ý không được nhầm đầu, nghiêm cấm hút phần ống phi tiêu trong mọi trường hợp.

Tạo ra xà phòng:

Thú thực là không có xà phòng thì chỉ nội việc rửa bát thôi cũng khiến tôi cảm thấy rất bất lực.Tắm rửa, làm sạch, khử trùng, giặt giũ hay chỉ đơn giản là dùng để bôi trơn - bạn luôn cần đến xà phòng. Và việc tìm được một bánh xà phòng ngoài tự nhiên là một chuyện không thể. Vậy chỉ còn có một cách duy nhất là tạo ra xà phòng.

<!--[endif]-->

Ta đành trở về với thủy tổ của xà phòng, loại xà phòng đơn giản nhất làm từ mỡ động vật. Các bước làm ra xà phòng như sau :

- Lọc, cắt các miếng mỡ động vật (mỡ lợn, dê, cừu …) thành các miếng nhỏ, cho vào nồi đun tan ra. Nếu có dấu hiệu bị khô thì cho thêm nước cho đến khi nó trở thành một dung dịch trong suốt và sánh như dầu ăn.
- Đốt các loại gỗ ra thành tro mịn ( gỗ sồi hay phong là tốt nhất) . Chú ý đốt thành tro chứ không phải than nhé.
- Đổ tro vào hỗn hợp mỡ động vật kia, quấy đều. Lúc này ta có thể cho thêm hương liệu từ hoa cỏ, tinh dầu từ một số loại hạt, quả… Để tạo mùi thơm.
- Trước khi hỗn hợp tro + mỡ động vật này nguội hãy lọc các phần cặn bã qua một tấm vải. Đổ ra một cái khay chứa.
- Khi nguội, hỗn hợp này sẽ đông cứng lại. Cắt ra thành từng miếng, ta sẽ có các bánh xà phòng để sử dụng.

Tổng kết:

4 bước đầu tiên khi bạn mới chân ướt chân ráo bước lên hoang đảo: đổ bộ, ổn định tâm lý, xây dựng kế hoạch và chế tạo dụng cụ. Đây mới chỉ là nền móng căn bản cho bạn xây dựng và tổ chức một cuộc sống nơi hoang dã trước khi khám phá sâu hơn hòn đảo nhiệt đới lạ lẫm này. Kỳ sau sẽ nói rõ hơn cách thức kiến tạo đời sống sinh hoạt hợp lý và cách thức sinh tồn nơi đây. Tạm thời đó là 4 nhu cầu chính : nơi trú ẩn, nguồn nước, lửa và thực phẩm. Các hãy bạn đón đọc vào kì sau.

 

[[ẹc]]

[Kỹ năng sinh tồn] Phần 5: Cách dựng nơi trú ẩn

Tiếp tục loạt bài về chuyên đề Kỹ năng sinh tồn, ở kỳ này các bạn sẽ học được cách tự làm cho mình một nơi trú ẩn để sống qua ngày chờ người đến giúp và cũng là cách để gia tăng hi vọng trong mỗi thành viên bị bỏ lại trên đảo hoang.

Bạn nghĩ như thế nào khi nói về một “mái ấm”. Đơn giản đó chỉ là nơi để bạn chui ra chui vào hay nó còn mang một ý nghĩa lớn lao nào đó? Với tôi thì “mái ấm “khác hoàn toàn với “nơi trú ẩn “ đơn thuần. Ví như chim có tổ, người có tông. Mái ấm gia đình là một hình ảnh rất thân thuộc, gắn bó và tràn đầy yêu thương. Là nơi chắp cánh cho những thế hệ tương lai bay cao, bay xa hơn trên bầu trời xã hội. Có thể bạn sẽ dễ dàng tìm cho mình một “nơi trú ẩn” nhưng không dễ để tìm cho mình một “mái ấm” với đúng ý nghĩa của nó.

Còn khi lưu lạc ngoài hoang dã, thậm chí một nơi trú ẩn đúng nghĩa cũng không hề là dễ dàng với bạn. Bạn không thể tự xây dựng một ngôi nhà trong nhiều tháng với hoàn cảnh thiếu thốn như vậy. Cũng không thể chia sẻ một cái hang động tự nhiên nào đó với lũ dơi, côn trùng, bò sát hay thậm chí là các loài thú lớn hơn lâu dài. Bạn sẽ làm thế nào?

Không có một nơi trú ẩn an toàn và tươm tất, có một bếp lửa ấm áp bập bùng cháy lúc thời tiết lạnh giá. Bạn sẽ thấy trống trải, yếu đuối và dễ dàng suy sụp. Không những thế bệnh tật và những mối họa không tên từ thiên nhiên sẽ mau chóng đến với bạn.

Chủ đề lần này sẽ xoay quanh vấn đề làm thế nào để tạo ra những nơi trú ẩn an toàn mà tiện lợi ngoài hoang dã. Tùy theo điều kiện khí hậu, môi trường và những vật liệu tự nhiên có sẵn ta có thể tạo ra những nơi trú ẩn thích hợp.

Trước tiên hãy xác định rõ yêu cầu và nhu cầu của mình cho một nơi trú ẩn:

- Có đáng để bỏ ra công sức, thời gian để xây dựng nó không ( một nơi trú ẩn tạm bợ 1 đêm sẽ xây dựng khác một chiếc lều, một ngôi nhà bạn sinh sống lâu dài).

- Ngôi nhà có tác dụng bảo vệ ta như thế nào đối với môi trường xung quanh: từ băng giá, mưa gió, nắng nóng ,thú hoang… Điều kiện môi trường khác nhau chúng cũng sẽ khác nhau.

- Phụ thuộc vào công cụ xây dựng và vật liệu xây dựng mà bạn có ( xem lại phần chế tạo công cụ ở phần trước).

1. Hang động

Tạm thời thì trú ẩn trong hang động trong giai đoạn đầu khi ta lạc chân lên hoang đảo và những vùng đất xa lạ là một lựa chọn khá tốt. Tuy nhiên như tôi đã nói phía trên, trong những hang động vốn đã có sẵn những “cư dân” khác và chúng không hề bằng lòng với việc chia sẻ ngôi nhà của mình với bạn.

Sinh vật trong hang động

- Các loài dơi (có thể là cả dơi hút máu). Nếu đã có dơi thì thường là số lượng rất lớn, phân dơi nhiều, có mùi hôi nồng nặc và quan trọng là bạn không thể đốt lửa bởi chúng rất dễ cháy nổ như thuốc nổ vậy. Chúng thường sống ở phần sâu nhất của hang, bạn có thể tận dụng lối vào của hang làm nơi trú ẩn trong trường hợp này.

- Các loài thú như chuột, chồn hôi, gấu, báo … Thường thì hay gặp những loài thú nhỏ và vô hại trong hang. Tuy nhiên nếu gặp dấu hiệu của những loài thú nguy hiểm hãy lập tức tránh xa nơi đó ( phần săn bắn - đánh bắt sẽ chỉ bạn chỉ bạn cách nhận biết các loài thú bằng dấu vết chúng để lại).

Dơi - Sinh vật khá nổi tiếng trong các hang động.

- Các loài bò sát như thằn lằn, rắn, đặc biệt là rắn chuông và hổ mang là 2 loài rắn rất thích hang động. Hãy đuổi chúng đi trước khi lấy hang làm nơi trú ẩn.

- Các loài côn trùng : Kiến, dế, bò cạp, nhện, ruồi, muỗi… Chúng dễ xử lý hơn, dùng lửa để đuổi chúng đi hoặc tiêu diệt luôn để đỡ phải lo chúng quấy phá.

- Nếu hang động ẩm ướt hoặc có hồ ngầm phía trong. Có thể xuất hiện một số loại động vật sống suốt đời trong hang như :cá, tôm, sa giông (loài bò sát này sống nửa trên cạn nửa dưới nước, ở Việt Nam có người nuôi làm cảnh vì chúng khá đẹp. Chú ý rằng da loài này có thể tiết ra chất độc gây lở loét mạnh. Ăn vào nguy hiểm chết người bởi chất độc này tác động trực tiếp lên hệ thần kinh rất nhanh chóng), các loài sên trần... Có thể tận dụng chúng làm thức ăn. Chúng cũng khá dễ bắt vì hầu hết là bất động hoăc mù ( không có mắt).

Cách nhận biết hang động

Hang động không dễ nhìn thấy từ xa bằng mắt thường nếu không trực tiếp tìm kiếm. Có một số cách sau đây khiến bạn có thể tìm được hang động dễ dàng hơn:

- Những khe nứt ở vùng núi đá vôi lộ thiên thường dẫn vào hang động lớn. Kiểm tra những khe nứt mà có gió lùa, hơi lạnh lùa ra thì chắc chắn nó dẫn đến hang động.

- Dọc theo bờ biển có những hang động được tạo ra do tác động của sóng. Ở nơi này cũng được nhưng phải chú ý mực nước và thủy triều.

- Quan sát sự bay ra, bay vào của loài dơi. Bạn cũng có thể tìm ra được hang động.

- Nếu thấy loài dế nâu xuất hiện nhiều thì hãy tìm kiếm quanh đó. Chúng thường sống trong những kẽ nứt dẫn đến hang động.

- Nếu tìm thấy hang động thì rất dễ tìm ra một hệ thống các hang động khác quanh đó.

Những nguy hiểm trong hang động

- Đốt lửa trong những hang động nhỏ dễ làm ta thiếu oxi hoặc ngộp khói. Việc này hết sức nguy hiểm. Những hang động lớn thì ta có thể đốt lửa ở gần phía lối ra, đủ sưởi ấm, ngăn cản các loài thú nguy hiểm và không sợ bị ngộp.

- Nếu đốt lửa thì tránh những chỗ có phân dơi bởi chúng có thể gây nổ. Cẩn thận cháy lan ra các cây cỏ xung quanh hang rất nguy hiểm.

- Khi vào hang động phải mang theo đèn đuốc hay các thiết bị chiếu sáng. Cẩn thận trượt ngã đập đầu vào đá do rêu trơn hay va đầu vào trần hang.

- Vào sâu trong hang rất dễ thiếu oxi. Mang theo một ngọn nến hay đèn để kiểm tra xem lượng oxi có đủ không. Nếu thấy đèn, nến bập bùng và lụi dần thì phải tránh xa ngay. Bạn có thể ngất trong đó bất ngờ mà không lường trước được.

- Trong hang có thể có vực sâu, đầm nước sâu. Nó dẫn đi đâu thì chỉ có trời mới biết được. Hoặc đơn giản là lạc lối trong những hệ thống hang động chằng chịt cũng có thể giết chết bạn. Đừng mạo hiểm tìm hiểu.

- Ngập lụt trong hang. Đây là việc không thể coi thường vì chúng diễn ra rất chớp nhoáng và không báo trước. Chúng có thể là tàn dư của một cơn mưa lớn từ khá lâu rồi hoặc do nhiều nguyên khác. Nếu có các dấu hiệu như nước dâng cao, nghe tiếng nước chảy bất ổn thì phải lập tức tránh xa nơi nguy hiểm.

Nếu không có chuyện gì cần thiết thì để việc khám phá hang động vào dịp khác.​

2. Lều trại

Sống trong hang động chỉ là tạm thời mặc dù tổ tiên chúng ta đã từng coi nó như một ngôi nhà đúng nghĩa. Chúng ta đã vốn quen thuộc với bầu không khí trong lành ngoài trời nên sống trong một nơi chật hẹp như hang động rất dễ gây ức chế về mặt tâm lý. Bóng tối trong hang cũng làm ta hoang mang và lo sợ vẩn vơ.

Nếu đã bắt đầu quen thuộc với hòn đảo, ta có thể tự xây dựng cho mình một ngôi nhà hoặc đơn giản hơn là những chiếc lều, lán nhỏ cũng thoải mái hơn việc ở trong hang nhiều.
Dựng một chiếc lều ở vùng này cũng không đến mức quá khó khăn nên hãy làm việc đó sớm nhất có thể, chú ý tuân theo vài quy tắc sau:

- Tận dụng vật liệu có sẵn quanh bạn để làm lều đủ rộng để bạn nằm xuống duỗi chân thoải mái.

- Không dựng lều ở những nơi cỏ rậm và cao, có nhiều rắn rết, côn trùng nguy hiểm.

- Nếu thời tiết xấu không dựng lều ở những tàn cây cao dễ bị sét đánh hay gió làm đổ cây. Tuy nhiên dựng lều dưới tàn cây thấp, nhỏ rất tiện lợi và nhiều ưu điểm.

- Tránh hướng gió để khỏi bị gió thốc vào lều.

- Dựng ở những nơi cao ráo, không ẩm ướt.

- Tránh vùng chân đồi, đồi dốc vì thường có đá lăn.

Những chiếc lều tạm

Bạn đang cần phải di chuyển liên tục giữa các vùng đất trên đảo hoặc đơn giản là bỗng nhiên bị lạc ngoài tự nhiên mà chưa có bất kì sự chuẩn bị nào thì việc tạo ra những chiếc lều tạm hoặc một nơi trú ẩn khẩn cấp tạm thời là cần thiết. Dù là sống trong những vùng thời tiết khá ôn hòa nhưng việc ngủ trực tiếp dưới đất lạnh lấy đi 80% nhiệt lượng bạn tạo ra cho cơ thể. Sương, gió lạnh cũng là một vấn đề lớn khiến bạn mau chóng đổ bệnh. Hãy tận dụng thiên nhiên quanh bạn để tạo ra một nơi trú ẩn tạm thời đơn giản và tốt nhất. Dưới đây là một số gợi ý:

- Trú ẩn dưới một số tàn cây, thân cây đại thụ. Một số cây đại thụ có những hốc cây lớn (3).

- Với những cây nhỏ thì chặt gẫy thân cây và dùng cả tán cây làm nơi che chở khỏi sương gió. Chú ý che theo chiều gió. Có thể đốt lửa phía dưới để sưởi ấm mà không bị ảnh hưởng gì (2).
- Nếu không thể chặt gẫy cây thì dùng dây chằng các tán cây xuống đất làm lều cũng là một lựa chọn tương tự.

- Tận dụng các cây lớn bị đổ, gẫy dựng thành một chiếc lều đơn giản.

​

- Với những vùng đất ẩm ướt hoặc đầm lầy, bạn không thể ngủ trực tiếp dưới mặt đất được mà phải tạo ra cho mình một chiếc swamp bed. Đây là cách đơn giản để tạo ra một chiếc swamp bed. Nó có tác dụng cách ly cơ thể bạn với mặt đất ẩm ướt thậm chí là ngập nước (xem hình):

​

-Các cọc gỗ có thể làm bằng tre hoặc các thoại cây gỗ thân cứng. Đóng thật chắc chắn xuống đất hoặc bùn lầy.

-Các thanh ngang chính cũng phải chắc chắn để chịu được sức nặng của bạn. Buộc thêm những thanh ngang phụ càng dày đặc càng tốt.

-Lá tươi, cỏ tươi sau khi đã hong qua lửa để đuổi côn trùng đi thì lợp lên trên cùng.

-Thử độ chắc chắn của chiếc giường. Nếu ok thì bạn đã có một chiếc swamp bed an toàn và khá êm ái. Nó sẽ cách li bạn với mặt đất nơi có các loại bò sát,côn trùng đáng sợ mà bạn không thể đề phòng chúng cả đêm.

Một số lều trại đơn giản

Tận dụng cây cối:

-Sử dụng những cây nhỏ đan lại để làm khung lều. Rất thuật tiện và chắc chắn. Sau khi phủ tấm vải dày lên trên thì ở phần rìa của lều thì chèn đá như hình để lều kín gió.

​

​

- Căng dây giữa 2 chiếc cây và tận dụng tán lá của nó như hình dưới. Xây dựng một chiếc lều như thế này rất đơn giản và nhanh chóng nếu bạn đã có đủ vật liệu.

- Với một cái cây ta có có thể làm một chiếc lều tương tự.Vật liệu đơn giản chỉ là một thân cây gỗ, đá, vải bạt.

Vùng sa mạc:

Ở những vùng sa mạc nóng 40-50 độ, ta không thể di chuyển trong thời tiết như thế thì có thể nghỉ ngơi lại trong những ốc đảo, tán cây hay dưới bóng của những tảng đá chờ đêm đến. Nếu như ta không thể tìm thấy được những thứ kể trên trong sa mạc, ta có thể làm tạm một chiếc lều ngầm dưới cát để tránh nóng cũng rất tốt.

-Đào sâu xuông lớp cát một khoảng từ 40 - 60 cm (Thực ra đào sâu hơn thì càng tốt nhưng làm việc dưới điều kiện nhiệt độ của sa mạc thì rất mất sức mà cũng không cần thiết cho một căn lều tạm bợ) Rãnh này có chiều dài từ 200-220 cm.
-Sử dụng 1 tấm vải dày ( vải bạt, vải dù …) phủ lên trên sau đó đắp cát lên tấm vải theo viền của rãnh vừa đào để cố định chắc chắn tấm vải. Các đụn cát cố định này cao khoảng 30 -45cm.
-Sử dụng một tấm vải khác phủ lên trên đụn cát cố định và cả tấm vải kia. Tiếp tục đắp lên đó một đụn cát khác như hình để cố định tấm phủ trên cùng. Việc này để tạo ra một khoảng không cao khoảng 30 -45 cm giữa 2 tấm phủ để cách nhiệt.
-Nếu chỉ có một tấm phủ thì ta có thể gấp đôi lại và làm tương tự để có khoảng không cách nhiệt.

​

​

Đây là cách xây dựng một chiếc lều ngầm đơn giản trong vùng sa mạc cát nóng bỏng. Nó có thể là nơi trú ẩn và nghỉ ngơi có khả năng cách nhiệt rất tốt. Nhiệt độ ban ngày trong lều chỉ hơn 30 độ so với cái nóng 40-50 độ bên ngoài trời.

Vùng băng giá :

Những vùng đất băng giá với lớp tuyết phủ dầy hàng mét và những cơn gió lạnh thấu xương. Hầu hết trong những ngày đông này học sinh được nghỉ học, các công trình giao thông bị cản trở, công nhân viên không phải làm việc … Và mọi người đều ở trong nhà để tránh khỏi một mùa đông lạnh giá. Tuy nhiên nếu phải lang thang trong tuyết lạnh vì một lí do nào đó. Bạn nên xây dựng một chiếc lều ngầm dưới tuyết đơn giản để tránh tuyết rơi và gió lạnh như hình dưới.

- Tìm một cái cây lớn, tán lá đủ rộng và đào xuống lớp tuyết xung quanh cái cây cho đển khi chạm tới nền đất. Đường kính của hố tuyết này từ 2-3 mét tùy vào số lượng người cần trú ẩn.
- Chặt những cành lá còn xanh, nhiều lá phủ xuống dưới lớp đất để cách nhiệt.
- Những cành lá khác phủ lên trên hố tuyết và cố định luôn vào thân cây. Ta đã có một nơi trú ẩn rất kín gió và cách nhiệt. Hơi khó khăn nhưng ta cũng có thể đốt lửa dưới nền đất để sưởi ấm.

​

Tận dụng nguyên liệu có sẵn trong tự nhiên :

Trở lại với hòn đảo của chúng ta, nếu điều kiện tự nhiên thuận lợi ta có thể xây dựng cho mình những căn lều chắc chắn và tiện dụng hơn bằng những vật liệu có sẵn xung quanh ta. Với công cụ lao động tự tạo mà tôi có nói đến ở phần trước ta có thể chặt cây và chằng chúng lại như hình bên dưới để làm khung lều.

Khi đã có khung lều, sử dụng những chiếc lá to bản có sẵn trong tự nhiên để lợp mái hoặc làm vách lều.Những chiếc lá to bản như lá dừa, lá cọ hoặc đan các cành cây lá nhỏ lại thành phiến để lợp cũng rất tốt.
Ngoài ra nếu căn lều đủ chắc chắn thì bạn có thể lợp cho chúng bằng những mảng đất có dính cỏ xanh. Ở những bãi cỏ rậm, phần rễ cỏ liên kết lại với nhau thành những miếng rất chắc chắn. Sử dụng chúng để lợp mái thì cách nhiệt tốt và thậm chí có thể tránh được mưa lớn.

Lều du mục được tạo từ 3 chiếc cọc chính, phủ ngoài bằng lá cây và một chiếc lều từ thân cây gỗ đơn giản nhưng chắc chắn.

Bạn cần một chiếc lều đơn giản nhưng đủ chắc chắn để làm nơi trú ẩn trong vài ba tuần đầu thì một chiếc lều gỗ dựa vào thân cây nhỏ như hình dưới là một lựa chọn lý tưởng.

Sử dụng các thân cây, cành cây nhỏ có đường kính 3-5 cm đan lại với nhau để làm vách lều. Sau khi đã có một tấm vách lều đủ vững chắc rồi ta sẽ cố định chúng vào 2 thân cây nhỏ bằng dây như hình dưới.
Tạo một tấm vách chéo đủ lớn, cố định vào 2 thân cây và phủ lên đó lá rừng. Tấm này thường rất vững chãi vừa có tác dụng làm mái lều, vừa có tác dụng làm vách chắn gió.

Làm sàn lều từ những thanh gỗ nhỏ và phủ lá cây lên trên để cách ly khỏi mặt đất. Nếu tấm vách lều đủ cao và vững chãi ta có thể sống trong đó lâu dài mà không sợ các loài thú rừng đến quấy phá.

Ở những vùng đất trống trải như bãi cỏ rộng, hoang mạc không có những cây nhỏ hỗ trợ ta nên dựng lên những chiếc lều du mục để làm nơi trú ẩn. Với cây gỗ, tấm vải bạt và một chút khéo léo bạn có thể dễ dàng tạo ra chúng chỉ với vài bước đơn giản dưới đây:

-Buộc 3 thân cây lớn cùng đường kính làm cột chống lại như hình 1. Choãi chúng ra thành 3 góc đều nhau (1).

-Chọn những vùng đất khô ráo bằng phẳng đóng chúng thật chặt xuống đất (2).

-Thêm những thanh chống phụ, buộc cố định chúng lại ở trên đỉnh (3). Thường thì tổng cộng 5-6 cột chống là tốt lắm rồi.

-Phủ lớp vải bạt ra bên ngoài, cố định chúng lại bằng dây buộc. Việc này khá đơn giản bởi lớp khung chống đỡ đã có sẵn rất chắc chắn.

-Nếu có ý định đôt lửa trong lều thì gấp mép lều lên 1 đoạn khoảng 30 cm để không khí thông thoáng.

​

Trên đây là một số loại lều trại đơn giản và thông dụng được sử dụng rộng rãi khắp nơi trên thế giới. Tùy vào hoàn cảnh và sự sáng tạo của bạn, bạn có thể tự tạo cho mình và người khác những căn lều tiện nghi, an toàn hơn.

Lều trên cây, nhà trên cây:

Bộ tộc Korowai ở vùng rừng sâu Indonesia là một bộ tộc ăn thịt người duy nhất còn sót lại. Họ sống như thời kì đồ đá nhưng đặc biệt ở chỗ họ sống trong những ngôi nhà trên cây cao từ 35-50m so với mặt đất. Để sống ở những ngôi nhà này đòi hỏi họ phải leo trèo rất giỏi từ bé. Nhiều thế hệ sống trong một ngôi nhà, bao gồm cả gia súc và những công cụ lao động thường ngày. Họ sống trên cây cao như thế để cách biệt hẳn với khu vưc đầm lầy, tránh khỏi những loài thú dữ, côn trùng nguy hiểm phía dưới và quan trọng là để tránh xa những “bóng ma” trong rừng sâu, những tên phù thủy xấu xa trong văn hóa của họ.

Không cần thiết phải xây dựng những ngôi nhà trên cây quá cao như họ nhưng việc xây dựng những ngôi nhà trên những thân cây ở những vùng đất ẩm thấp nhiều côn trùng hoặc nhiều thú dữ là một việc nên làm. Khó khăn nhất ở đây là lựa chọn được những cái cây phù hợp hoặc một cây cổ thụ đủ lớn với nhiều nhánh chẽ ngang để dựng nhà.Sau đó là bước vận chuyển gỗ lên trên để làm một chiếc sàn nhà chắc chắn. Các bước còn lại thì đơn giản hơn nhiều.

-Lựa chọn những thân cây chắc chắn mọc gần nhau, hoặc một thân cây cổ thụ lớn với nhiều nhánh chẽ ngang cứng chắc (1).

-Dựng một chiếc thang gỗ để lên xuống và thao tác dễ dàng hơn (2).

-Lựa chọn những nhánh chắc chắn để ghép sàn, cố định lại bằng dây buộc cẩn thận (3).

-Sau khi có sàn rồi thì làm khung bằng các cành cây, thân cây nhỏ. Có thể tận dụng luôn những cành cây của những chiếc cây chống đỡ phía dưới thì càng chắc chắn (4).

-Lợp lều bằng các lá cây to bản hoặc bằng vải bạt là tốt nhất. Và bạn đã có một ngôi nhà trên cây nhỏ nhắn.

Một ngôi nhà trên cây quy mô nhỏ như trên sẽ không quá nguy hiểm khi sống trên đó và nó vẫn cho bạn một nơi trú ẩn an toàn khi bên dưới là khu đầm lầy ẩm thấp hay là địa bàn của nhiều loài thú dữ. Ngoài ra thì những ngôi nhà trên cây cũng cho bạn tầm quan sát rộng, dễ báo hiệu, báo động. Và thực sự là sống trên cây đôi lúc cũng khá thú vị.

Một số kiểu nhà trên cây, lều trên cây khác:

3. Dựng nhà

Một ngôi nhà đúng nghĩa là thứ bạn chắc chắn phải xây dựng nếu mình hoặc nhóm của mình phải trụ lại trên hoang đảo trong một thời gian dài. Những căn chòi hoặc lều tạm không phải là lựa chọn tốt để chống chọi lại với mưa nắng, gió bão, tuyết rơi. Nhìn qua thì có vẻ dễ dàng tuy nhiên để xây dựng lên được những căn nhà vững chãi không phải là chuyện đơn giản một sớm một chiều. Từ việc lựa chọn và tích cóp vật liệu đến việc xây dựng đúng kí thuật. Bạn không muốn dựng lên một ngôi nhà mà chưa kịp bước vào đã sập xuống chứ

Nhà bằng cành cây, lá cây: tương tự như làm lều nhưng quy mô lớn hơn. Khung nhà là những thân cây trung bình được ghép lại bằng những ngàm nối và buộc lại cẩn thận. Khung nhà gồm nhiều thanh ngang để làm giàn lợp lên đó lá tranh, lá cọ làm mái.

Vật liệu để làm vách và lợp nhà là các loại lá rừng như như hình dưới. Cũng có thể là các mảng đất dính cỏ hay các cành cây lá đan lại.

Nhà gỗ: Vùng bạn sống có nhiều thân cây gỗ thẳng đều nhau bạn có thể dựng lên những ngôi nhà gỗ chắc chắn và ấm cúng bằng những công cụ thô sơ mà tôi đã giới thiệu. Để làm được căn nhà như vậy ta thực hiện các bước căn bản như sau:

- Đắp một cái nền nhà có diện tích lớn hơn ngôi nhà dự kiến một chút.

- Hạ một cây đủ lớn làm xà nhà, khoét ngàm ở hai đầu.

- Liên kết lần lượt những cây gỗ vào ngàm.

- Chồng dần dần lên cao theo ý muốn

- Trổ cửa, cửa sổ nếu cần.

- Làm mái rồi lợp bằng vỏ cây và lá cây.

Bạn đã có một căn nhà gỗ đơn giản nhưng lý tưởng để trú ẩn.

- Nhà của người Eskimo: Thế giới của người Eskimo chỉ gồm có băng đá và tuyết lạnh,không có bất cứ loại vật liệu nào khác để xây dựng. Vì vậy họ tạo ra những ngôi nhà bằng băng tuyết gọi là Igloo.

Để xây dựng một chiếc igloo thì việc đầu tiên là phải tạo nên những viên gạch bằng băng tuyết dài khoảng 90cm, rộng 50 cm, dày 15 cm. Có thể cắt băng hoặc đắp tuyết đóng lại thành gạch. Xếp những viên gạch lại theo hình trôn ốc, viên sau chồng lên viên trước so le như hình dưới.Lớp sau đường kính nhỏ hơn lớp trước. Cuối cùng là một viên băng khóa vòm được xếp lên cao hơn để thông gió mà vẫn đủ điều kiện che chắn gió tuyết như hình dưới.

Một ngôi nhà làm bằng băng tuyết như thế này đáng ngạc nhiên là nó lại rất ấm áp và kín đáo. Có thể nhóm lửa nấu ăn và sinh hoạt trong đó như một ngôi nhà bình thường, nó cũng được sử dụng khá rộng rãi ở nhiều nơi khác. Tuy nhiên người Eskimo hiện tại coi nó như một loại văn hóa địa phương hơn là một ngôi nhà đúng nghĩa.

Có thể việc xây dựng lều trại không phải là một chủ đề thú vị cho lắm nhưng đây lại là vấn đề được hướng dẫn kĩ lưỡng nhất trong các khóa học thực tập kĩ năng sinh tồn. Nếu đã đọc qua kì thứ 5 trong chuyên đề kĩ năng sinh tồn này, bạn đã có thể trang bị cho mình kiến thức cơ bản khi xây dựng một nơi trú ẩn lý tưởng nhất trong các điều kiện môi trường khác nhau: từ rừng rậm, đầm lầy, các khu vực băng giá, sa mạc hay các ngôi nhà trên cây để tránh khỏi thú dữ. Tuy nhiên xin nhắc lại đây chỉ là những kinh nghiệm căn bản nhất để các bạn có thêm kiến thức lựa chọn khu vực trú ẩn, cách thức tìm kiếm vật liệu và những bước sơ lược để tạo ra một ngôi nhà nơi hoang dã. Tất cả phần việc còn lại tùy thuộc vào sự khéo léo, sức khỏe và óc tưởng tượng của bạn. Có thể bạn sẽ đem lại cho bạn bè, người thân những nơi trú ẩn an toàn và còn tiện nghi hơn như thế này nhiều nếu phải lạc ngoài hoang dã. Với nhiều người, đó là một việc thực sự rất ấn tượng bởi không phải ai cũng có đủ kinh nghiệm với vấn đề tưởng chừng như đơn giản này. Họ chỉ biết lang thang ngoài trời, ngủ dưới gốc cây hoặc các phiến đá. Và việc đó sẽ mau chóng bòn rút đi sức khỏe, năng lượng sống của họ.

Ở kì sau tôi xin phép đi vào một vấn đề mang tính sống còn hơn. Đó là cách làm ra nước và lửa. Một hòn đảo hoang dã thậm chí không có nước ngọt hoặc bạn tạm thời chưa thể tìm ra nó. Làm thế nào để bạn để bạn tìm ra vài lít nước một ngày để có thể sống sót? Và có những cách thức nào để tạo ra lửa với hai bàn tay trắng. Hi vọng kì sau sẽ đem đến cho bạn những câu trả lời thích đáng và những kiến thức thú vị nhưng cũng rất thực tiễn.

 

[[ẹc]]

[Kỹ năng sinh tồn] Phần 6: Tìm kiếm nguồn nước - Chìa khóa của sự sống

Rất vui được gặp lại các bạn trong phần tiếp theo của loạt bài về Kỹ năng sinh tồn. Điểm qua những kì trước một chút thì các bạn đã học được những kinh nghiệm làm sao để sống sót ở những vùng có đặc điểm địa hình khí hậu khắc nghiệt như sa mạc nóng bỏng hay đầm lầy ấm ướt ẩn chứa nhiều nguy hiểm hay những cách để sống sót khi rơi vào những tình huống hiểm nguy như đắm tàu và trôi dạt vào đảo hoang phải một mình đối đầu với tự nhiên.

Ở phần thứ 5, các bạn đã có được kinh nghiệm đầu tiên khi trôi dạt lên một vùng đất hoang xơ đó là tìm cho mình một nơi trú ẩn. Sau khi đã có nơi ở thì vấn đề cấp thiết tiếp theo đó là làm sam tìm được một nguồn nước uống đủ để các bạn sống sót cho tới khi có người tìm thấy bạn, và kỳ này chúng ta sẽ bàn chi tiết hơn về những cách để nhận biết dấu hiệu của nguồn nước hay cách để tạo ra nước nhằm duy trì sự sống quý báu của mình.

Vì sao bạn phải uống nước?

Câu hỏi này vốn khá buồn cười vì đến trẻ con cũng đã biết nước là một trong nữa chìa khóa của sự sống. Bạn không thể sống mà không có nó. Khi nóng bạn uống nước, khi lạnh bạn vẫn phải cần tối thiểu 2 lít nước 1 ngày, căng thẳng bạn tốn thêm một chút nước, vận động bạn càng tốn thêm nước cho bản thân...

Hơn 3/4 cơ thể của chúng ta là chất lỏng và bạn tiêu tốn nó cho những hoạt động thường ngày. Việc bổ sung lại phần chất lỏng tiêu hao là việc cần thiết. Thiếu nước bạn sẽ chết rất sớm. Dưới 3 ngày.

Uống nước thế nào cho đúng?

Còn câu hỏi này thì sao? Liệu nó có thừa thãi?

Bạn đã uống nước theo cách của mình vài chục năm nay mà chẳng có vấn đề gì xảy ra. Nhưng nếu xét đến một vài trường hợp đặc biệt thì không hẳn là bạn đã biết cách uống nước hợp lý nhất. Thử xem nhé:

- Bình thường bạn nên uống nhiều nước trong mọi trường hợp. Đặc biệt là lúc căng thẳng.

- Trong những lúc phải di chuyển liên tục và dài nên uống nước làm nhiều lần, mỗi lần một ngụm nhỏ. Như thế sẽ giữ được tình trạng sức khỏe ổn định nhất.

- Khi vận động liên tục và nặng nhọc cảm giác khát nước sẽ đến rất mau chóng. Bạn bị kích thích uông nước nhưng bạn không nên uống ngay lập tức một lượng nước lớn. Lúc đó tim bạn đang hoạt động mạnh, đường ruột và dạ dày cũng đang co bóp mạnh. Việc hấp thu và điều hòa một lượng nước lớn là điều không thể dẫn đến việc tim phải làm việc quá sức. Rất có hại. Đôi khi việc này làm bạn có cảm giác “phê phê “, mất cảm giác thậm chí là ngất xỉu.

- Uống nhiều nước ngay trước và sau khi ăn cơm làm loãng các dịch tiêu hóa và các dung môi trong dịch dẫn đến việc tiêu hóa của bạn kém dễ bị đau dạ dày về sau.

Nước ở đâu là dùng được ? Dùng như thể nào ?

Vùng băng tuyết:

- Không ăn trực tiếp băng, tuyết nếu không còn cách nào khác vì tuyết lạnh sẽ làm giảm thân nhiệt. Gây cảm sốt, đau họng. Điều này dễ xảy đến với những vùng nhiệt độ thấp như vậy.

- Tuyết nhìn có vẻ trắng và tinh sạch thật. Nhưng thực sự nó có sạch hay không còn tùy thuộc vào môi trường của nó, độ ô nhiễm của nó cũng khá cao. Đừng tin vào vẻ tinh khiết của băng tuyết.

- Băng ở biển vẫn chứa muối. Sử dụng chúng càng làm bạn mất nước. Tuy nhiên quá trình đóng băng của nước biển cũng đẩy ra khỏi nước không ít muối.

Vùng biển: Nói chung là không nên uống nước biển nếu chưa lọc muối.

Nước mưa: Hầu hết là uống được trong tất cả các trường hợp. Hãy tạo ra các vật dụng có thể giữ được nước mưa khi trời mưa.

Vùng sa mạc: Nước ở địa phương kiểu này rất hiếm. Sử dụng chúng tiết kiệm nhất có thể. Việc này sẽ bàn kĩ hơn ở phần dưới.

Tạo ra nước - Tìm kiếm nước

Trở lại với hòn đảo của chúng ta. Tình huống của bạn như sau: Bạn (hoặc nhóm của bạn) bị đắm tàu và trôi dạt đến một hoang đảo, những vật dụng cần thiết đã không thể giữ lại. Sau khi tỉnh lại và điểm danh những người còn sống sót, bạn mau chóng nhận ra là tất cả mọi người đang khát,họ rất cần nước. Việc cấp thiết nhất hiện giờ phải kiếm nước uống được đủ cho mọi người. Bạn chia nhóm của mình ra thành các nhóm nhỏ bắt đầu tiến hành tìm nước ngọt trên đảo. Nước biển xung quanh bạn có rất nhiều nhưng không thể uống được khi chưa tiến hành việc lọc muối.

Sau đợt tìm kiếm, nhóm của bạn tập hợp lại và đáng tiếc là không ai có thể tìm thấy nguồn nước ngọt nào. Một vài người có kinh nghiệm sử dụng cách thức đào lỗ gần bờ biển để lấy nước bớt mặn hơn thấm vào. Tuy nhiên họ cũng mau chóng nhận ra nồng độ muối trong loại nước này vẫn rất cao. Uống vào càng làm họ cảm thấy khát hơn.

Tình thế càng lúc càng bi đát hơn khi màn đêm buông xuống, họ không còn cách nào có thể tìm kiếm nước trong hoàn cảnh đó nữa trong khi cơ thể lại càng đòi hỏi được bổ sung nước. Một vài người chia sẻ nhau chai vang Bordeaux trắng còn sót lại và sau đó họ bắt đầu uống nước tiểu của chính mình . Mình xin lưu ý việc uống chất lỏng chứa cồn trong lúc đang khát là việc rất nguy hiểm. Nó sẽ nhanh chóng kéo đi lượng nước ít ỏi trong cơ thể bạn,qua đường nước tiểu hay mồ hôi. Đẩy bạn nhanh hơn xuống vực thẳm của sự mất nước. Ngay cả nước tiểu cũng chứa 2% muối, dùng nó để bù đắp việc thiếu nước không mấy hiệu quả. Vả lại trong lúc bạn mất nước, việc đi tiểu cũng là vấn đề rất khó khăn.

Bạn đã lạc vào một nơi không thể tìm ra nước hay thứ gì tương tự!

Vậy thì việc uống máu động vât có giải quyết được tình trạng thiếu nước? Một vài người trong nhóm bẫy được một con ó biển và dự tính uống máu của nó để giải khát. Đây cũng không được coi là một giải pháp tình thế bởi máu động vật cũng chứa muối. Quan trọng hơn là nó được coi là một loại thực phẩm chứ không phải là đồ uống. Khi nó xuống dạ dày, nó kích thích dạ dày bổ sung dịch tiêu hóa để tiêu hóa nó. Bạn sẽ mất thêm nước để bổ sung cho dịch tiêu hóa và các dung môi liên quan đến việc tiêu hóa.

Nên nhớ đây là cuộc chiến chống lại sự mất nước, cái bạn cần là nước. Hãy tính toán một cách khoa học nhất có thể để hạn chế việc mất nước. Bạn có thể thiếu thức ăn vài ba tuần nhưng không thể thiếu nước quá 3 ngày.Và nếu cơ thể bạn đã đi vào trạng thái mất nước, rất khó để bạn có thể tỉnh táo và nhanh chóng suy kiệt.

Các triệu chứng của mất nước như sau:

- Da khô, môi khô nứt nẻ.

- Đi tiểu ít, nước tiểu vàng đậm.

- Cơ bắp mỏi mệt rã rời cả ngày.

- Huyết áp giảm, đau đầu, chóng mặt, tim đập dồn dập.

- Cuối cùng là mê man, mất tri giác.

Đây là những triệu chứng của việc mất nước. Dựa vào điều này bạn có thể xác định mình hoặc nhóm của mình có những ai bị mất nước nặng hay nhẹ. Lúc này việc tìm kiếm được nước ngọt càng được đặt lên hàng đầu.

Màn đêm buông xuống, không đủ ánh sáng để tìm kiếm bất kì thức gì nữa, vả lại nhóm của bạn đã tìm kiếm tất cả những gì có thể lúc ban ngày rồi. Trong trường hợp này bạn sẽ làm gì? Bó tay để mặc cho số phận phán quyết tính mạng ? Hay mong chờ vào một cơn mưa bất chợt?

Nếu bạn cần một giải pháp tạm thời thì có một cách mà bạn có thể sử dụng ở bất kì đâu để có thể kiếm được cho mỗi người một lượng nước đủ dùng mỗi ngày. Ngay cả trong những trường hợp khó khăn như trên. Đó là thu thập hơi sương.

Ở bất kì nơi đâu trên thế giới, luôn luôn có sương kể cả ở trong sa mạc. Trên biển thì sương mù luôn cực kì dầy đặc và liên tục. Và bạn chỉ việc thu thập loại sương này đọng trên cây cỏ. Nghe thì có vẻ buồn cười nhưng việc này cực kì khả thi. Đây là cách kiếm nước ngọt đơn giản của thổ dân châu úc bản địa mà rất ít người biết đến. Ben nói với tôi với cách này, bạn có thể kiếm được 1 lít nước trong 1 tiếng đồng hồ. Một con số rất triển vọng phải ko ?

Cách này đơn giản như sau: Cuốn vải sạch và dày vào chân bạn. Kiếm một bãi cỏ đủ rộng và đi lại trên đó. Nước đọng trên các lá cỏ sẽ mau chóng thấm vào mảnh vải dưới chân, khi nào cảm thấy vừa đủ thì bạn vắt nước trên tấm vải ra vật chứa. Bạn đã có nước, khá là tinh khiết.

Bạn cũng có thể lấy nó từ các tán cây trên cao với que dài buộc vải. Nhưng việc đi lại trên một bãi cỏ nào đó sẽ dễ dàng và đỡ mất sức hơn rất nhiều. Sương mù dày đặc cũng sẽ mau chóng bổ sung lượng nước bạn đã lấy đi. Sương sẽ vẫn tiếp tục phủ xuống trong một thời gian rất dài từ đêm đến sáng ( có khi đến gần trưa ). Bạn và nhóm của bạn sẽ tạm đủ nước ngọt để dùng nếu sử dụng cách trên.

Vùng ngoại ô thủ đô Lima, Peru có địa hình đồi dốc và ít mưa, do vậy rất thiếu nước sinh hoạt. Để khắc phục điều này, hai nhà nghiên cứu sinh học và bảo vệ môi trường người Đức là Tiedemann và Anne Lummerich tìm cách hỗ trợ những cư dân ngoại ô Lima bằng những chiếc lưới đặc biệt có thể thu nước từ sương mù.

Bellavista là một trong những ngôi làng được Tiedemann và Anne Lummerich thử nghiệm việc dùng lưới thu nước. Chiếc lưới có chiều cao 4 mét, rộng 8 mét, được căng trên trụ gỗ cách mặt đất 5,5 mét (ảnh). Vào một ngày đẹp trời mỗi tấm lưới như thế có thể thu được gần 600 lít nước.

(Theo Nationalgeographic)

Lưới hứng sương ở ngoại ô Lima.

Tìm Nguồn, Mạch nước ngầm

Việc thu thập hơi sương như trên là một cách khá hay nhưng cũng chỉ là giải pháp tạm thời, nó tốn sức tốn thời gian và bó chân bạn tại một địa điểm. Việc tìm kiếm nguồn nước ngọt hay mạch nước ngầm là một việc mà bạn không thể không làm. Vậy thì cách thức tìm kiếm chúng như thế nào ?

- Từ sông, suối, ao , hồ, đầm, mương, lạch … Bất kì ai cũng biết đó chính là nước, tùy vào độ ô nhiễm của nó mà bạn có thể uống trực tiếp hay lọc trước khi sử dụng. Tìm được chúng thì bạn là người may mắn. Hãy tổ chức nhóm của bạn thám hiểm sâu hơn vào phía trung tâm của đảo. Bạn có thể gặp được hồ nước ngọt, suối hay thác nước từ trên cao đổ xuống. Chúng hoàn toàn là nước ngọt. Tìm được sông suối hay hồ nước bạn cũng sẽ dễ dàng hơn trong việc tìm kiếm thức ăn.

- Từ bờ biển: Bạn xem Wild vs Man và thấy Bear uống nước từ bờ biển bằng cách đào lỗ gần bở biển và lấy nước thấm vào đó qua lớp cát ? Bạn nghĩ đó cũng là một cách?

Sự thật thì việc không đơn giản như thế. Cát hoàn toàn không có khả năng lọc được muối. Nếu bạn tìm được nước ngọt thì nước đó không phải đến từ biển. Tuy nhiên cách này cũng hay được sử dụng và có thể tìm được nước uống được. Hãy làm theo các bước sau đây:

+ Đi dọc theo bờ biển, cách biển ít nhất 30 mét. Kiểm tra những phần cát ẩm ướt khác màu với xung quanh.

+ Chú ý những nơi trên cát có cỏ mọc, khả năng rất cao là nơi đó có nước ngọt.

+ Tìm được vị trí thích hợp thì hãy đào những lỗ nhỏ ở vùng này. Chú ý khi đào đến lớp cát ướt phải dừng lại ngay và chờ nước từ từ rỉ ra. Nếu nóng vội đào sâu hơn chắc chắn sẽ gặp nước mặn.

+ Hi vọng là nó không mặn để có thể uống được, chứa chúng bằng các loại vật dụng. Nếu không thành công thì lặp lại từ bước 1 và tiếp tục hi vọng.

- Nói chung việc lấy nước từ bờ biển khá khó khăn. Bạn vẫn phải tìm cách để tìm được mạch nước hay nguồn nước.

+ Tìm những nơi có dấu hiệu của nước như sông suối cạn, đào lỗ hoặc giếng ở gần đó. Cách này tuy mất sức nhưng tỉ lệ kiếm được nước với số lượng nhiều khá cao.

+ Đi ngược lại về phí nguồn của những con sông, suối cạn. Bạn có thể tìm thấy được nước vẫn còn đang tiếp tục chảy, những mạch nước vẫn đang rỉ nước hoặc ít ra là bùn nhão. Bọc lớp bùn nhão này vào trong một tấm vải và vắt chúng thật mạnh. Nước (bẩn) sẽ rỉ ra. Thu thập một lượng đủ để lọc và sử dụng trong lúc cần thiết.

+ Trong trường hợp bạn ở vùng núi đá, tìm đến những nơi có rêu xanh mọc nhiều và phát triển.Rất nhiều trường hợp nước rỉ ra từ các kẽ nứt trên đá. Những khu vực khô cằn mà xuất hiện nhiều phân chim thì cũng nên tìm kiếm ở các khe nứt và hốc đá, bạn sẽ tìm thấy nước tinh khiết và có thể uống được ngay. Trong trường hợp nước ở trong khe sâu mà không có ống hút hay dụng cụ như muôi, ly nhỏ để lấy nước bạn có thể nhét vào đó một tấm vải sạch để nó thấm nước sau đó vắt nước từ đó ra một vật để đựng.

Theo dõi hành vi của động vật

Vẫn là tìm kiếm nguồn nước nhưng bằng mắt thường thì việc tìm kiếm theo kiểu cầu may như trên cho tỉ lệ thành công không được cao. Ta có thể nhờ các loại động vật bản địa “ chỉ đường” giúp đến nơi có nước vì chúng đã sống ở đây lâu dài. Dù là côn trùng thì chúng cũng vẫn cần nước để sống, và tất nhiên chúng sẽ nhớ được đường đến nơi có nước.

- Khu vực có tổ ong là khu vực có nguồn nước, tìm kiếm quanh đó.

- Một chú rùa sa mạc thường sống quanh quẩn ở nơi có nước, chú ý hướng di chuyển của nó.

- Các loài thú càng lớn thì càng cần nước. Loài voi cần nước không chỉ để uống mà còn để đầm mình. Đi theo dấu chân của chúng chắc chắn sẽ dẫn đến nơi có nước. Chú ý loài voi khá hung dữ và dè chừng con người. Chúng cũng khá thông minh chứ không hiền lành như trong phim đâu. Cẩn thận đừng chọc phá đến chúng.

Các loài thú khác cũng dẫn đến nơi có nước. Chúng thường đi tìm nước uống vào lúc sáng sớm và chiều tối. Vào những thời điểm này đi theo chúng hoặc đơn giản hơn là lần theo dấu vết di chuyển, lối mòn nhiều năm rất dễ nhận biết của chúng để tìm thấy nước.

Các loài thú bản địa là chuyên gia tìm kiếm nguồn nước.

- Chim chóc thường tập trung ở những nơi có nước. Để ý những nơi chim chóc tập trung thành đàn lớn.Nếu ở xa không thể nhìn được nơi bầy chim tập trung thì nhìn lên bầu trời, chú ý những nơi có nhiều chim chóc bay vòng vòng và sà xuống. Tìm kiếm nơi nào tập trung nhiều phân chim cũng là một cách khác.

Chú ý những loài chim săn mồi như chim đại bàng, chim cắt, chim ưng … thường lấy chất lỏng trong máu con mồi thay cho nước. Đi theo chúng thường không có kết quả.

Các loài chim biển như hải âu, bồ nông, nhạn biển, mòng biển … có tuyến lọc muối riêng nên chúng không cần đến nước ngọt. Đây là nguyên nhân có thể tìm thấy chúng cách xa đất liền hàng trăm dặm. Và dĩ nhiên chúng không chỉ ta nơi nào có nước ngọt.

Thổ dân sa mạc sahara cho rằng: Những con chim bay đến nơi có nước thì bay nhanh, bay thẳng. Còn nếu bay từ những nơi có nước về thì bay nặng nề, đập cánh mạnh mẽ và thường xuyên phải đậu lại để nghỉ ngơi. Tuy nhiên tôi nói ra cách này chỉ để các bạn tham khảo và nếu sử dụng thì đòi hỏi bạn phải là người có kinh nghiệm và kĩ năng quan sát tốt.

Nói chung loài chim là loài vật có nhiều công dụng giúp đỡ ta nhất khi lạc ngoài hoang dã. Trong đó là khả năng tìm kiếm nguồn nước. Chúng có số lượng nhiều, sống ở hầu hết mọi nơi trên trái đất, không nguy hiểm và không khó nhận thấy như những loài thú khác.

Nước từ thực vật

Nếu quá khó khăn trong việc tìm kiếm nước từ các phương thức như ở trên thì việc lấy nước từ thực vật là một cách làm khá tốt và đơn giản. Hàng ngày, việc ăn vào cách loại thức ăn, hoa quả có chứa nhiều nước cũng là một cách để bạn cung cấp nước cho cơ thể. Tuy nhiên ở đây tôi xin đề cập đến những vấn đề nâng cao hơn là việc đơn giản chỉ ăn các loại hoa quả. Đó là kiếm được nước uống được từ thực vật. Tất nhiên việc này cũng có những điều cấm kị riêng. không phải nước từ loại cây, loại quả nào cũng có thể ăn, uống được. Hãy cẩn thận chỉ sử dụng những loại cây nào mình đã biết rõ.

- Từ hoa quả: các loại hoa quả thường chứa nhiều nước.Nếu ăn với số lượng nhiều thì cũng đủ cung cấp nước cho cơ thể hoạt động. Quả dừa chứa rất nhiều nước mát và dinh dưỡng, các loại quả như dưa hấu, thốt nốt cũng chứa nhiều nước.

Bản thân hoa quả chứa nhiều nước và các loại vitamin.

Chú ý vì không ít các loại hoa quả độc không tên mà bạn chưa biết. Thậm chí nhiều loài còn chưa có tên khoa học. Chúng sẽ làm bạn ngộ độc thậm chí là giết chết bạn nếu ăn phải. Vậy hãy chắc chắn ăn và uống những gì mình đã biết rõ về nó. Điều này tôi sẽ nói rõ hơn ở phần sau : “ Thực vật nguy hiểm".

- Nước từ các loại dây leo: Các loại dây leo tươi tốt trong tự nhiên chứa bên trong nó nhiều nước. Nước từ các loại dây leo này thường có mùi hơi ngái nhưng hầu hết là tinh khiết và uống được trực tiếp từ thân cây. Một số loại gây ngứa cổ khi uống nhưng hầu hết là không có độc. Khi sử dụng chúng thì cần chú ý một chút.

Một cách giải khát của người đi rừng.

Cắt đứt một dây leo ở phần sát mặt đất, kê đầu đó vào bình chứa sau đó cắt đứt phần trên cao của dây leo để dây leo hở ở 2 đầu. Dốc ngược nó xuống thì nước sẽ chảy vào bình.
Khi hết nước làm tương tự với đoạn dây leo khác. Các loại dây leo nhỏ như dây nho vẫn cho một lượng nước đáng kể.

- Nước mưa đọng lại từ trong các hốc cây to, cây đại thụ: Những hốc cây do kiến hay ong đục thủng là một nơi chứa nước sạch khá lâu do ít có ánh mặt trời chiếu vào. Lấy nước từ đó ra bằng ống hút hay các tấm vải sạch.

- Một bụi tre xanh là một nguồn nước tuyệt vời: nước mưa đọng lại trong các đốt tre bị kiến đục thủng. Khi gặp một bụi tre , hãy lắc mạnh từng cây tre và tìm kiếm những cây tre nào phát ra âm thanh óc ách. Nó đang chứa nước.

Bản thân cây tre cũng chứa rất nhiều nước. Do cấu trúc mao mạch của cây tre nên việc lấy nước từ nó ra cũng không khó khăn cho lắm. Tìm những cây tre non và xanh nhất.Cắt đứt phần ngọn, uốn cong nó xuống và buộc lại như hình bạn sẽ thấy nước nhỏ giọt xuống từ vết cắt. Hứng nó một thời gian, qua 1 đêm bạn sẽ có khoảng 2,5 lít nước sạch.

Nước lấy từ cây tre dù bằng cách nào đi nữa thì cũng đều tinh khiết, không màu, không mùi và sử dụng luôn được. Một bụi tre xanh là một nguồn nước tuyệt vời.

- Nước từ cây chuối: Cây chuối là một loại cây thường gặp và trong thân nó chứa nhiều nước. Nó có một bộ rễ cực khỏe trong việc hút nước. Nó cũng thường mọc ở nơi đất ẩm ướt. Ta không lấy nước trực tiếp từ nó như đối với cây tre mà sử dụng nó như một loại máy bơm hay máy lọc nước ( xem hình )

+ Cắt ngang thân cây chuối, cách phần gốc dưới mặt đất khoảng 20-30 cm

+ Khoét một lỗ hình bát ở phần còn lại. Chú ý khoét theo hình bát, chừa phần bẹ chuối xung quanh lại để đựng nước, khoét sâu cho đến khi đụng đến phần củ chuối dày, xốp màu trắng thì dừng lại.

+ Để nguyên như thế khoảng 1 giờ sau thì nước sẽ tự trào lên đầy kín “bát” . Múc nước ra vật chứa và lại chờ nước trào lên. Lặp lại bước trên cho đến khi cây chuối khô kiệt nước.

+ Một cây chuối có thể làm liên lục như vậy 4-5 ngày. Lượng nước nó cung cấp là không hề ít.

+ Loại nước này có vị hơi chát nhưng uống trực tiếp cũng ko sao. Ngoài ra có thể lọc nó để loại bỏ vị chát.

- Nước từ cây dừa: Quả dừa cho nước uống rất tốt, đó là điều hiển nhiên nhưng nếu bạn gặp một cây dừa không có quả. Vẫn có cách lấy nước từ thân cây dừa bằng cách sau:

Níu ngọn (phần giáp cuống hoa với buồng hoa ) cắt cụt phần đầu. Phần buồng hoa này khá ngắn nên cắt ít thôi. Sau khi cắt thì níu cong xuống và buộc cố định lại. Hứng nước nhỏ giọt xuống bên dưới hoặc lấy túi Nylon buộc vào phần bị cắt đó. Với cách này mỗi cây dừa sẽ cho bạn 1 lít nước mỗi đêm.

Một số loại nhựa dừa còn được dùng để làm đồ uống, rượu và chế biến thành đường. Nói chung dùng để uống thì không có vấn đề gì.

- Cây thốt nôt: Được trồng nhiều ở phía nam Việt Nam và khá nhiều nước trong vùng nhiệt đới. Đây là một loại cây khác “ đặc sản” vì quả của nó thơm ngon. Ăn ngọt và mát như thạch. Quả già có thể làm mứt hoặc giã ra lấy bột làm bánh. Thân cây chứa nhiều nước có vị ngọt và mùi thơm. Loại nước này có thể để lên men làm rượu hoặc để chế biến đường cát.

Cây thốt nốt.

Để lấy nước từ cây thốt nốt, Bạn có thể làm tương tự như với cây dừa, cắt một đoạn ở đầu đọt hoa, buộc túi Nylon và vít nó trĩu xuống. Để như thế 1 đêm bạn sẽ có 1 lít nước có vị ngọt để giải khát.

- Cây xương rồng: Cây xương rồng mọc khá nhiều ở sa mạc và hoang mạc khô cằn. Bản thân nó không cần nhiều nước để phát triển nhưng lại chứa rất nhiều nước trong thân. Đặc biệt là giống xương rồng khổng lồ saguaro mọc nhiều ở châu Mỹ ( Ở kỳ 2 có một bạn độc giả nói cây xương rồng saguaro trong thân có nhiều chất độc mà khi ta ăn phải sẽ nguy hiểm đến tính mạng. Mình đã tìm hiểu rất kĩ những tài liệu về loài cây này và hỏi cả ý kiến của Ben. Mình xin xác nhận lại : đây là loại xương rồng chứa nhiều nước nhất và hoàn toàn không độc. Quả của nó còn ăn khá ngon nữa.Có thể sử dụng được nước trong thân nó một cách an toàn).

Xương rồng saguaro có thể cao trên 15m.

Để lấy nước trong cây xương rồng, bạn hãy chọn những cây tròn. Mọng nước và cao vừa tầm. Cắt ngang thân cây, dùng que hay gậy quậy nát phần ở giữ nó sẽ cho bạn một loại chất nhờn giống như thạch. Ăn có vị mát và không đến mức khó ăn lắm. Dùng nó để giải khát rất tốt.

Cách khác là bạn có thể cắt phần lõi đó ra thành từng miếng nhỏ. Bọc nó vào một miếng vải sạch và ép, vắt nước từ trong đó chảy ra. Kiên trì thì bạn cũng có một số lượng nước tạm đủ để dùng trong sa mạc.

- Các loại cây khác: Các loại cây trên là những loại cây mọc rộng rãi trên khắp thế giới hay ít ra bạn có thể bắt gặp họ hàng của chúng ở khắp nơi trên thế giới, hãy linh hoạt tận dụng chúng trong những tình huống tương tự.

Chú ý một số loại cây sau thường cho rất nhiều nước: Cây cọ (palm), cây dừa (coconut), cây mía,cây song, cây mây , cây mộc lan, cây bao báp, cây kapac, cây Rui, cây Bụng Báng, cây Đùng Đình (mọc ở miền trung Việt Nam và các nước nhiệt đới)...

Những cây kapac trưởng thành cao khoảng 15 mét và cho liên tục 150-170 lít nước từ thân nó.

Nhưng nếu bạn đen đủi đến mức không thấy bất kì những gì như tôi nói: không thấy khe nước, không thấy nguồn nước,không ao hồ, không thấy các loài chim thú, không có sương mù, không có những loài cây quả như kể trên mà chỉ có những cây bụi thấp lè tè không mọng nước. Chẳng còn cách nào khác bạn đành phải vắt nước có lẫn nhựa cây ra để sử dụng nếu không muốn chết. Những cây loại này thì phần mọng nước nhất nằm ở gần rễ. Nghiền rễ của chúng để vắt lấy nước hoặc sử dụng cho việc chưng cất mà tôi nói ở phía dưới.

Nhìn có vẻ không mấy triển vọng nhưng chúng cũng có thể cung cấp nước.

Nước từ băng tuyết

Đun chảy thành nước khá tinh khiết. Tránh việc sử dụng trực tiếp dẫn đến mất nhiệt và khô họng. Uống nước quá lạnh còn làm tăng cảm giác khát nước.

Lọc và khử trùng nước

Ở nơi hoang dã, bạn có thể chế tạo những hệ thống lọc nước mini đơn giản nhưng có tác dụng lọc các chất cặn bã, chất bẩn làm cho nước trở nên trong và sạch hơn (chưa nhắc đến việc khử trùng nhé )

- Dùng một chiếc lon bia, ống tre, các loại chai lọ …hay bất kì thứ gì bạn có thể kiếm được.

- Đục nhiều lỗ nhỏ ở phía đáy, nhét cỏ hoặc vải xuống phần đáy.

- Tiếp theo là một lớp mỏng cát sạch.

- Nếu có thể bạn cho vào tiếp một lớp than hoạt tính. Than hoạt tính có thể tạo ra bằng cách đun các loại gỗ cứng như gáo dừa (không phải xơ dừa nhé ), gộc tre trúc. Cắt vụn các loại gỗ này và đốt vừa đủ trong lửa cho đến khi bở bột. Đập vụn ra và làm lớp lọc tiếp theo. Loại than này gần được coi là than hoạt tính.

Than hoạt tính có công dụng rất lớn lao trong việc lọc nước.Chúng có thể lấy đi các chất độc, kim loại nặng, khử mùi và hoàn toàn không gây hại đến cơ thể chúng ta.

- Nếu không có than hoạt tính thì có thể dùng một lớp cát dày để lọc. Tuy nhiên tính năng lọc nước kém hơn.

Sử dụng loại ống lọc nước mini này để lọc những loại nước bẩn mà bạn kiếm được từ ao hồ, giếng đào có chứa nhiều bùn đất, chất cặn bẩn.

Khử trùng: Nước sau khi đã được lọc sạch hơn thì ta có thể khử trùng. Cách đơn giản và hiệu quả nhất là khử trùng nước bằng cách đun sôi. Đun nước sôi từ 5-10 phút là có thể loại bỏ được tất cả những vi sinh vật trong nước.

Trong trường hợp ngoài hoang dã, bạn không thể kiếm được một chiếc nồi kim loại để đun nước thì ta có thể đun nước trong ống tre, thậm chí là trên các tấm vải chống thấm nước dày, các loại da thú, mai rùa.

Đun nước trên các tấm da thú hay các tấm plastic, tấm vài chống thấm nước bằng cách như sau:

- Đào một lỗ nhỏ trên mặt đất, chuẩn bị những viên sỏi, đá nhỏ bằng quả trứng gà.

- Phủ tấm da thú lên trên cái lỗ, dằn đá xung quanh cho chắc chắn, ta có một cái nồi ngầm dưới mặt đất.

- Đổ nước đầy “chiếc nồi” này.

- Nung nóng các viên đá nóng và lần lượt bỏ vào nồi cho đến khi nước sôi.

Đây là một cách đun nước hiệu quả nếu trong tay bạn không có một chiếc nồi nào. Bạn cũng có thể dùng cách này để nấu ăn trong các trường hợp tương tự.

Một cách đơn giản để đun sôi nước trên da thú

Đồ dùng để đựng nước

Bằng sự nhanh trí của mình, hãy tận dụng tất cả những gì có xung quanh bạn để đựng nước. Đây là một công đoạn khá quan trọng bởi bạn tìm thấy nước mà không có gì để đựng, để vận chuyển thì mọi chuyện cũng bằng hòa.

Nó có thể là các loại vật liệu lấy từ thực vật như ống tre trúc, gáo dừa (sọ dừa), vỏ quả bầu, làm từ gỗ …

Cũng có thể nó được lấy từ động vật như sừng trâu bò, túi ruột tượng làm từ dạ dày cách loài thú lớn may lại, mai rùa …

Từ chính những vật dụng chúng ta có sẵn: chai lọ sau khi dùng xong, vải chống thấm, túi nylon, bao cao su …

Nước từ phương pháp chưng cất hay ngưng tụ

Phương pháp chưng cất hay ngưng tụ hơi nước là phương pháp lấy nước kì công hơn một chút. Bù lại ta có thể thu được loại nước cực kì tinh khiết. Phương pháp này cũng được sử dụng khi tất cả các cách phía trên không làm được (sự thật thì trường hợp đó cũng rất khó xảy ra).

Từ nước biển hay nước bẩn, ô nhiễm nặng. Bạn có thể thu được nước sạch bằng cách chưng cất như hình dưới đây:

- Đun nước mặn hay nước ô nhiễm trong nồi 1.

- Nồi 1 được bít chặt và thông sang nồi 2 bằng một cái ống.

- Phần ống bên nồi 2 được quấn vải tẩm nước có tác dụng làm lạnh ống. Bản thân nồi 2 cũng được nhúng nước thì càng tốt.

- Hơi nước từ nồi 1 sang nồi 2 gặp lạnh sẽ ngưng tụ lại.

- Liên tục làm lạnh cho nồi 2 và ống, bạn sẽ nhanh có nước ngưng tụ hơn.

Ngưng tụ nước

Cây cối trong quá trình quang hợp sản sinh ra khá nhiều hơi nước. Sử dụng một túi nylon để lấy hơi nước sinh ra. Cách này cho nước không được nhiều nhưng nước tinh khiết và có thể dùng ngay được.

- Tìm một bụi cây nhỏ, lá xanh tốt. Đào một lỗ nhỏ ngay cạnh cây để chứa nước. Lót dưới đó một tấm nylon sạch để đựng nước.

- Trùm một tấm nylon khác ra ngoài toàn bộ cây, dằn đá xung quanh cho kín.

- Dưới tác động của ánh nắng mặt trời, cây quang hợp sản sinh ra hơi nước, đọng lại dưới tấm nylon và ngưng tụ lại, chảy xuống cái hố lót nylon để đựng nước mà ta tạo ra.

Một cách khác tương tự để lấy hơi nước từ cây xanh.

Bạn tìm thấy những con sông toàn bùn, những nguồn nước ô nhiễm nặng hay nước nhiễm phèn, nhiễm mặn, nước biển. Thậm chí ngay cả những thứ trên bạn cũng không thể tìm được ( trong sa mạc chẳng hạn ) . Bạn chỉ có thể có một vài cái cây bụi thấp, vài cây xương rồng nhỏ, cỏ dại … Bạn vẫn có thể lấy nước từ chúng bằng phương pháp ngưng tụ. Phương pháp này có lẽ còn hiệu quả hơn việc ngưng tụ hơi nước từ lá cây như ở trên.

- Đào ở những khu vực đất ẩm ướt, bùn hoặc bất kì chỗ nào có ánh mặt trời chiếu tới.Đường kính 1 mét, sâu cũng khoảng 1 mét.

- Đặt dưới đáy một chiếc xô, ca, chậu, mai rùa hay bất kì những gì có thể đựng nước.

- Phủ lên miệng hố một tấm nylon trong suốt (kể cả không trong suốt cũng được ).Dằn đá xung quanh cho chắc chắn và kín.

- Đặt một viên đá nhỏ ở giữa để tấm nylon trũng xuống ngay phía trên vật đựng nước

- Sức nóng của ánh nắng mặt trời sẽ làm đất ấm bốc hơi đọng lại trên tấm nylon và nhỏ vào vật đựng nước. Với cách này bạn có thể tạo ra 2 lít nước trong những ngày nắng to.

Với trường hợp ở sa mạc khô cằn,hoang mạc hoặc những nơi không có đất ẩm. Bạn có thể lót dưới hố thân cây, lá cây, rễ cây … những phần mọng nước của cây được băm nát cũng tạo được độ ẩm .

Trường hợp nước mặn hay nước ô nhiễm, bạn có thể đổ trực tiếp xuống hố để làm đất ẩm thì càng tốt.

Tổng kết

Tầm quan trọng của nước đối với sự sống như thế nào thì có lẽ tôi không cần phải nhắc lại. Phía trên là những cách tạo ra nước uống được từ trong thiên nhiên mà tôi tập hợp từ rất nhiều tài liệu, kể cả những kiến thức thực tế của những người chuyên nghiệp. Nó đã khá chi tiết và bao gồm cả những cách có vẻ khó thực hiện thậm chí phi thực tế. Nhưng một lúc nào đó, khi thiên nhiên không cho phép bạn lựa chọn thì có lẽ, đó là cách duy nhất mà bạn có thể làm để duy trì sự sống. Chính nó sẽ khiến bạn có thêm sức mạnh và lòng tin để mưu tính những tham vọng lớn lao hơn là việc giữ cho mình sống sót.

Ở phần sau, chúng ta sẽ bàn về cách tạo ra lửa, giữ lửa cháy khi trong tay không có một vật dụng đánh lửa hiện đại nào. Liệu việc tạo ra lửa có phải là thực sự dễ dàng? Xin hẹn gặp lại các bạn vào phần tiếp theo của loạt bài về chuyên đề kỹ năng sinh tồn.

 

[[ẹc]]

[Kỹ năng sinh tồn] Phần 7: Tạo và giữ lửa

Sau khi đã biết cách tìm nguồn nước ở nơi ở mới thứ tiếp theo các bạn cần biết đó là cách tạo ra lửa và làm sao để giữ chúng ngày này qua ngày khác và đó cũng chính là chủ đề chính của phần thứ 7 trong chuyên đề về kỹ năng sinh tồn của GenK.

Ngọn lửa đã được người tiền sử phát hiện ra từ cách đây hàng nghìn năm. Sự phát hiện ra ngọn lửa và sử dụng chúng cho mục đích sinh hoạt hàng ngày đã tạo ra một bước tiến quan trọng trong nền văn minh nhân loại.

Ngoài việc là một phát minh quan trọng nhất của loài người. Ngọn lửa cũng mang một sắc thái thần bí nhưng cũng rất thân thuộc. Ngọn lửa xuất hiện trong rất nhiều loại tôn giáo cổ xưa ở khắp nơi trên thế giới, con người thờ cúng lửa, phụng sự lửa khi lửa ban cho con người một cuộc sống ấm no và thoải mái hơn…

Hiện tại, cuộc sống văn minh đã làm cho chúng ta thoải mái và dễ dàng để tạo ra ngọn lửa. Từ các loại bếp ga, bếp điện, từ các vật dụng đánh lửa như bật lửa, diêm. Cho đến cách thức sử dụng và khai thác ngọn lửa cũng đã đạt đến trình độ rất cao. Đôi khi những điều đó khiến ta quên đi tầm quan trọng và cách thức tạo ra ngọn lửa khi không có sự hỗ trợ của các công cụ hiện đại. Ở nơi hoang dã với hai bàn tay trắng, bạn sẽ tạo ra một bếp lửa ấm áp như thế nào?

Lửa là gì?

Chúng ta đã đều nắm rõ bản chất của ngọn lửa nên tôi sẽ không phức tạp hóa thêm vấn đề nữa. Lửa chỉ đơn giản là sự ô xy hóa nhanh chóng các vật liệu và tỏa ra nhiệt mạnh. Biểu hiện của ngọn lửa là ánh sáng được phát ra khiến ta có thể nhìn thấy lửa từ xa, lại gần thì cảm thấy nóng.

Nguyên tắc căn bản của sự cháy

Nguyên liệu cháy, không khí và nhiệt là 3 yếu tố căn bản của một đám cháy. Chỉ cần nhớ và áp dụng được 3 yếu tố này bạn có thể xây dựng hay duy trì một đám cháy. Ngoài ra thì tỉ lệ giữa các thành phần này cũng cần phải hài hòa mới duy trì được sự ổn định của ngọn lửa. Không phải cứ nhét thật nhiều củi, chất cháy vào là sẽ làm ngọn lửa cháy to hơn đâu. Chất cháy dày đặc chiếm hết không gian của không khí sẽ ngăn cản sự cháy và dập tắt ngọn lửa. Với việc này thì cần bạn trang bị một chút kinh nghiệm thực tế chứ không đơn giản chỉ là một chút kiến thức mang tính chất sách vở.

Bạn cần đến ngọn lửa để làm gì?

Ngoài hoang dã, trong nhiều tình huống thì ngọn lửa mang một vai trò sống còn. Mang lại sự khác biệt giữa sự sống và cái chết. Ở nơi băng giá lạnh lẽo, một ngọn lửa đem đến sự ấm áp, duy trì nhiệt độ cho cơ thể trong cái lạnh dưới 0 độ. Nó không chỉ giúp ta nấu ăn và bảo quản thực phẩm, nó còn mang lại ánh sáng ở những nơi tối tăm, làm sạch nước, khử trùng, sử dụng nó như một tín hiệu cứu hộ hay một loại vũ khí chống lại các loại động vật nguy hiểm … Nó cũng đem lại cảm giác yên tâm, an toàn giống như có một người bạn đồng hành lúc cô đơn hay từ đó ta có thể sản xuất các loại công cụ và vũ khí.

Có rất nhiều tác dụng của ngọn lửa mà ta có thể liệt kê ra:

- Cung cấp ánh sáng cho ta khi tối trời, một bó đuốc có thể có tác dụng ngang với đèn pin. Giúp ta soi sáng trong lúc di chuyển, đánh bắt, làm việc trong đêm tối.

- Lửa giúp ta nấu ăn, hong khô các loại thực phẩm ( hun khói, nướng, sấy khô ) để bảo quản lâu dài.

- Lửa và khói có thể xua đuổi các loài động vật ra khỏi hang của chúng để ta đánh bắt ( xua chúng vào bẫy chẳng hạn ). VD: các loài chuột, chuột túi, chồn, cáo, thỏ, heo đồng cỏ …

- Giúp ta hong khô quần áo, y phục nhanh chóng trong những ngày ẩm ướt. Giúp ta không bị nhiễm lạnh. Một mẹo nhỏ ở đây là đặt một hòn đá lớn ngay sát vào bếp lửa và để quần áo lên trên. Đá nóng sẽ hút ẩm và làm khô quần áo một cách mau chóng mà không làm hỏng chúng.

- Lửa và khói có thể làm để tạo các tín hiệu cầu cứu, để liên lạc từ xa.

- Lửa dùng để diệt khuẩn, làm tinh khiết nước.

- Tạo ánh sáng, sưởi ấm và an thần. Giúp ta cảm thấy an toàn trước bóng tối và các loài thú dữ. Nó cũng là thứ vũ khí hiệu quả để chống lại các loại thú dữ tại mọi thời điểm.

Lửa còn có rất nhiều công dụng đặc biệt mà bạn có thể tự khám phá ra trong những tình huống khác nhau khi mình gặp phải. Bất kì khi nào bạn cần, bạn có khả năng làm ra lửa thì khả năng sinh tồn nơi hoang dã của bạn sẽ được đảm bảo hơn rất nhiều.

1.Tạo ra ngọn lửa

Quả thật đây là một vấn đề không mấy dễ dàng, giống như ở kì trước một số bạn đã thắc mắc cách tạo ra ngọn lửa trong một số điều kiện hiểm nghèo. Có khá nhiều vấn đề để nói đến trong việc tưởng chừng như đơn giản này.

Cuộc sống hiện đại đã tối giản hóa việc tạo ra lửa chỉ với 1 vài bước đơn giản khiến ta nghĩ việc tạo ra lửa là một việc rất dễ dàng. Đôi khi nó còn làm bạn quên đi tầm quan trọng của ngọn lửa. Nhưng thử nghĩ, khi mà ta không có bất kì thứ gì liên quan đến cuộc sống văn minh để tạo ra lửa như bật lửa, diêm, bếp ga, bếp điện … Bạn sẽ tạo ra chúng như thế nào?

Bạn có nhớ láng máng ở đâu đó có hướng dẫn cách làm ra lửa kiểu nguyên thủy như ma sát các thanh gỗ, đánh lửa từ đá … Nhưng liệu bạn đã lường trước được mức độ khó khăn và sự nhẫn nại phải bỏ ra để tạo ra ngọn lửa là như thế nào chưa ?

Vậy tôi xin phép đi ngay vào chủ đề : phương pháp tạo ra ngọn lửa. Nguồn năng lượng quan trọng bậc nhất trong việc sinh tồn ngoài hoang dã.

Chuẩn bị nhiên liệu

Thiên nhiên luôn đem lại cho ta rất nhiều thứ có thể tận dụng. Trong đó là những loại vật liệu, nguyên liệu để duy trì sự cháy. Chúng có mặt ở khắp nơi và rất dễ dàng để ta có thể tìm ra chúng.

- Củi : các loại cành cây khô, thân cây, cỏ khô. Một số loại cây chứa tinh dầu rất dễ bén lửa ngay cả khi nó còn tươi như cây tuyết tùng, cây bu lô (cây Birch)

- Than: các loại than bùn, than đá, than củi dễ tìm thấy trong tự nhiên.

- Từ động vật : như phân ( đã khô ) của các loại động vật ăn cỏ, các loại mỡ động vật. Phân gia súc khô được sử dụng như một loại nhiên liệu đun nấu ở rất nhiều nơi trên thế giới. Chúng tơi xốp, bắt lửa nhanh và không tạo ra khói nhiều như các loại than củi.

Bùi nhùi.

Một điều quan trọng ở đây không phải nằm ở khâu tìm kiếm nguyên liệu mà chính là ở giai đoạn làm thế nào để tạo ra ngọn lửa. Tất cả những thứ kể trên đều không hề dễ cháy một cách nhanh chóng, thậm chí với một ngọn lửa nhỏ. Cho nên thứ ta cần nhất ở đây là một loại bùi nhùi dễ bắt lửa cho giai đoạn sản xuất ra một ngọn lửa.

Bùi nhùi chỉ đơn giản là những vật tơi xốp,khô dễ bắt lửa. Chúng sẽ bén lửa và bùng cháy một cách nhanh chóng chỉ với một ít tàn lửa nhỏ. Có chúng thì việc tạo ra ngọn lửa sẽ dễ dàng hơn rất nhiều. Nói đơn giản là thế nhưng trong một số tình huống hiểm nghèo như trời mưa, tuyết, hay thời tiết ẩm ướt thì mọi chuyện lại trở nên cực kì khó khăn khi phải tìm kiếm chúng.

Một số vật liệu có thể làm bùi nhùi mà bạn có thể bắt gặp ngoài hoang dã:

- Các loại lá khô, cỏ khô, hoa khô như dương xỉ, rêu mốc, vỏ cây khô, các loại quả khô như quả thông, quả tuyết tùng, quả gòn.

- Các loại lông chim mềm, phân gia súc khô, mỡ động vật

- Các loại sợi thực vật khô,mạt cưa,gỗ mục, lông thú đều là những lựa chọn rất tốt để làm bùi nhùi.

- Trong những lúc thời tiết xấu, ẩm ướt. Nếu có thể thì bạn hãy cố gắng tìm được một vài loại cây có tinh dầu dễ cháy như thông, tùng, bu lô, song tử điệp … Cắt lây một nhánh mang về, dùng dao tách lấy phần lõi phía trong và bào, băm chúng thật vụn. Bạn đã có một thứ bùi nhùi dùng tạm rất tốt.

- Thậm chí khi không kiếm được tất cả những thứ như trên. Bạn có thể tận dụng các loại vật dụng còn lại như: giấy mềm, bông, vải ( từ quần áo ), băng gạc cứu thương, hay là xăng dầu nếu có .Nếu để ý bạn có thể thấy một số loại thuốc diệt côn trùng (loại ống xịt) rất dễ bắt lửa như xăng vậy. Xịt chúng lên các loại bùi nhùi như trên thì rất dễ dàng tạo ra lửa.

- Nếu bạn có được thuốc súng (từ một viên đạn chẳng hạn) thì mình cũng xin nhắc là nó rất dễ cháy. Nó sẽ cháy khi phơi ngoài nắng gay gắt vài phút và chỉ vài giây nếu bạn có trong tay một chiếc kính lúp.

Bùi nhùi là thứ khô và rất dễ cháy.

Đánh lửa

Đánh lửa là giai đoạn đầu tiên để đốt cháy lên bùi nhùi khô, từ đó nhóm ngọn lửa vào những vật liệu cháy. Đây là bước không thể không có nếu bạn không có trong tay các vật đánh lửa hiện đại..

Sử dụng những vật dụng có sẵn mà bạn còn giữ lại được.

Dù là lưu lạc trên hoang đảo hay ở bất kì đâu. Những gì bạn còn có thể giữ lại được sau biến cố luôn là hữu ích. Một vài cái túi nylon hay vài ba thanh kim loại tại thời điểm này cũng là hết sức quý giá. Trong trường hợp như chủ đề bài viết này đưa ra xoay quanh vấn đề đánh lửa, theo mình thì những thứ có thể có ích trong việc này đó là : Các loại pin còn xài được, len của máy ảnh, máy quay phim hay mắt kính cận, giấy ăn, bông gòn trong túi cứu thương, thuốc nổ hay thuốc súng ( lấy từ những viên đạn) , xăng dầu, và tốt nhất là diêm hay bật lửa nếu giữ lại được…

- Sử dụng pin: Nối hai dây kim loại vào 2 cực của pin và cọ xát chúng với nhau. Các tia lửa sẽ phát ra ở vị trí tiếp túc. Khéo léo để các tia lửa này vào gần bùi nhùi. Thông thường một cục pin tiểu (pin con thỏ) cũng có thể nhóm lửa vào các bùi nhùi khô ( có tẩm xăng càng tốt) sau vài chục lần đánh lửa. Chú ý cần đánh lửa nhanh và liên tiếp nếu làm theo cách này. Khi bùi nhùi bốc khói, cầm lên thổi nhè nhẹ cho đến khi lửa bùng lên.

Nếu có một loại bùi nhùi kim loại gọi là steel wool thì chỉ cần chạm nhẹ 2 cực của cục pin vào là đã dễ dàng làm cháy steel wool.

Pin và steel wool là thứ đánh lửa tuyệt vời. Bạn có thểm tìm hiểu thêm về steel wool qua google.

- Sử dụng kính lúp: Kính lúp lấy từ ống kính máy ảnh, ống nhòm, máy quay phim, kính cận,lão cao độ hay đơn giản hơn là đập ra từ các loại chai thủy tinh trong suốt. Những chai thủy tinh thông thường ở phần đáy có lồi lên y hệt như một chiếc kính lúp. Khéo léo làm thế nào khi đập vỡ phần ở trên mà vẫn giữ dc phần hình tròn ở đáy chai. Sử dụng nó như một chiếc kính lúp khá tốt.

Đây là một phương pháp đơn giản. Bạn đưa thấu kính lên hướng về phía mặt trời, để thẳng góc. Xê dịch sao cho điểm sáng hội tụ nhận được gom thành một chấm nhỏ nhất. Để bùi nhùi khô xuống phía để điểm sáng đó chiếu lên, chỉ vài phút sau bạn sẽ thấy có khói bốc lên. Chờ khi có điểm lửa hơi đỏ thì cầm bùi nhùi lên thổi nhẹ, lửa sẽ bùng lên.

- Sử dụng các thanh kim loại mỏng và cứng: Cách này thỉnh thoảng bạn có nhìn thấy trên tivi trong một vài phim hành động. Một vài người đánh 2 con dao vào nhau để tạo ra các tia lửa. Hay ít ra là từng thấy các kiếm thủ bên Tàu khi giao đấu thường tạo ra các hoa lửa từ thanh kiếm của họ.

Dùng 2 thanh kim loại đánh mạnh vào nhau phía trên đám bùi nhùi khô để tạo ra các tia lửa. Đây cũng là một cách nhưng sự thật là thực hiện nó rất khó khăn, đòi hỏi sự chính xác và kiên nhẫn cao. Hiệu quả cũng không thự sự cao so với năng lượng bỏ ra.

Những phương pháp đánh lửa nguyên thủy

Hầu hết những phương pháp này đều dựa trên nguyên tắc ma sát các vật thể với nhau để sinh nhiệt và cháy. Đây là phương pháp mà tổ tiên của chúng ta từ thời kì còn sống trong hang động đã tìm ra và biết cách sử dụng thành thạo. Tuy nhiên chúng không hề dễ dàng nếu không có các vật dụng hỗ trợ và các thao tác đúng kỹ thuật.

- Sử dụng đá lửa : đá lửa thường được tìm thấy ở vách núi hoặc chân núi đá vôi. Nó có màu xám sẫm hay xanh đen, ở dạng tinh thể hơi trong. Đá lửa khá dễ tìm thấy ở những nơi này hoặc bị xói mòn ra đến tận bờ biển. Nói chung nó là vật liệu dễ kiếm.

​

Đá lửa là vật liệu chính để chế tạo các công cụ và đánh lửa ở thời kì đồ đá.​

Ghè các cạnh sắc của các viên đá lửa với nhau để tạo thành các tia lửa bắt vào bùi nhùi. Cách này tương tự như các sử dụng 2 thanh kim loại nhưng do tính chất của đá lửa tạo ra được các tia lửa liên tục nên cách này thường hiệu quả hơn rất nhiều.

- Fire-plow ( tạm dịch là cày cháy )

Đây là một phương pháp gây cháy rất đơn giản và hiệu quả. Sử dụng một thanh gỗ cứng chà xát nó thật mạnh theo chiều dọc của môt khúc gỗ khác mềm hơn ( Gỗ thông, tùng hay từ cây bulo là hiệu quả nhất ). Khi cày dọc theo trục của khúc gỗ thì những mạt vụn của khúc gỗ này sẽ rơi xuống. Chà xát càng lâu thì các mạt vụn này càng nóng.Liên tục làm lại động tác đó cho đến lúc các hạt mạt này đủ nóng nó sẽ bốc khói. Đưa chúng vào bùi nhùi và thổi nhẹ thành ngọn lửa.

- Bow and Drill ( Cần cung và khoan):

Đây cũng là một cách tạo lửa rất hiệu quả. Nhờ sự hỗ trợ của cần cung nên việc tạo ma sát trở nên dễ dàng và nhẹ nhàng hơn. Cách này cũng rất nhanh chóng cho ta lửa, nếu làm đúng kĩ thuật thì chỉ sau 15-20 phút là ta đã có thể có một bếp lửa cháy rực.

Tạo ra một cần cung bằng cách sử dụng một thanh tre, cành cây dẻo dài khoảng 60-80 cm như hình dưới. Sử dụng nó như một cái khoan tre để khoan một thanh gỗ cứng, tròn xuống một tấm ván gỗ như hình dưới. Gom phần mạt nóng sinh ra để lên bùi nhùi và tạo thành lửa.

- Kéo dây tạo lửa:

Sử dụng những đoạn dây bền chắc và thật khô có đường kính 7-10 mm (VD dây mây, dây thừng ). Chẻ dọc một khúc gỗ khô và đủ mềm,nhét bùi nhùi vào giữ phần tiếp xúc giữa sợi dây và khúc gỗ rồi thực hiện động tác kéo lên xuông như hình dưới.

Đến khi bùi nhùi bốc khói thì kéo nhanh dần. Tương tự như vậy cho đến khi ta thu được một lượng bùi nhùi đủ nóng để thổi thành ngọn lửa.

2.Khai thác ngọn lửa

Tất nhiên là ngọn lửa vẫn được chúng ta sử dụng để nấu nướng, sưởi ấm, hong khô, thắp sáng… ( bài viết hướng dẫn về cách nấu nướng và bảo quản thức ăn sử dụng ngọn lửa như thế nào sẽ được đề cập vào kì sau ) Nhưng chúng ta làm việc đó như thế nào để đạt hiệu quả cao nhất lại là chuyện khác.

Ngoài hoang dã bạn không có những vật dụng cần thiết để thắp sáng như đèn pin hay chỉ là các loại đèn nến đơn giản thì bạn có thể đốt lên một đống lửa để soi sáng và sưởi ấm. Tuy thế bạn cũng không thể bê nguyên chúng để đặt vào trong nơi trú ẩn như hang động, lều trại được. Bạn sẽ bị ngộp khói hoặc nhiễm độc khí carbon monoxide, 1 đống lửa to để trong lều trại thì nguy cơ gây cháy rất cao, cực kì nguy hiểm.

Vậy chúng ta sẽ chi phối và sử dụng ngọn lửa như thế nào là đúng cách nhất ?

Lửa trong lều trại

- Nếu bạn đã xây dựng được một căn lều đơn giản kiểu lều du mục khá thuận tiên cho việc đốt lửa phía bên trong thì bạn có thể nhóm lên một đống lửa nhỏ. Tuy nhiên phải kiểm soát ngọn lửa ở mức độ vừa đủ, bao quanh bếp lửa là những viên đá nhỏ xếp theo vòng tròn để tránh việc lửa sẽ lan ra xung quanh trong lúc ta không để ý.

Chú ý: chọn những viên đá khô và chắc chắn. Những viên đá ẩm ướt, đá vôi rất dễ bị nổ nếu nung nóng. Bị những mảnh đá nóng này bắn vào mắt cũng là cả một vấn đề đấy.

- Đối với những loại lều trại kiên cố và kín đáo hơn. Bạn có thể làm một loại bếp ngầm kiểu Dakota như hình dưới. Đây là một loại bếp đơn giản, an toàn nhưng rất thuận lợi đáp ứng nhiều loại nhu cầu khác nhau của bạn. Nó kiểm soát, che giấu ngọn lửa tốt. Phục vụ cho việc nấu ăn hay sưởi ấm đều rất an toàn tiện lợi.

Loại bếp Dakota ngầm này có thể sử dụng ở trong lều hoặc ngoài trời.

Cách làm một bếp Dakota ngầm như sau:

+ Đào một lỗ đường kính khoảng 40cm, sâu khoảng 50-70 cm dưới mặt đất. Lỗ này ở trong lều hay ngoài trời đều được. Nếu ở trong lều thì nên đặt gần cửa để lều được thoáng khí và không bị ngộp khói.

+ Đào thêm một lỗ khác có tác dụng thông gió, lỗ này ở hướng gió là tốt nhất.

+ Thông 2 lỗ này với nhau và sắp xếp bếp lửa bên dưới tùy theo nhu cầu của bạn như hình minh họa.

Đốt lửa trên tuyết hoặc trên sàn gỗ

Ở những nơi có tuyết phủ dầy bạn không thể nhóm lên được một đống lửa theo cách thông thường hoặc những nơi bạn không muốn cho ngọn lửa tiếp xúc với sàn đất (VD đốt bếp trên sàn gỗ chẳng hạn). Bạn có thể áp dụng theo cách sau để có được một đống lửa ấm áp theo như mong muốn.

Ở những khu vực lạnh giá tuyết phủ, những thân cây xanh cỡ cổ chân cổ tay thường rất giòn và được bẻ gẫy một cách dễ dàng bằng tay không. Giữ lấy phần thân cây và đạp mạnh vào phần gần gốc ta có thể thu được một thân cây xanh nguyên vẹn. Với vài ba cây còn xanh tươi kiểu đó, ta có thể sắp xếp thành một bếp lửa cháy trên tuyết theo hình minh họa dưới đây.

+ Đặt liên tiếp những thân cây này cạnh nhau thành một sàn gỗ nhỏ.

+ Xếp thêm một lớp thân gỗ tươi lên phía trên. 2 lớp hoặc 3 lớp thì càng tốt.

+ Những thân gỗ tươi này đặt phía dưới ngọn lửa nên không dễ bắt lửa. Bếp lửa kiểu này có thể duy trì khá lâu ở những vùng đất tuyết phủ.

Đốt lửa trên băng tuyết hoặc vùng lầy lội.

Các loại đống lửa

Nói chung để tạo ra một đống lửa khi đã có mồi lửa rồi là việc khá đơn giản. Bạn thu thập những nguyên liệu dễ cháy và duy trì được sự cháy tốt xung quanh như: những cành cây khô, thân cây gỗ chết khô, cỏ khô, than bùn, phân gia súc khô, than đá … rất nhiều thứ để bạn có thể tận dụng và sau đó hình thành nên một đống lửa.

Ở đây mình chỉ nói sơ qua vài cách tạo ra những đống lửa khác nhau từ củi khô. Ưu điểm khác nhau của từng loại để các bạn có thể tận dụng nó trong những tình huống đặc thù nhất.

- Đống lửa kiểu hình nón thông dụng:

Không có gì phức tạp để nói thêm về dạng này. Đây là dạng bếp lửa bạn hay được thấy nhất ở bất kì đâu. Chúng đều ở dạng hình nón cho dù những thanh củi được xếp ở góc độ cao hay thấp. Ở hình dạng này, các thanh củi được xếp xen kẽ và dựa vào nhau để tạo thành một hình nón. Khi bắt lửa, lửa sẽ cháy đều từ trong ra ngoài, từ trên xuống dưới.

- Đống lửa kiểu Lean to ( đống lửa kiểu nghiêng )

Đây là dạng đống lửa cho phép ta hẹn giờ lửa tắt hay kiểm soát, dập tắt ngọn lửa một cách dễ dàng nhất. Tuy nhiên ngọn lửa từ loại đống lửa này khá yếu. Ta có thể khắc phục bằng cách sử dụng những thanh củi to hơn.

Cách tạo ra đống lửa kiểu này như sau:

+ Cắm một thân gỗ tươi xuống mặt đất, nghiêng 1 góc 30 độ so với mặt đất.

+ Xếp lần lượt những thanh củi gác lên thân gỗ tươi đó theo như hình minh họa. Xếp xen kẽ và sát vào nhau.

+ Khi đốt cháy, các thanh củi cháy lần lượt từ cao xuống đến thấp. Tùy vào cách ta bố trí củi dày hay mỏng, nhiều hay ít mà ta có thể kiểm soát được thời gian đống lửa sẽ tắt

+ Khi muốn dập tắt đống lửa ta chỉ việc loại bỏ phần củi chưa cháy đến, chỉ mất vài giây là ta có thể làm tắt lửa. Đây cũng là loại bếp lửa cháy rất tốt ngay cả với gỗ ướt. Xếp gỗ ướt ở phía sau lửa cháy ở phía trước sẽ tự động hong khô chúng để nuôi dưỡng sự cháy.

- Đống lửa kiểu mương chữ thập (Cross ditch)

Đống lửa kiểu này được tạo ra để hình thành nên những ngọn lửa mạnh mà các loại đống lửa bình thường khác không làm được. Thông thường những đống lửa trại chỉ có thể kiểm soát theo kiểu làm lửa yếu mạnh bằng cách rút bớt ra hay thêm củi vào. Loại đống lửa Cross ditch này sẽ cho ta những đám lửa cháy mạnh, tiêu thụ nhiều nhiên liệu hơn gấp đôi so với loại đống lửa khác.

Cách tạo ra đống lửa kiểu này như sau:

+ Đào một cái rãnh hình chữ thập dưới mặt đất, sâu gần 1 gang tay, chiều rộng khoảng 1 gang tay như hình minh họa.

+ Ở giữa của rãnh chữ thập ta xếp củi, bùi nhùi và nhiên liệu cháy lên trên.

+ Rãnh cạn hình chữ thập này sẽ hút không khí xung quanh để cung cấp cho đống lửa một cách liên tục. Đống lửa này sẽ cháy rất to và mạnh.

- Đống lửa kiểu kim tự tháp (Pyramid)

Đây là kiểu đống lưa giúp bạn có thêm thời gian rảnh rỗi khi không cần phải chú ý đến nó. Nó sẽ cháy đều và liên tục qua đêm mà không cần phải thêm củi hay trông nom gì cả ( thông thường với những đống lửa kiểu khác phải có một người thức canh để giữ cho lửa không bị tắt )

Cách tạo ra đống lửa kiểu này như sau:

+ Đặt 2 thân gỗ lớn nhất phía dưới cùng.

+ Lần lượt xếp các thanh gỗ đều nhau lên phía trên, so le nhau như hình minh họa.

+ Thêm một lớp khác theo chiều ngang lên phía trên. Phía trên nữa là một lớp thân gỗ khác so le theo chiều dọc.

+ Càng nhiều lớp củi như thế ta càng có một bếp lửa cháy lâu. Cũng không nhất thiết lớp sau phải nhỏ hơn lớp trước. Loại đống lửa này sẽ cháy từ trên xuống dưới rất đều đặn.

Các loại bếp mini và đèn thắp sáng đơn giản

Bếp mini.

Như tôi đã nói ở nhiều kì trước, có rất nhiều thứ bạn có thể tận dụng được ngoài hoang dã ngay cả khi bình thường đối với bạn nó là vật vô dụng bỏ đi. Các loại vỏ lon, vỏ hộp bằng kim loại là một ví dụ. Từ nó ta có thể làm nên rất nhiều thứ có ích cho cuộc sống sinh tồn ngoài hoang dã. Ở đây tôi xin hướng dẫn các bạn sử dụng các loại vỏ lon, vỏ hộp thức ăn đóng hộp làm thành một chiếc bếp mini cực kì thuận tiện.

Nhiên liệu để chiếc bếp này hoạt động là các loại mỡ động vật, dầu thực vật, sáp ong ( lấy ra từ các tổ ong, mình sẽ hướng dẫn rõ hơn về tổ ong vào các kì sau )

Cách tạo ra chiếc bếp mini này như sau:

- Đục 4 lỗ nhỏ theo hình chữ thập trên nắp lon.

- Xâu 4 sợi dây vải hay bong gòn có tác dụng giống như tim đèn vào 4 cái lỗ đó. Để thừa ra một đoạn lên phía trên làm bấc.

- Cắt 2 miếng thiếc từ một chiếc lon khác để làm kiềng như hình dưới. 2 miếng kim loại này phải đủ cứng để có thể chống đỡ được những chiếc nồi.

- Đổ mỡ động vật, dầu hay sáp ong vào trong lon.Khi đốt lửa lên, 4 tim đèn sẽ hút mỡ hay dầu phía dưới để tiếp tục cháy. Bếp sẽ cháy khoảng nửa ngày với ngọn lửa vừa đủ để đun nấu. Khi hết dầu mỡ phía dưới ta phải tiếp tục thêm vào.

Đây là một loại bếp nhỏ gọn, có tác dụng lớn và thuận tiện để di chuyển.

Bếp Koolik của người Eskimo:

Với những vùng đất băng tuyết lạnh giá như Eskimo, ngay cả nước còn đóng băng dày hàng tấc thì mỡ động vật cũng bị đóng băng ngay cả khi ở trong lon. Nó sẽ bị đóng cục và không cung cấp được dầu lên trên như loại bếp mini ở trên. Ta phải sử dụng loại bếp Koolik của người Eskimo để khắc phục nhược điểm đó.

Ta cần chuẩn bị: vải hay bông gòn làm bấc, một hộp thiếc rộng, 2 miếng thiếc mỏng để đỡ bấc đèn.

Thiết kế chúng như hình sau đây để tạo thành một chiếc bếp Koolik Eskimo

- Mỡ động vật được để lên tấm thiếc để luôn bị tan chảy cung cấp mỡ nước cho bấc đèn.

- 2 tấm thiếc vừa nâng đỡ bấc đèn vừa làm nóng mỡ đông phía dưới, đảm bảo cho bấc đèn luôn hút được mỡ lỏng từ dưới lên giúp đèn hoạt động liên tục.

- Loại bếp này có thể đun nấu, sưởi ấm hay thắp sáng đều được. Thời gian hoạt động của nó cũng rất dài.

Đèn thợ rừng:

Đây là một loại đèn cực kì đơn giản. Đựng mỡ động vật trong các vật liệu như vỏ dừa, vỏ sò. Lấy một sợi vải hay bong gòn làm bấc đèn. Cố định nó bằng cách xuyên qua một sợi kim loại nhỏ qua rồi gác lên phía trên vỏ sò vỏ dừa như hình vẽ. Ta cũng có thể cố định bằng cách kẹp nó bằng 2 viên đá nhỏ. Nói chung chỉ cần cố định bấc đèn lên trên là được. Khi đốt lên cũng cho ta ánh sáng khá ổn định.

Đèn mù u.

Cây mù u là loại cây hoang mọc nhiều ở nước ta. Nhiều nơi trồng loại cây này để ép lấy dầu thắp đèn. Loại cây này cũng mọc hoang dã ở một số nước nhiệt đới trên thế giới

Quả của loại cây này chứa rất nhiều tinh dầu dễ cháy. Ta có thể ép tinh dầu từ quả đó hoặc phơi khô, cắt lát và xâu vào một cái que kim loại nhỏ. Khi đốt nó sẽ cháy rất sáng và lâu. Đem ra gió cũng không bị tắt.

Cây mù u

3.Lưu trữ lửa

Một sự thật ở đây là để làm ra được một ngọn lửa thì cực kì tốn công sức và sự kiên nhẫn cao độ. Bạn cũng chẳng dễ dàng gì để kiếm nguyên liệu mà duy trì cho lửa cháy mãi được nên sẽ có một vấn đề được đặt ra ở đây là làm thế nào để bảo quản và lưu trữ ngọn lửa trong một thời gian dài.

Nếu bạn ở yên một chỗ và có thời gian trông coi, duy trì ngọn lửa thì không có vấn đề gì.Nhưng nếu bạn muốn đi đâu đó một vài ngày mà khi quay về vẫn còn giữ được ngọn lửa đang cháy thì có thể làm theo cách như sau:

- Sắp xếp những thanh gỗ lớn theo hướng gió thổi, thanh gỗ sau gác lên phần đuôi của thanh phía trước.

- Đốt thanh gỗ đầu tiên ( phần ở hướng gió) . Thanh gỗ này sẽ cháy từ từ cho đến phần đuôi.

- Khi cháy hết thanh thứ nhất, do thanh phía sau được gối lên thanh trước nên nó sẽ được nhóm lên và tiếp tục cháy về phía đuôi. Tương tự như thế lửa sẽ được duy trì cho đến khi thanh gỗ cuối cùng cháy hết.

Sử dụng một đoạn thừng khô: Lấy một đoạn dây thừng khô bện bằng các loại sợi cây và đốt một đầu. Thổi tắt nó chỉ để lửa cháy âm ỉ. Tùy thuộc vào độ dài của sợi dây thừng mà ta có thể giữ được lửa trong thời gian dài hay ngắn. Nhiều nhất cũng có thể lên đến vài ngày.

Khi cần ta đưa đầu đang cháy âm ỉ đó vào bùi nhùi và thổi bùng lên ngọn lửa.

Nếu không có dây thừng ta có thể bện cỏ khô, rơm khô, sợi cây lại thật chặt và sử dụng như sợi dây thừng ở phía trên. Đây là cách mà người Việt Nam ta xưa vẫn sử dụng để lưu trữ lửa. Sợi rơm này được gọi là sợi rơm con cúi, đựng chúng trong các hộp kim loại hoặc ống tre tươi có thể mang vác đi dễ dàng.Nếu bện dài một chút ta có thể giữ lửa được rất lâu.

Sử dụng một chiếc lon, vỏ đồ hộp, vỏ dừa, vỏ trai, mai rùa …Đổ một lớp tro để lót phía dưới sau đó để những viên than nóng vào giữa.Trên cùng ta phủ lên một lớp tro mỏng nữa cũng có thể giữ được than cháy âm ỉ khá lâu khoảng nửa ngày. Dùng một sợi dây xỏ qua để mang vác, di chuyển từ chỗ này sang chỗ khác khi bạn làm việc.

Tổng kết

Ở ngoài hoang dã, đôi khi một ngọn lửa cháy trong đêm cũng quyết định số phận của bạn. Chưa kể đến những vùng đất băng giá lạnh lẽo ,sống trong một khu rừng sâu, những hang động tối tăm mà quanh mình chỉ dày đặc một màu đen tối thì cảm giác khủng bố sẽ mau chóng đến với bạn. Ngọn lửa giúp bạn an tâm hơn trong hoàn cảnh đó. Một ngọn lửa le lói trong rừng sâu sẽ soi sáng, sưởi ấm, xua đuổi các loài thú dữ và còn cả trăm cách khai thác nó mà bạn sẽ phải tự tìm ra nếu thất lạc ngoài hoang dã. Trong những hoàn cảnh khốn cùng đó, việc tạo ra một nguồn năng lượng quan trọng là ngọn lửa sẽ là một nấc thang vững chắc giúp bạn bước tiếp trên con đường sinh tồn.

Ở kỳ sau, chúng ta sẽ bàn đến một vấn đề cũng cấp thiết không kém lửa và nước. Đó là thực phẩm. Thực phẩm từ thực vật, thực phẩm từ động vật. Thứ gì ăn được và thứ gì không ăn được? Chế biến và bảo quản chúng như thế nào? Hẹn gặp lại các bạn trong phần sau của loạt bài về chuyên đề kỹ năng sinh tồn!

 

[[ẹc]]

[Kỹ năng sinh tồn] Phần 8: Tìm lương thực nơi hoang dã


Rất vui khi được gặp lại các bạn trên hoang đảo trù phú này của chúng ta. Ở những kì trước chúng ta đã bàn đến việc tự làm ra nước, lửa và một chỗ trú ẩn an toàn . Những việc này nếu gặp may thì bạn có thể hoàn thành trong một vài ngày. Nói chung chúng là những yếu tố khá ổn định, bạn có thể an tâm là có thể sử dụng chúng lâu dài trừ một số trường hợp đặc biệt.

​

Và đây là lúc để các bạn hướng suy nghĩ của mình đến một vấn đề thiết thực không kém đó là thực phẩm. Thực ra thì ngay từ đầu, sau nước uống thì hầu hết suy nghĩ của ta là làm thế nào để no bụng. Đó là tâm lý chung của hầu hết những tình huống sinh tồn dù là giả định hay thực tế. Có thực mới vực được đạo, thực phẩm cũng là một góc tối cần thiết trong tam giác của sự sống : Nước, thực phẩm, trú ẩn.

Nếu bạn phải tồn tại cùng với cái đói đang dai dẳng đeo đuổi. Ý chí sinh tồn của bạn sẽ là cái cạn kiệt đầu tiên, và mất đi ý chí là mất đi tất cả. Ngay sau đó là sinh lực,sức chịu đựng cũng sẽ suy kiệt. Tất nhiên khi đó sinh mạng của bạn đã bị đe dọa nghiêm trọng.

Đừng để mình bị đói cho dù phải ăn bất kì thứ gì có thể tìm thấy.Kể cả đó là kiến mối.

Tôi vốn cũng không định mào đầu dài dòng văn tự nhưng quả thật việc bắt đầu từ đâu làm tôi rất bối rối. Những tài liệu ghi chép kinh nghiệm của Ben về vấn đề lương thực thực phẩm quá nhiều và sắp xếp hỗn loạn. Cộng thêm những tài liệu tôi tự sưu tầm được, tất cả là một khối kiến thức khổng lồ. Tôi hoàn toàn không muốn làm các bạn bị nó làm choáng ngợp. Vì vậy tôi sẽ đi về những thứ đơn giản và dễ hiểu, dễ làm nhất và để lại những thứ khó khăn hơn nói đến sau. Những thứ khó khăn này chẳng qua cũng chỉ là kinh nghiệm thực tế của Ben khi đến vùng Bắc Tạng,Châu Phi hay sống với thổ dân Indonesia... Nó giống như một thứ để bạn khám phá, tìm hiểu hơn là những kinh nghiệm thiết thực mà bạn cần học hỏi để có thể áp dụng được.

Và riêng với bài viết này, nó có thể kéo dài 2 hoặc 3 kì với vài chục nghìn chữ. Đó là tất cả những gì tôi có thể cô đọng lại từ tâm huyết của nhiều người. Kể cả của những người vô danh trên Internet.

Trở lại với chủ đề, hoang đảo mà bạn trôi dạt như tôi đã nói, dù thế nào đi chăng nữa thì vẫn có rất nhiều thứ mà bạn có thể tận dụng. Thực phẩm cũng không ngoại lệ.

Có nhiều thứ có thể là thực phẩm, hoặc ít ra là trông giống như thực phẩm. Có những thứ bạn ăn được, có những thứ ăn vào làm bạn bị bệnh . Một vài thứ ăn vào bạn sẽ chết nhưng chính nó lại giúp bạn “tạo ra” những loại thực phẩm ăn được khác...vân vân và vân vân. Có quá nhiều thứ để nói đến trong vấn đề này. Thiên nhiên quanh ta thì trù phú và hào phóng nhưng lại nguy hiểm chết người với những kẻ “tay mơ” thiếu hiểu biết.

Một vài ví dụ đơn giản mà ai cũng biết : Nấm chẳng hạn. Nấm độc có màu sắc sặc sỡ và nấm ăn được có màu sắc đơn giản. Đừng vội, việc làm theo cái kinh nghiệm mơ hồ này sẽ giết chết bạn rất mau chóng . Phân biệt nấm ăn được với nấm không ăn được còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mũ nấm, các loại đốm, rễ, vành hay thân nấm. Một chuyên gia về nấm cũng không dễ dàng gì trong chuyện này. Và với hơn 10.000 loại nấm khác nhau, hãy chỉ chọn những loại nấm mình biết để ăn là cách tốt nhất. Nấm rất dễ tìm thấy ở khắp nơi trên thế giới, chúng có thể rất độc nhưng có thể cũng rất bổ dưỡng và ngon miệng.

Nhìn có vẻ “ hiền lành” nhưng đây là loại nấm mũ tử thần. Chỉ cần ăn một mũ nấm thôi là đủ gây tử vong.
Trông chúng hoàn toàn giống nấm ăn được.

​

Còn đây là loại nấm amanita-phalloides. Khi ăn vào sẽ gây ảo giác, cười vô thức, cảm thấy khoan khoái tê dại giống như hồn lìa khỏi xác.

Hay đơn giản hơn là các loại củ quả. Củ khoai môn thì ai cũng biết, nó mọc ở mọi nơi từ nhiệt đới, ôn đới đến hàn đới. Nhưng trong đám họ hàng hang hóc nhà nó có loại ăn rất ngon và ngọt, có loại ăn rất chát , đắng. Có loại làm bạn rối loạn tiêu hóa, cũng có loại làm bạn dị ứng ngứa ngáy toàn thân đến mức độ vật vã sống không bằng chết ( Nguyên văn ). Và để sử dụng những loại thực phẩm kiểu này sẽ phải dùng đến một phép thử mà tôi sẽ nhắc đến ở phần sau.

Ở ven biển thì cũng có những loại trai, sò, cá tôm. Chúng có thể khá quen thuộc và trông có vẻ lành hơn nhưng thực tế mức độ nguy hiểm cũng không hề kém cạnh. Sứa có thể có độc,bạch tuộc cũng có thể có độc. Thậm chí cả rùa biển (đồi mồi) cũng có tuyến độc riêng nếu không biết cách loại bỏ mà ăn phải thì chết chắc. Một số loài cá da trơn, cá nóc có độc, rắn biển thì cực độc. Đặc biệt có một số loài trai, sò ở thời điểm này thì ăn được nhưng ở thời điểm khác ăn vào lại rất nguy hiểm ….

Còn rất nhiều yếu tố cần phải nhắc đến như côn trùng, bò sát, các loài thú, các loài chim chóc tôi sẽ lần lượt nhắc đến xen kẽ trong bài viết. Một lời khuyên trong hoàn cảnh này là: Chỉ ăn những gì mình hiểu rõ. Nếu như bạn đã có một lượng kiến thức và kinh nghiệm nhất định về thiên nhiên hoang dã, bạn có nhiều lựa chọn hơn và bạn cũng sẽ thoải mái, tự tin hơn khi phải vật lộn mưu sinh ở nơi khắc nghiệt này. Ít ra với lượng kiến thức trong bài viết này, tôi chắc chắn một điều là nó đủ làm cho bạn có thêm ý chí để không khoanh tay nhịn đói mà chờ chết.

Để tìm thực phẩm từ trong thiên nhiên. Ta có thể tìm ra chúng từ 2 nguồn chính: động vật và thực vật.

Động vật:

Ít nhất thì loại này cho ta rất nhiều năng lượng, chất béo, protein … hơn hẳn so với các loài thực vật. Với những người đi rừng chuyên nghiệp như thổ dân Châu Phi, Châu Úc thì chúng khá dễ kiếm nhưng với chúng ta thì hơi khó khăn một chút. Chưa nói đến vấn đề săn bắn vội, ở đây tôi muốn nói là ngoài hoang dã thực phẩm có nguồn từ động vật rất phong phú thậm chí là dễ kiếm nhưng một điều quan trọng là bạn có dám ăn, dám đụng tới chúng hay không. Không đến mức ăn tạp như Grylls Bear nhưng bạn nên hiểu rằng đôi lúc thiên nhiên không cho phép bạn kén chọn.

Nếu bạn tập được cho mình khả năng ăn những thứ bình thường mà chẳng dám chạm vào thì xin chúc mừng. Bạn sẽ chẳng bao giờ chết vì đói.

“Đồ ăn” của bạn có thể là các loài côn trùng như mối, dế, châu chấu (ngon và bùi, không hôi như các bạn nghĩ đâu ) , ve sầu, một vài loài ong, nhộng, sâu … Nếu ăn chúng thì xâu chúng thành que nướng trên lửa hay rang trên một cái chảo là tốt nhất. Thậm chí hầu hết loài bọ cạp đều ăn được.

Đuông dừa, một món ăn lạ miệng của dân nhậu.
Giun: giun là một nguồn protein tuyệt vời. Theo Ben nói thì mặc dù sống trong đất nhưng nó khá sạch sẽ và ngon miệng. Tìm chúng ở những khu đất ẩm ướt hoặc chúng sẽ tự bò đầy trên mặt đất sau những cơn mưa lớn. Bắt chúng và bỏ vào một chậu nước sạch khoảng 60-90 phút. Chúng sẽ tự “mơi” những chất cặn bã trong cơ thể ra nước. Rửa sạch chúng lại một lần nữa và bạn đã có thể sẵn sàng chế biến chúng cho bữa ăn ( món giun này xay ra trộn với trứng và chiên lên thì ít có mùi tanh hơn và khá ngon).

Ngoài việc trông chúng khá “kinh dị” thì ta có thể ăn chúng với số lượng lớn mà không gặp phải vấn đề gì.

Một vài loài nhuyễn thể như ốc sên, trai, sò, … ở trên cạn hay dưới nước đều ăn được. Tuy nhiên ăn chúng hay bị “lạnh bụng” và dị ứng nên phải luộc hay nướng thật kĩ trước khi ăn.

Ếch, nhái, cóc, chẫu chàng … Đun một nồi nước sôi nhúng chúng vào sau đó cạo nhớt hay lột da. Bỏ lòng và trứng vì có thể có độc. Sau đó thì chế biến làm món gì cũng rất ngon.

Các loại chim, thú thì khỏi nói. Chúng rất ngon và bổ dưỡng. Tuy nhiên chúng hơi khó bắt, một số loài còn rất nguy hiểm. Nếu tìm được đến tổ của nhiều loài chim bạn sẽ thu thập được rất nhiều trứng chim. Có thể lên đến hàng trăm quả. Hãy bảo quản chúng để sử dụng lâu dài.

Nói về cá: số lượng cực kì lớn nhưng để đánh bắt được chúng cũng không phải là đơn giản. Tôi sẽ nói về vấn đề này kĩ hơn ở kì sau. Nói chung thì các loài chim, thú, cá tôm sẽ là nguồn lương thực chính và dồi dào nhất ngoài hoang dã. Nắm bắt được đặc điểm và cách đánh bắt chúng bạn sẽ có cơ hội tồn tại cao hơn trong nhiều tình huống khắc nghiệt.

Bạn nghĩ sao? Những gì dễ kiếm thì có vẻ khó ăn, những gì ngon lành thì lại khó đánh bắt ?
Dù sao thì chắc chắn một điều là mẹ thiên nhiên đối với chúng ta vừa hào phóng lại vừa khắc nghiệt. Sự nhạy bén và kỹ năng sinh tồn của bạn sẽ là chìa khóa để đến được với kho báu của tự nhiên này.

Sau đây tôi xin đi vào những thứ “ đồ ăn” cụ thể hơn từ tủ lạnh của thiên nhiên.

Côn trùng:

Thực ra người Việt Nam ta là dân tộc có thể ăn được nhiều món ăn lạ lùng và kì quái nhất. Từ giun biển (rươi), các loại sâu nhộng, châu chấu, bào thai gà vịt, thịt chó mèo, máu động vật sống … Và bây giờ thêm một vài món ăn từ côn trùng chắc cũng không đến nỗi khó khăn.

Côn trùng là loại động vật đông đảo nhất trên thế giới. Từ chủng loại đến số lượng chúng đều rất phong phú. Chúng lại xuất hiện ở mọi nơi trên thế giới và việc bắt được chúng cũng khá dễ dàng. Nói ngắn gọn nếu chọn chúng làm lương thực bạn sẽ bớt đau đầu trong việc săn bắn hái lượm.

Về mặt dinh dưỡng, so với thịt bò thì những loại sâu nhộng, ấu trùng giàu protein hơn từ 50-70% .Những loại côn trùng chân đốt và vỏ cứng thì ít protein hơn một chút nhưng vẫn nhiều hơn đa số các loại thịt cá.

Rết và bọ cạp chiên giòn cũng được ưa thích trong các quán nhậu.

Tuy nhiên một điều rõ ràng là không phải loại nào cũng có thể ăn được. Một vài loại có độc, một vài loại có mùi vị khó nuốt, hôi, hăng, chát, đắng … Những con sâu bướm có lông độc gây ngứa. Một số loại côn trùng có chứa mầm bệnh như bọ ve, bọ chét, ruồi , muỗi cũng không ăn được.Đa số loài nhện ăn được nhưng không khuyến khích vì một vài loài có độc mạnh,chúng còn chứa nhiều loại vi khuẩn kí sinh nguy hiểm nữa. Còn lại thì hầu hết ta có thể ăn được, mùi vị của “bọn chúng” sau khi qua chế biến cũng không khác biệt là mấy, không quá khó ăn (nguyên văn).

Tìm chúng ở đâu ?

Dưới những lớp lá khô, dưới những thân cây mục nát hay những khu đất ẩm ướt ta có thể dễ dàng tìm thấy kiến, mối, bọ cánh cứng và các loại ấu trùng của chúng . Một số tổ côn trùng rất dễ nhận biết trên mặt đất, trên thân cây. Đừng nên bỏ qua chúng.

Loài mối thường sống trong các thân cây gỗ hoặc ụ đất.

Trong khu vực cỏ rậm bạn cũng có thể tìm thấy nhiều loài côn trùng khác nhau. Từ cào cào, châu chấu, các loài sâu, bọ cánh cứng, rết, bọ cạp ( Mình nghe nói là rết và bọ cạp sau khi bỏ tuyến độc chiên lên thì vị còn ngon hơn tôm hùm - Đây cũng là món mồi khoái khẩu của dân nhậu miền Bắc). Những loài côn trùng có vỏ cứng hay chân có gai ( châu chấu) thì loại bỏ phần cứng đó đi, phần còn lại có thể ăn toàn bộ. Chú ý những loại côn trùng này hay có giun sán và các loại ký sinh trùng có hại. Không được ăn sống trực tiếp mà phải nấu chín chúng rồi mới ăn ( Grylls Bear là trường hợp đặc biệt, đừng nên bắt chước anh ấy).

Loài kiến cũng là một loài côn trùng dễ ăn. Một số loại kiến có vị ngọt vì chúng tích trữ một lượng đường lớn trong cơ thể. Ong cũng dễ ăn nhưng chúng lại có ngòi độc rất sắc nhọn, nhộng ong là một món ăn hiếm có và ngon lành. Tổ ong thì khỏi nói, bao gồm mật ong và tàng ong (phần tổ bên trong chứa mật ăn rất ngon). Nếu bắt gặp một tổ ong to thì bạn đã gặp may vì đó là một nguồn thức ăn giàu năng lượng và protein. Một tổ ong lớn có thể cho đến 10 lít mật ong chưa kể các thành phần còn lại đều có thể tận dụng được. Chú ý bị ong đốt có thể nguy hiểm chết người. Tuy nhiên ong rất sợ bị hun khói và sợ lửa. Tạo khói bằng cách đốt nhiều lá tươi quanh tổ của chúng, sau đó ta có thể khai thác tổ ong dễ dàng hơn.

Đối với một số người nếu côn trùng quá khó ăn ( Phụ nữ chẳng hạn) bạn có thể xay hoặc giã nhỏ rồi trộn với các loại rau củ để làm các món canh, súp cho dễ ăn. Trộn với chứng chim và chiên lên cũng là một cách.

Tóm lại nếu có thể hãy lựa chọn côn trùng cho thực đơn của bạn. Chúng không chỉ dễ dàng đánh bắt mà thực sự rất giàu chất dinh dưỡng.

Thay vì ăn sống như Grylls Bear hãy xiên chúng qua một chiếc que và nướng kỹ trên lửa.

Giun, rươi.

Như tôi đã nói ở trên, chúng dễ tìm và dễ ăn. Không có các chất độc và giàu protein. Cách ăn để khỏi phải tưởng tượng ra hình dáng của chúng tốt nhất là xay nhỏ và trộn với các loại thức ăn khác hoặc ăn kèm với rau củ.

Sá sùng, một loài giun biển ngon và có giá trị.

Động vật giáp xác:

Tôm, cua là những loài động vật giáp xác khá thân thuộc. Chúng xuất hiện ở cả những ao, hồ nước ngọt đến các vùng biển.

Tôm nước ngọt có số lượng rất lớn, kích thước từ 0.25 đến 2,5 cm .Chúng có thể hình thành một đám rất lớn dưới các tảng đá, các vùng rong tảo nổi trên mặt hồ. Hãy tạo ra những chiếc vợt có cán dài để đánh bắt chúng.

Tôm càng xanh cũng sống ở nước ngọt nhưng kích thước lớn và có thịt thơm ngon giống tôm hùm. Chúng có lớp giáp cứng và đôi càng quá khổ rất đặc trưng. Tôm càng xanh hoạt động về đêm nhưng ban ngày ta vẫn có thể xác định vị trí của chúng bằng cách xác định những vùng bùn xốp có màu sẫm. Những khu vực có nhiều rong tảo nổi và có sủi tăm ( sủi bọt ). Chúng có màu sắc lẫn vào màu bùn nên hơi khó nhìn.

Tôm tép còn được nuôi làm cảnh. Một vài loài có màu sắc rất đẹp.

Tôm càng xanh là một loài khá hung dữ nên câu chúng cũng rất dễ. Chỉ cần buộc các miếng mồi sống nhỏ thành 1 dây dài hoặc sử dụng nội tạng (ruôt) những loài chim, cá nhỏ để câu chúng. Chúng sẽ dùng càng kẹp chặt lấy mồi và ta chỉ việc nhè nhẹ kéo chúng lên bờ. Cách này cũng có thể áp dụng để câu một số loài cua, còng khác cũng ở vùng hồ.

Ở biển thì có tôm hùm và các loài cua biển, thịt của chúng là một loại đặc sản ngon miệng. Bạn có thể tìm thấy chúng ở gần bờ biển cách vùng sóng đánh tới khoảng 10-15 mét. Các loài tôm và cua này đặc biệt thích ánh sáng nên bạn có thể dùng ánh sáng để bẫy chúng mắc vào lưới đặt dưới biển. Ban ngày thì có thể dùng vợt hoặc cần câu. Đối với loài cua biển, thỉnh thoảng chúng còn lên bờ để kiếm ăn. Đặt bẫy có mồi ở phần rìa sóng cũng hay bắt được chúng. Tuy nhiên tôm hùm và cua biển là loài ăn đêm nên bạn sẽ bắt gặp chúng nhiều nhất vào thời điểm này.

Trên youtube có một video mô tả tường tận cách Grylls Bear bắt con tôm hùm này với một chiếc gậy nhọn đầu.

Các loài nhuyễn thể:

Các loài nhuyễn thể bao gồm : Mực, bạch tuộc, các loài có vỏ cứng như sò, ốc, các loài 2 mảnh vỏ như trai hàu, ngao, vạm … Hải sâm hay nhím biển cũng có thể tính là loài nhuyễn thể. Chúng thường sống ở biển.

Vùng nước ngọt cũng có các loài tương tự như ốc, ốc sên, trai, hến… Chúng sống rải rác cả ở trên cạn và dưới nước.

Ở những vùng sông, suối nước ngọt. Có thể tìm thấy các loại ốc, hến ở những vùng đáy cát, bùn nông các con sông, hồ, suối nơi nước có màu sắc đậm nhiều dưỡng chất. Những con suối chảy qua những khu rừng xanh tốt cũng có rất nhiều. Chúng nằm lẫn dưới bùn hoặc cát, số lượng thì rất lớn. Cũng có một vài loài ốc bám vào những tảng đá để ăn rong rêu. Nếu tìm ra chúng thì thường ta thu hoạch được khá đáng kể.

Nếu ở biển thì các loài trai, sò, ốc, vạm, ngao … thường nằm trong cát ở vùng biển nông gần bờ. Nếu có thể lặn xuống, dùng một chiếc cào để cào cát ra bạn sẽ tìm thấy chúng. Khi thủy triều rút xuống thậm chí bạn không cần lặn cũng có thể bắt được một số lượng đáng kể. Ốc biển thường bám vào các tảng đá dọc theo bãi biển.Loài trai thường sống trong các hốc đá, kẽ đá. Chúng có kích thước khá lớn, thịt thơm ngon và thỉnh thoảng có con mang trong mình những viên ngọc trai.
Sên biển và ốc limpet thì sống trong những đám rong tảo trôi nổi, kéo dám rong tảo vào bờ để tìm thấy chúng.

Về cách chế biến sử dụng thì rất dễ dàng và đơn giản. Đun nấu chúng thật kĩ với nước sôi hoặc nướng trực tiếp cả vỏ trên lửa. Cũng có thể hầm chúng với các loại rau củ quả mà bạn tìm được. Cách nào đi chăng nữa thì hương vị của chúng cũng rất tuyệt vời .

Hương vị của các loài trai sò biển rất ngon nhưng ăn với số lượng lớn có thể gây rối loạn tiêu hóa.

Cá.

Các loài cá là một trong những mắt xích quan trọng trong chuỗi các nguồn protein của chúng ta. Chúng có số lượng đông đảo, đa dạng về chủng loại, chất lượng, hương vị ...Chúng còn có lợi thế hơn các loại thức ăn khác khi cung cấp các loại vitamin hiếm, các loại dầu, i-ốt, chất sắt, natri ...Đánh bắt cá là một việc vừa dễ vừa khó, vừa nhàm chán lại vừa thú vị. Hầu hết với chúng ta để bắt được một con cá là rất khó khăn. Nhưng với những người ngư dân chuyên nghiệp, khi đã nắm rõ được tập tính của từng loài cá rồi thì việc đánh bắt chúng rất dễ dàng. Thậm chí là bằng tay không.

Như vậy để đánh bắt cá thành công, trước hết bạn phải hiểu được thói quen và tập tính của chúng. Thực ra thì cũng không quá đến mức phức tạp.

Ví dụ loài cá thường có xu hướng đi ăn thật nhiều trước những cơn mưa bão ( cả ở sông và ở biển ). Lúc này chúng di chuyển theo đàn lớn rất ham ăn và dễ câu, dễ bắt. Nguyên nhân của việc này là sau cơn mưa bão, nước bị khuấy đục. Bùn bị sục lên và mất rất lâu để lắng xuống nên sẽ làm chúng khó khăn trong việc kiếm ăn. Nước mưa làm thay đổi môi trường sống khiến chúng cảm thấy khó chịu, sau mưa một số loài còn nhảy lên bờ như cá rô chẳng hạn …

Vào ban đêm, ánh sáng cũng thường thu hút loài cá tập trung lại. Hãy đặt lưới phía dưới nơi có nguồn sáng để thu hoạch chúng. Những nơi có dòng chảy mạnh, xoáy như thác nhỏ, suối thường có một lượng phiêu sinh vật và thức ăn trôi nổi lớn nên cá cũng hay tập trung ở khu vực này. Cá thường nghỉ ngơi ở những nơi như hốc đá chìm sâu trong nước, các khe đá, phía dưới tảng đá, rong rêu, những tán lá ngập nước, thân cây chìm, gỗ mục, bóng râm hay bất cứ chỗ nào có thể cung cấp nơi trú ẩn cho chúng. Những người có kinh nghiệm sẽ rất dễ nhận thấy và tìm ra dấu vết của cá ở những nơi này.

Vào những khoảng thời gian mưa lớn và lũ đầu mùa. Các loài cá thường lội ngược dòng nước tập trung ở đầu nguồn để tìm nơi sinh sản. Những lúc này chúng liều mình, cố chết vượt thác, thậm chí trườn lên bờ để đi đến nơi sinh sản, sử dụng đăng và lưới ta có thể bắt được với số lượng cực lớn.Tuy nhiên cách này chỉ mang tính chất thời vụ đặc biệt. Đánh bắt cá quanh năm chủ yếu vẫn bằng cách câu, lưới,nơm, vó, thuốc ( đầu độc)… mà tôi sẽ nói rõ hơn ở phần sau.

Các loài cá nước ngọt thì hầu hết không có độc tuy nhiên chúng lại chứa nhiều loại vi khuẩn, nhiều loại mầm bệnh trên cơ thể và trong cả thịt của chúng. Tuyệt đối không ăn sống các loại cá nước ngọt này mà phải nấu chín để phòng ngừa nhiễm bệnh. Một vài loài cái da trơn như cá trê, cá nheo có nghạnh cứng và sắc ở vây và râu. Một số loài có gai ở đuôi. Bị chúng đâm trúng thì thường gây ra các vết thương sâu, khá đau đớn và dễ bị nhiễm trùng.

Những loài cá bắt được trên biển trong môi trường nước mặn thì hầu hết không chứa các loại vi khuẩn có hại hay các loại kí sinh trùng. Có thể ăn sống được chúng mà ít phải lo ngại vấn đề này. Tuy nhiên một số ít loài cá nước mặn lại có độc như cá nóc, cá nhím, cá gai, cá dầu (oil fish) , hải ngưu, trigger fish (nguyên văn) ,cá mặt hề (jack fish) … Một số loại cá nguy hiểm như cá mập, cá nhám, cá nhồng ( barracuda fish) thì tốt nhất là đừng kích động chúng. Ko săn bắt nếu không có đủ trang thiết bị.

Cá nhồng nguy hiểm với hàm răng sắc nhọn và kích thước lớn. Tuy nhiên thịt của chúng lại rất ngon.

Để nấu nướng chúng thành thức ăn thì có lẽ tôi không phải nói nhiều thêm. Loài cá đã vốn rất quen thuộc trong các bữa ăn của mọi gia đình ở khắp nơi trên thế giới.

Cá rất dễ bị thiu, ươn nên việc làm cá và chế biến, bảo quản chúng như thế nào hiệu quả tôi sẽ nói rõ hơn vào phần sau.

Động vật lưỡng cư.

Số lượng của chúng cũng khá lớn và đa dạng nhưng ở đây ta chỉ nói đến ếch và kì nhông là 2 loài dễ dễ bắt,đông đảo, ít nguy hiểm và dễ ăn ( nếu không muốn nói là rất ngon lành ).

Chúng có thể dễ dàng tìm thấy ở những khu vực như xung quanh sông suối, hồ nước ngọt, nhưng khu vực ẩm ướt … Loài ếch hiếm khi di chuyển ra xa khỏi khu vực mặt nước, khi nhận thấy nguy hiểm chúng sẽ lao mình xuống nước lẩn trốn trong những khe đá hoặc dưới bùn. Thịt ếch trắng và thơm, còn ngon hơn cả thịt gà.

Chú ý rằng có khá nhiều loài ếch độc. Nếu để ý thấy những con ếch có màu sắc sặc sỡ, có đốm hoặc vằn sáng màu thì chắc chắn là chúng có độc. Hãy nên nhớ một điều: “ Trong tự nhiên, màu sắc chính là sự cảnh báo của cái chết “ . Mấy loài ếch có hình dáng kì lạ một chút tốt nhất cũng bỏ qua.

Trông thì khá bắt mắt đấy nhưng lượng chất độc trong 1 con ếch này có thể giết chết 10 người trưởng thành.

Đừng nhầm ếch với cóc. Chúng có hình dáng khá giống nhau nhưng cóc có lớp da dầy, xù xì và trông xấu xí hơn so với ếch. Loài cóc thường sống ở trong môi trường khô. Không phải là loài cóc không ăn được nhưng lớp da của chúng thường tiết ra chất độc để chống lại các cuộc tấn công khi chúng lang thang khắp nơi. Một số bộ phận khác của cóc cũng có độc tùy theo từng loài. Nói chung là nếu không có kỹ thuật xử lý thịt cóc chuyên nghiệp thì nên bỏ qua loài này để tránh bị ngộ độc.

Kỳ nhông: thịt của kỳ nhông khá ngon kể cả nhiều loài họ hàng khác của nó cũng vậy. Chúng là loài ăn đêm nên về đêm sẽ là thời điểm tốt nhất để bắt loài này. Sử dụng các loại đèn pin, lửa để soi sáng và thu hút chúng. Kỳ nhông thường sống trong các kẽ đá gần bờ hoặc các khu vực nhiều bùn lầy dưới nước. Chúng khá chậm chạp và dễ bắt.

Kỳ nhông có kích thước từ một vài cm cho đến 60 cm và ít nguy hiểm, chúng khá hiền lành.

Ở Việt Nam món kì nhông nướng muối ớt là một món ăn khá nổi tiếng

Các loài bò sát.

Các loài bò sát tuy có số lượng lớn nhưng khá phức tạp về chủng loại, tính chất , chúng cũng cung cấp một lượng protein tốt và ổn định. Độ khó để đánh bắt chúng từ mức khó cho đến tương đối dễ dàng, thịt từ chúng cũng khá ngon và dễ ăn, dễ chế biến.

Một ưu điểm nữa là bò sát là một loài máu lạnh, có nghĩa là cho dù chúng có chứa một số loại vi trùng, vi khuẩn nhưng chắc chắn một điều là các loại kí sinh trùng này sẽ ko gây được bệnh cho loài máu nóng là con người chúng ta. Đây cũng chính là nguyên nhân mà rắn, tắc kè, thằn lằn được ngâm sống, ăn sống và tiết, máu của chúng cũng được uống sống trong các bữa nhậu. Tất nhiên nấu chín chúng vẫn là lựa chọn an toàn nhất nhưng trong một vài trường hợp khẩn cấp, bạn có thể ăn sống chúng ( tất nhiên là sau khi đã xử lý phần đầu, nội tạng hoặc những bộ phận có độc )

Nói về độc thì có nhiều nhiều loài bò sát có độc. Không chỉ rắn mà các loài thằn lằn, tắc kè, sa giông, rùa… đều có thể cắn gây nhiễm độc hoặc bản thân chúng chứa độc. Hầu hết các loại rắn từ độc đến không độc đều ăn được nhưng nếu không có kinh nghiệm thì không khuyến khích các bạn bắt chúng.

Riêng về các loài thằn lằn cũng có một số loài rất nguy hiểm như :

Thằn lằn Gila ( tên khoa học là Heloderma suspectrum) . Chúng có làn da màu đen với những đốm màu hồng nhạt. Chiều dài trung bình của chúng từ 35-45 cm với cái đuôi lớn. Chúng ít cắn trừ khi bị kích động hoặc đang trong mùa sinh sản. Chất độc của chúng dư sức để làm chết người. Chúng thường xuất hiện ở phía nam Hoa Kì.

Thằn lằn Gila

Thằn lằn đính cườm mexico ( Heloderma horridum): tương tự như thằn lằn Gila nhưng chúng không có đốm hồng như thằn lằn Gila mà có vảy sáng đồng đều toàn thân, màu sắc của chúng cũng nhạt hơn. Bản chất của thằn lằn đính cườm Mexico hiền lành nhưng khi bị chúng cắn thì nguy hiểm chết người bởi lượng độc trong nước dãi của chúng. Nếu gặp chúng thì xin hãy để chúng yên.

Thằn lằn đính cườm Mexico.

Rồng komodo ( Varanus komodoensis ) : đây là loài thằn lằn khổng lồ có thể phát triển chiều dài cơ thể lên đến hơn 3 mét với cân nặng trên 135 kg. Đừng nghĩ đến chuyện bắt nó mà hãy suy nghĩ làm sao để nó không bắt được mình. Đã có nhiều trường hợp ghi nhận con người bị loài thằn lằn này ăn thịt. Chúng không chỉ có hàm răng sắc khỏe với những cú đớp tầm cỡ cá sấu mà trong nước dãi của chúng còn có một loại chất độc ngăn đông máu và làm tê liệt thần kinh. Vì thế những con trâu bò lớn còn thường xuyên là con mồi cho chúng. Loài này chỉ đặc biệt sống trên một số đảo của Indonesia.

Rồng Komodo có thể săn được cả những con trâu rừng.

Trên đây là 3 loài thằn lằn duy nhất trên thế giới được phát hiện là có độc, tuy nhiên còn một số loài khác to khỏe và khá nguy hiểm. Hãy lựa sức mình mà tính toán xem nó có thể là bữa ăn của mình hay không.

Rắn : như tôi đã nói ở phía trên, chúng vốn đã khá nổi tiếng và rất nhiều loại chứa trong mình chất độc chết người. Chú ý là độc rắn nhiễm vào máu sẽ nguy hiểm đến tính mạng nhưng nuốt phải lại không có gì nguy hiểm. Tôi sẽ có một bài riêng về loài rắn bao gồm tập tính, xử lý rắn cắn và chữa trị khi bị rắn cắn vào bài viết kì sau. Nhưng tốt nhất là hãy tránh xa chúng khi không có đủ kinh nghiệm săn bắt, một bữa ăn không đáng để trả giá bằng cả tính mạng mình.

Còn lại một vài loài có chứa độc trong thân thể khi ăn vào sẽ gây tử vong như sa giông, đồi mồi, rùa hộp. Bản thân rùa hộp không có độc trong nước dãi hay túi độc, chúng cũng ko có khả năng cắn gây độc nhưng do chúng thường ăn các loài nấm độc nên trong cơ thể chúng tích trữ một lượng độc dược gây chết chết người. Ở biển có loài rùa biển ( đồi mồi) có tuyến độc trước ngực. Rất khó để loại bỏ tuyến độc này nên người ta không ăn loài rùa biển. Khác với độc rắn, các loại độc dược này khi ăn phải sẽ đầu độc con người một cách nhanh chóng, kể cả nấu chín chúng lên cũng không giải quyết được vấn đề.

Săn bắn những gì vừa tầm với bạn là một lựa chọn thông minh nhất.

Các loài chim.

Hầu hết tất cả các loài chim đều ăn được, mùi vị chúng cũng khác nhau nhưng nói chung là khá ngon lành. Và loài chim vốn là loài động vật bay trên trời, như vậy thì săn bắn chúng có thực sự khó khăn không ?

Tôi xin khẳng định là săn bắn các loài chim khá dễ, dễ hơn đa số các loài thú và bò sát. Tất nhiên là với điều kiện phải có những sự hiểu biết nhất định về thói quen sinh hoạt, tập tính hay đặc điểm riêng của một vài loài chim. Bạn cũng phải biết cách làm một số loại bẫy, lưới đơn giản hoặc một số loại công cụ để phục vụ cho việc săn bắn. Việc này cũng không quá khó và tôi sẽ hướng dẫn cụ thể hơn ở phần sau.

Một số loài chim như chim bồ câu,cò,gà rừng, le le .. vào ban đêm khi chúng ngủ thì rất mất cảnh giác và chậm chạp đến mức bạn có thể dễ dàng bắt chúng bằng tay không. Trong mùa chim làm tổ và đẻ trứng, một số loài chim còn kiên quyết không rời tổ ngay cả khi bạn đã tiếp cận sát tổ của chúng. Nếu bạn có thể nhận biết được vị trí tổ chim hay cả một khu quần thể tổ chim thì đó chính là một kho thức ăn dồi dào cho bạn. Không chỉ dễ dàng cho việc đánh bắt chúng hơn mà ở khu tổ chim còn chứa trứng chim với số lượng cực kì lớn.

Loài chim là một loài có trí nhớ và khả năng định hướng cao nên chúng thường bay theo một lộ trình nhất định từ tổ chim cho đến nơi chúng kiếm ăn như ao hồ, đầm … Hãy tinh ý quan sát lộ trình bay của loài chim bạn sẽ phát hiện ra rất nhiều điều thú vị như các loại ao hồ, khu vực có nước, tổ chim,hang động … Và ở những nơi này nếu bạn thiết kế các loại cạm bẫy ( ví dụ ở gần các hố nước, tổ chim) thì khả năng thu hoạch được chúng rất lớn.

Dưới đây là bảng liệt kê tập tính, nơi làm tổ và thời điểm xuất hiện của một số loài chim thường gặp:

Chủng loài. | Khu vực tổ (rất thường gặp trứng chim và chim non trong tổ) | Thời điểm các loài chim làm tổ
Các loài chim rừng và đồng cỏ| Làm tổ trong các thân cây, thân gỗ hoặc sử dụng luôn các hốc cây làm tổ.| Vùng nhiệt đới : Quanh năm, Vùng ôn đới: khi băng bắt đầu tan vào mùa xuân sang đến đầu hè.
Diệc, bói cá, bồ nông |... Làm tổ ở các cây cao gần khu vực có nước hoặc các đầm lầy ngập mặn.| Mùa xuân và đầu hè.
Các loài cú, chim săn mồi, chim săn đêm| Cây cao, các kẽ đá có chiều cao tương đối.| Cuối tháng mười hai đến tháng ba
Vịt, ngan , ngỗng, thiên nga và các loại chim nước...| Ao, hồ, sông ngòi. Những bãi lau sậy, cỏ rậm dưới nước.| Mùa xuân và đầu hè.
Những loài chim biển| Bãi cát, đảo cát hoặc cồn cát thấp gần bờ biển.| Mùa xuân và đầu hè
Ó biển, mòng biển, cốc | Dốc đá bờ biển |Mùa xuân và đầu hè. Chủ yếu ở vùng ôn đới.

Khi bạn đã đánh dấu được vị trí vài cái tổ chim thì có một mẹo khai thác trứng chim ở đây là :

- Không được phá hủy tổ chim trong mọi trường hợp, kể cả khi đã lấy hết trứng chim hoặc con non hay bắt luôn chim trong tổ.
- Nếu thấy trong tổ có trứng thì thu thập lấy nhưng để lại khoảng 2-3 quả trong tổ. Lũ chim sẽ đẻ trứng tiếp vào đó thể bù lại cho sự thiếu thụt mà không bỏ hẳn tổ. Chúng có thể nhận ra điều bất ổn nhưng chắc chắn một điều là chúng không biết đếm. Như vậy bạn sẽ có một nguồn cung cấp trứng chim khá ổn định nếu biết được vị trí nhiều tổ chim.
- Một số tổ chim được xây ở những cây cao, mỏm đá nguy hiểm. Cẩn thận chim bố mẹ tấn công rất nguy hiểm. Tốt nhất là đợi chúng rời tổ rồi mới tiến hành thu thập.

Các loài thú.

Thịt thú rừng nói chung là khá ngon nhưng nếu không có một nhóm đủ lớn hay các loại trang thiết bị đầy đủ thì rất khó khăn để săn chúng. Những con thú lớn như trâu bò, linh dương, hươu nai … cung cấp một lượng thịt lớn , ngon lành già giàu năng lượng. Tuy nhiên chúng rất khỏe, nhanh nhẹn thậm chí có phần nguy hiểm. Nếu không thể săn được chúng thì bạn có thể tập trung để săn bắn những loài thú nhỏ hơn. Thiên nhiên thì rất trù phú và các loài thú rừng có số lượng lớn, đa dạng về chủng loại kích thước nên bạn sẽ có rất nhiều lựa chọn cho bữa tối của mình.

Có nhiều món ăn ngon được làm từ thịt các loài thú.
Điều quan trọng nhất ở đây là khi ở trong thiên nhiên hoang dã. Bạn phải xác định được mình đang đối mặt được với thứ gì. Nghệ thuật phán đoán đối tượng qua vết chân cũng là một cách hiệu quả để thực hiện điều đó. Nhưng việc này cũng không hoàn toàn dễ dàng như bạn xem trên tivi. Những vết chân mờ ảo khó phân biệt đòi hỏi phải kết hợp với những dấu vết khác ở môi trường xung quanh mới có thể đoán biết đối tượng vừa đi qua. Như vậy quan trọng nhất trong nghệ thuật phán đoán không phải là vết tích để lại mà chính là kinh nghiệm của bạn. Hãy tự trau dồi nó khi ở ngoài hoang dã. Không còn lời khuyên nào khác ( Tôi sẽ đưa ra một bảng chi tiết hình dáng các loại dấu vết để lại từ các loài vật nguy hiểm như báo, gấu, sư tử, chó sói... cho đến các loài thú nhỏ dễ săn bắt ở phần sau )

Phán đoán, theo dõi và nắm bắt hành vi của chúng, làm xong những bước trên thì việc săn bắt các loài thú trở nên dễ dàng, thú vị và có phần phấn khích hơn bao giờ hết. Ví dụ như các loài động vật cỡ nhỏ như thỏ, chồn, sóc, chuột đồng, heo đồng cỏ là lựa chọn tốt nhất để đặt các loại bẫy đơn giản. Những chiếc bẫy này đơn giản chỉ kết hợp từ mấy viên đá, một vài cái lỗ nhỏ hay một chiếc thòng lọng nhưng khi đặt trước tổ hay những nơi chúng hay đi qua thì hiệu quả không ngờ. Hãy dành thời gian để nắm bắt thói quen, tập tính các loài thú trong khu vực bạn sống.

Sau mùa sinh sản, loài thỏ thường sinh sôi với số lượng rất lớn.
Những loài thú lớn hơn sống theo bầy đàn và di chuyển trên một khu vực rộng lớn như hươu, nai, linh dương thì khó khăn hơn trong việc đánh bắt. Nếu có thể tạo ra một cái bẫy đủ lớn thì không đặt ở nơi chúng hay xuất hiện mà nên đặt trên những con đường mòn mà chúng tạo ra khi di chuyển. Chúng thường hay đi đến những nơi có nước vào các buổi sáng sớm và chiều muộn theo đàn lớn, lúc này chúng dễ mất cảnh giác nhất. Khi chiều tối muộn chúng mắc vào bẫy thì cũng chậm chạp và mất phương hướng hơn so với ban ngày rất nhiều.

Nói chung việc săn bắn, đánh bắt tôi dành cho kì sau nên sẽ dừng lại ở đây. Tôi chỉ muốn nói thêm là ngoài thiên nhiên, chẳng có thứ gì chắc chắn và ổn định. Sẽ có lúc bạn dư dả thức ăn, sẽ có lúc mà bất kì con gì biết bò, biết bơi, biết bay đều trở nên quý giá đối với bạn. Tôi thì không đủ tư cách để khuyên các bạn điều này: “ Hãy loại bỏ tất cả ác cảm tự nhiên của mình đối với một loại thực phẩm cụ thể “ vì tôi cũng khá kén ăn. Nhưng đây không chỉ là lời khuyên có ích trong lúc ngoài tự nhiên mà còn rất có ích trong cuộc sống. Ăn nhiều loại thực phẩm khác nhau là cách tốt nhất để cân bằng các loại dưỡng chất trong cơ thể bạn. Béo phì, máu nhiễm mỡ, tiểu đường, thừa cholesterol, huyết áp ... thực chất đều là những căn bệnh liên quan đến việc không thể cân bằng lượng dưỡng chất trong cơ thể.

Ngoài ra trong tự nhiên đã từng ghi nhận rất rất nhiều trường hợp con người đói quá đã phải ăn tất cả những thứ mà thường ngày không thể nào tưởng tượng ra nổi : sâu bọ, dơi, chuột, xác thối thậm chí là chính đồng loại của mình. Thịt chuột thì có mùi hôi khó chịu, thịt dơi thì nhão nhoét nhạt thếch nhưng chỉ vì nó không ngon miệng mà bỏ qua thì bạn đang liều lĩnh với chính tính mạng của bản thân mình. Bạn chỉ cảm thấy hơi hơi đói nên vẫn có thể chịu đựng được và bỏ qua chúng? Bạn đã không biết rằng khi suy kiệt thì mọi cảm giác của cơ thể sẽ đều không chính xác nữa. Và tất nhiên là 1 giấc ngủ ngắn sau đó, có khi bạn sẽ chẳng bao giờ tỉnh dậy nữa. Trên Discovery chanel có thể Grylls bear diễn hơi quá khi ăn sống mấy con vật rất khủng khiếp đó nhưng ít nhất thì anh ấy cũng đã làm đúng.

Một trong những kĩ năng sinh tồn quan trọng nhất chính là bảo vệ và duy trì sức khỏe của mình.

 

[[ẹc]]

[Kỹ năng sinh tồn] Phần 9: Săn bắn, đánh bắt và tìm kiếm lương thực nơi hoang dã

Đây là phần tiếp theo của kì trước : “ Thức ăn ngoài hoang dã – Động vật “.

​

Vâng, như tôi đã nói ở kỳ trước. Đơn giản thì hầu hết các loài động vật đều là thức ăn cả đấy. Có một số loài không ăn được, một số loài có độc hay quá nguy hiểm thì tôi cũng đã đề cập đến ở kì trước. Nếu ai đã từng đọc kì thứ 8 thì có lẽ đã có đủ tự tin để phân loại và nhận diện các loại thực phẩm khác nhau ngoài hoang dã. Hay nói đơn giản là bạn đã không còn gà mờ đến mức chết vì ăn phải thứ không ăn được. Đấy là với điều kiện bạn có thức ăn …

Một sự thật đau lòng là thịt thú rừng, cá tôm, bò sát, thậm chí là cả côn trùng đều rất ngon và giàu dinh dưỡng nhưng ta không thể thu hoạch nó đơn giản như đi hái nấm được. Nhiều lúc ta đành phải bất lực nhìn “ đồ ăn “ đi lại ngay trước mắt mình mà chẳng làm thế nào tóm được chúng… Nếu bạn đã từng bắt 1 con gà xổng chuồng hay thử tóm 1 con lươn bằng tay không bạn sẽ biết ngay cả việc đó cũng không dễ dàng gì cho cam.

Và đó là tất cả những gì tôi muốn nói đến trong kì này : Săn Bắn.

Kỹ năng săn bắn

​

Nếu trong điều kiện bình thường, săn bắn là 1 điều rất thú vị ( tất nhiên không phải ở Việt Nam và tôi cũng không muốn nói đến cái thú vui giết chóc của một số kẻ man rợ vô nhân tính khi bắn vào bất kì con vật nào hắn nhìn thấy ). Sau mùa sinh sản, các loài thú thường sinh sôi nhanh chóng với số lượng lớn ( thỏ, hươu nai, dê núi …) . Lúc này các con non mới lớn ít kinh nghiệm rất dễ cho việc đánh bắt. Chúng sẽ là nguồn cung cấp thực phẩm cho bạn cả một mùa chứ không ít. Vì yậy khả năng săn bắn sẽ là cứu cánh cho vấn đề lương thực của bạn thậm chí là cả nhóm của bạn trong những thời điểm khó khăn.


Nói sơ qua một chút về khả năng săn bắn. Ba yếu tố tạo nên một thợ săn lành nghề ở đây là : Kinh nghiệm, phản ứng và kỹ thuật. Trong thực tế tôi xin mạn phép đưa thêm vào 1 yếu tố đó là khả năng sát sinh, có vẻ hơi trừu tượng nhưng rõ ràng là bạn biết tôi đang nói đến cái gì phải không?

Bạn không nỡ nhẫn tâm bóp cò súng hay dã man hơn là cắt cổ một con vật tội nghiệp khi nhìn vào mắt nó? Điều đó chứng tỏ bạn là một người rất nhân từ. Nhưng trong một số trường hợp đặc biệt, sự nhân từ lại biến thành thói mủi lòng kiểu đàn bà. Và điều đó sẽ làm bạn phải hối hận rất nhiều khi đôi lúc không phải bạn chỉ sống cho bản thân mình mà còn có gia đình, thậm chí cả một tập thể đang trông chờ vào biểu hiện của bạn …

Riêng phần này tôi cảm thấy viết bao nhiêu cũng không đủ nhưng nếu viết ra hết thì quả là quá dài dòng. Tôi sẽ đi ngay vào những kĩ năng chính của một Hunter, những yếu tố mang tính chất ” nhập môn” tôi xin cắt bớt và nói vào một dịp khác có thể.

1. Khả năng phán đoán con mồi.

​

Một thợ săn pro thì chẳng bao giờ lùng sục tất cả mọi nơi mình có thể tìm được với cái tâm lý cầu may cả, vừa tốn sức vừa tốn thời gian. Vẫn 1 câu : nắm bắt đối phương, biết mình biết ta trăm trận trăm thắng.

Bạn biết khu vực này là nơi sinh sống của loài thú này, khu vực kia là tổ của một loài chim nọ hay lộ trình đi ăn, đi uống nước của một vài loài thú. Chỉ đơn giản vậy thôi nhưng công việc săn bắt của bạn sẽ dễ dàng hơn rất nhiều …

Khả năng phán đoán, nhận biết con mồi không khó đào tạo. Bạn sẽ tự rút ra kinh nghiệm cho mình sau vài ba lần đi săn ( kể cả hụt) … Và hãy ghi nhớ lại điều đó cho lần sau.

Cái sự “biết mình biết ta” ở đây còn thể hiện ở nhiều điểm rất “tinh tế” khác, có nhiều thứ chưa biết sẽ làm bạn bất ngờ. Kể cả khi đã biết mà cũng chẳng mấy người để ý vì chẳng phải lần nào cũng giống như lần nào. Ví như các loài thú đều có răng, kể cả loài sóc hay loài chuột và tất nhiên chúng hoàn toàn biết cắn để tự vệ. Ngay cả một con sóc nếu cắn cũng có thể gây những vết thương nghiêm trọng nếu nhiễm trùng. Một số loài động vật có vú thì tình mẫu tử của chúng rất cao, chúng bỏ chạy ngay khi nhìn thấy bạn nhưng nếu bạn bắt con non của chúng thì chúng sẽ quay lại tấn công bạn bằng mọi giá. Hay khi bị dồn vào chân tường, ngay cả loài vật hiền lành như nai, sơn dương cũng có thể trở nên rất “ hổ báo”. Những loài sống thành bầy đàn còn biết “ hợp đồng tác chiến “ rất hiệu quả ... Nói chung đây là một vấn đề hết sức phức tạp nhưng cũng rất thú vị để bạn có thể khám phá trong khoảng thời gian lưu lạc nơi hoang dã . Mỗi một sự kiện xảy ra sẽ làm phong phú thêm kho kiến thức và kinh nghiệm của bạn mà chẳng có giấy mực nào có thể dạy được … Hãy ghi nhớ lại điều đó cho lần sau.

2. Phát hiện con mồi:

Phát hiện con mồi để đánh bắt, để đặt bẫy, để lẩn tránh … Ở đây tôi muốn nói đến khả năng “ đọc “ dấu vết mà một con vật để lại : Dấu chân, phần cỏ cây dập nát, đất bị đào xới như hang, tổ, phân, lông, nước tiểu ( rất thường xuyên, một số loài còn có thói quen đánh dấu lãnh thổ bằng nước tiểu ), mùi đặc trưng và tiếng động …

Giống như trên, tự hình thành cho mình kiến thức về các loài động vật xung quanh bạn, chẳng có sách vở nào đủ để dạy bạn điều này

3. Tiếp cận con mồi.

​

Đây là một bước khó hơn đòi hỏi nhiều thứ thiên về kỹ thuật như di chuyển, đánh lừa, ẩn nấp và ngụy trang. Tuy nhiên những lời khuyên trong vấn đề này thì cũng có khá nhiều …

- Muốn tiếp cận con mồi thì tất nhiên phải làm cho chúng không phát hiện ra ta. Cách tốt nhất là ẩn nấp, hòa mình vào thiên nhiên từ màu sắc đến mùi hương.

- Quần áo đồng màu với cảnh vật xung quanh, không mang những thứ có khả năng phản chiếu ánh sáng mặt trời như đồng hồ, kính …

- Không mang những vật dụng có khả năng gây tiếng động như chùm chìa khóa.

- Các loài động vật thường có khứu giác rất mạnh, thậm chí còn mạnh hơn thị giác của chúng nên mùi của ta rất dễ bị phát hiện. Chúng có thể ngửi thấy mùi con người xung quanh khu vực có bẫy nên nếu có thể ta sử dụng bùn, mùi cây cỏ để khử đi mùi đó. Ta cũng có thể sử dụng nước tiểu của những con thú ta bắt được để dụ đồng loại của chúng vào bẫy .

- Không sử dụng dầu gió, nước hoa, hút thuốc lá khi đi săn.

- Tiếp cận con mồi từ hướng dưới gió, làm mất mùi cơ thể bằng bùn nhão.

- Nếu đủ chuyên nghiệp thì nhại tiếng kêu một số loài thú để dụ đồng loại của chúng đi vào bẫy, vào tầm ngắm. Nhưng không khuyến khích vì nếu nhại không giống thì lại phản tác dụng hoàn toàn.

4. Triệt hạ con mồi.

Với những người chưa quen với việc giết hại một con vật nào đó thì sẽ dễ bị run tay, bắn trượt con vật chỉ cách mình vài mét hay tim đập mạnh, hơi thở dồn dập, đổ mồ hôi … Và lời khuyên ở đây là chẳng có lời khuyên nào cả. Thời gian sẽ dạy cho bạn sự trấn tĩnh trước việc này.

Nếu sử dụng súng hãy nhắm bắn vào đầu, cổ, xương bả vai để làm con vật tê liệt tại chỗ.

Nếu sử dụng cung nỏ thì nên tẩm độc nếu muốn săn những con thú lớn. Sử dụng loại mũi tên này phải cẩn thận và nếu bắn thì nên bắn vào vị trí gần tim để độc tính phát tác nhanh ( Phần sử dụng độc dược tôi sẽ nói ngay phía dưới đây )

Trường hợp mà con thú lớn không giết được chúng ngay mà chỉ làm chúng bị thương, bỏ chạy thì bạn có thể lần theo vết máu để tìm ra chúng. Tuy nhiên phải cẩn thận vì con vật lúc này đang say máu, đôi lúc phản xạ trước khi chết của chúng rất bất ngờ và nguy hiểm, hãy cẩn thận để không làm mình bị thương mà mất cả chỉ lẫn chài…

​

Một viên đạn duy nhất vào tim, bạn sẽ không có thêm khoảng thời gian truy đuổi gian khổ và nguy hiểm.​

Đến đây là có thể nói ta đã chấm dứt phần lý thuyết thợ săn chán ngán và có thể đi sâu hơn vào từng trường hợp cụ thể.

Săn bắt bằng bẫy

Đây là phương pháp săn bắt đầu tiên tôi đề cập đến vì nó khá đơn giản và hiệu quả. Chỉ cần đặt bẫy ở vị trí thích hợp, trong khi chờ con thú sập bẫy bạn hoàn toàn có thời gian làm việc khác. Bẫy cũng có nhiều loại, có loại giết chết con mồi ngay lập tức, có loại bắt sống con mồi nhưng tất cả đều dựa theo một vài nguyên tắc cơ bản. Vậy nên chỉ cần biết một vài loại bẫy căn bản bạn hoàn toàn có thể tự sáng tạo ra những loại bẫy khác nhau phù hợp với địa hình và hoàn cảnh nơi bạn sống.

Ngoài ra bạn cũng phải xác định đối tượng mình muốn đánh bẫy để có thể làm ra từng loại bẫy phù hợp. Bẫy thú lớn sẽ khác với các loại thú nhỏ, bẫy chim, bẫy thú dữ cũng sẽ khác nhau …

Nơi đặt bẫy – cách đặt bẫy.

Xem thêm phần phát hiện con mồi để nhận biết nơi thích hợp đặt bẫy. Nói chung là bạn sẽ tự nhận ra được đâu là nơi tốt nhất để bẫy con mồi khi quan sát thực tế. Hầu hết là các con thú đều không ở cố định 1 chỗ. Vào những thời điểm khác nhau trong ngày, chúng sẽ đi kiếm ăn, đi uống nước, đi … giải khuây. Có một số loài thú còn hay lui tới 1 vị trí quen thuộc hay những con đường mòn mà do chính chúng tạo ra.

​

​

Dưới đây là một số nơi bạn có thể đặt bẫy và thường đạt hiệu quả cao:

- Những nơi có nguồn thức ăn phong phú.

- Dọc theo 2 bên bờ suối.

- Ao nước, hồ nước, vũng nước đọng lại vào mùa khô. Chắc chắn chúng sẽ đi qua để uống nước.

- Những con đường mòn do thú tạo ra hay những nơi có dấu hiệu hang, ổ , địa bàn của chúng sinh sống.

- Những hẻm núi hẹp, hốc núi ( nơi có tổ của nhiều loài chim ) ..

Thực ra nơi để đặt bẫy thì rất nhiều chứ không chỉ gói gọn trong một vài địa điểm trên. Hãy tin vào nhận định của mình chứ không chỉ làm theo sách vở. Thậm chí nếu không có thì bạn có thể tạo ra một nơi hợp lý để đặt bẫy. Ví dụ bạn thấy một con đường mòn mà có nhiều loài thú hay đi lại qua đó, tuy nhiên đặt bẫy lung tung khắp nơi thì không phải là một cách tốt. Vả lại ta cũng chẳng có thời gian làm nhiều bẫy như thế, đặt quá nhiều bẫy cũng làm cho khu vực đó trông mất tự nhiên, sẽ làm cho các loài thú nghi ngờ. Tuy nhiên nếu ta lợi dụng ( hoặc cố tình tạo ra ) 1 khúc cây đổ ngang đường chẳng hạn, 1 bẫy đặt bên phải, 1 cái bẫy đặt bên trái. Như vậy thì chắc chắn con thú nào muốn đi qua đó thì cũng sẽ vướng vào 1 trong 2 cái bẫy. Đây chỉ là 1 trong nhiều cách đặt bẫy đơn giản và hiệu quả, quan trọng là bạn phải biết lợi dụng địa hình. Và trên hết là phải để cho bẫy trông tự nhiên và không để lại dấu hiệu của bạn mà các loài thú có thể nhận ra được.

​

Ngoài ra, để tăng cơ hội khiến các loài thú mắc vào bẫy ta có thể sử dụng mồi nhử. Tuy nhiên để sử dụng thế nào cho đúng từng loại mồi nhử cũng là cả một nghệ thuật. Ví dụ ta đang nhắm đến một con nai thì chẳng ai lại đem cá ra làm mồi nhử, tương tự một vài loài thú ăn thịt nhỏ họ mèo như linh miêu sẽ không thèm để ý đến 1 quả táo… Có lẽ chuyện này thì ai cũng đã biết.

Tuy nhiên xét rộng ra thì chuyện không chỉ có thể. Ví dụ bạn dùng 1 bắp ngô để bẫy mà xung quanh lại mọc bạt ngàn ngô thì liệu nó có giá trị không? Nhưng 1 số thức ăn quá “lạ” cũng làm cho các con vật nghi ngờ. Lời khuyên ở đây là có thể dùng một vài loại thức ăn khác nhau để làm mồi nhử, bạn hãy xé nhỏ miếng mồi ra, phân tán ra xung quang bẫy và để phần lớn nhất vào bẫy. Con thú khi ăn thử mồi sẽ bị kích thích khẩu vị khiến nó thèm muốn và bị cuốn hút vào bẫy hơn.

Trường hợp mất mồi mà không dính bẫy, có thể một loài thú khác nhỏ hơn hoặc to hơn đã ăn nó. Xác định đối tượng và làm một cái bẫy phù hợp hơn, sử dụng chính loại mồi nhử vừa bị ăn đó.

Tóm lại cả một đoạn dài dòng ở trên vẫn bằng câu : Xác định đối tượng để biết nơi đặt bẫy, loại bẫy và sử dụng mồi nhử thích hợp.

Các loại bẫy.

Khi xác định được con mồi là chim, là thú, là cá hay thậm chí là động vật nguy hiểm, bạn sẽ phải tạo ra một loại bẫy phù hợp để bắt chúng. Nguyên tắc của một cái bẫy dù lớn và phức tạp đến đâu thì cũng chỉ dựa vào những nguyên tắc sau: Đè dập con mồi, treo ngược con mồi lên, đâm xuyên con mồi, trói chặt con mồi (bẫy hầm sập nhốt con mồi dưới hố cũng được coi là một loại bẫy giữ chân ) , và làm nghẹt thở. Những cái bẫy có thể kết hợp 1 hoặc nhiều nguyên tắc trên để đạt được hiệu quả tốt nhất, ngoài ra nên sử dụng sức nén của dây, sức cong của các cành cây để làm năng lượng khiến cái khởi động một cách mau chóng.

Khi thiết kế 1 cái bẫy hãy nghĩ đến việc nó sẽ ảnh hưởng lên con mồi như thế nào, cách thức hoạt động của nó và điều gì sẽ làm nó kích hoạt

Dưới đây là một số ví dụ:

1. Bẫy thòng lọng.

Nói chung thì đây là một loại bẫy đơn giản : chỉ gồm một sợi dây chắc chắn được thắt theo kiểu thòng lọng tự thắt và đầu kia được cố định lại hoặc nối vào những cần bật có thể tạo lực bẩy, lực kéo. Loại bẫy này thường được thiết kế ở những con đường mòn nhỏ mà các loài thú hay đi lại, trước cửa hang hay trên thân cây. Hãy chắc chắn là cái thòng lọng đủ lớn để có thể tự do tròng vào cổ hay thân con vật. Nếu như con vật đi qua, cái thòng lọng sẽ xiết chặt cổ con vật lại. Con vật càng giãy giụa thì thòng lọng càng bị thắt chặt lại, nhưng nói chung loại bẫy này không thể giết chết được con thú. Vì vậy hãy cẩn thận khi bắt giữ chúng.

​

Dưới đây là 1 kiểu tận dụng địa hình để tạo ra một cái bẫy thòng lọng đơn giản không ngờ chỉ với 1 sợi dây ngắn và 1 khúc cây vừa phải ( Xem hình ) .Buộc một chiếc thòng lọng tự thắt ngang một thân cây cứng, gác thân cây này lên các cành cây như ở vị trí như trong hình sao cho thòng lọng vừa với chiều cao của con vật. Như vậy, nếu có một con vật nào đó đi qua vị trí như trên thì chắc chắn chiếc thòng lọng sẽ siết chặt lấy cổ nó. Kể cả con vật mạnh mẽ và vùng vẫy đến đâu đi chăng nữa, có làm gẫy cách cành cây hay kéo lê thân cây đi thì thân cây vẫn bị mắc vào các thân cây, bui cây xung quanh. Một điều chắc chắn là con vật sẽ kẹt lại nếu mắc phải.

​

Tuy nhiên loại bẫy này cần một nơi hợp lý để thiết kế thòng lọng, đôi khi những chỗ thế này không dễ tìm thấy.


Thòng lọng tự giật ( xem hình).

​

Đây là một kiểu bẫy tự giật thông dụng. Sử dụng loại thân cây dẻo làm cần bật, cắt hết cành, lá đi để tạo lực bẩy tốt nhất.

- Bươc 1: Đóng 1 cái cọc gỗ gần thân cây như hình vẽ, cọc gỗ này để làm giá cố định thòng lọng bằng 1 cái chốt đơn giản. Có thể mắc thòng lọng lên các bụi cây, thân cây nhỏ xung quanh nhưng phải chắc chắn thòng lọng ko quá to hoặc quá nhỏ và phải nằm trên đường di chuyển của các loài vật.

- Bước 2: Níu cành cây xuống và buộc chặt vào đầu kia của thòng lọng, chú ý mắc vào chốt sao cho đủ chặt để cố định sợi dây nhưng khi con vật nào đó mắc phải thì chốt phải rời ra ngay lập tức.

- Bước 3: Các loài thú vật khi đi qua sẽ kích hoạt bẫy, thú nhỏ sẽ bị treo luôn trên cây còn các loài thú lớn hơn cũng bị giữ lại

​

Chú ý ghi nhớ kiểu chốt tự giật đơn giản này. Bạn sẽ sử dụng đến nó nhiều đấy.

Bẫy thòng lọng các loài thú leo cây.

Có nhiều loại thú leo cây nhỏ như sóc, chuột túi, gấu túi, nhím, khỉ, bò sát … Chúng có số lượng lớn và chất lượng thịt rất tốt nếu ko muốn nói là … đặc sản. Những loài thú leo cây này thì ít khi xuống đất để mắc vào các kiểu thòng lọng kiểu trên nhưng ta có thể thiết kế những chiếc thòng lọng kiểu khác ngay trên cây để bẫy chúng.

Sử dụng các loại dây leo đủ cứng để tự định hình thòng lọng nhưng cũng đủ mềm để có thể tự thít lại được. Trong tự nhiên có rất nhiều loại dây kiểu này như : dây mây, chão,gai, dây nho … hoặc bất kì loại dây rừng, dây kim loại nào có tính chất tương tự mà bạn có thể tìm được.

Dùng một thân cây nhẵn nhụi đã cắt bỏ hết cành lá bắc chéo lên các cây lớn nơi có nhiều loài vật sinh sống. Những thân cây đổ kiểu này rất được các loài vật sống trên cây như sóc, chuột túi nhỏ yêu thích vì nó khiến cho công việc leo từ dưới đất cây đơn giản hơn nhiều. Vì thế để có thể bắt được chúng trên thân những thân cây trên thiết kế hàng loạt những cái thòng lọng nhỏ như hình vẽ, chú ý hướng thòng lọng lên phía trên. Khi con vật đi qua nó sẽ mắc vào một trong những cái thòng lọng đó. Nếu cố gắng giãy giụa, chúng sẽ bị trượt chân và treo lủng lẳng như hình dưới.

​

Một điều khá lí thú là loài sóc mặc dù thấy đồng loại bị treo lủng lẳng như vậy nhưng chúng vẫn liên tục “ đi vào vết xe đổ” đó mà không hề biết sợ. Vì thế nên ta có thể bố trí nhiều thòng lọng một chút, có thể bắt được vài ba con trên cùng 1 cái thân cây.

Bẫy chim.

Ở những khu vực như đầm nước, ao hồ thì nên bố trí những cái bẫy chim Ojibwa đơn giản kiểu này để bẫy các loại chim đến kiếm ăn. Chúng thường thích đậu lên những thanh gỗ, cành cây nằm ngang để nghỉ chân, ta có thể lợi dụng điều đó để thiết kế những cái bẫy như sau:

- Thanh gỗ 1 được nối với một sợi dây xỏ lỏng lẻo qua cái chốt 2 sau đó được buộc vào thanh dẻo 3 có có nhiệm vụ tạo lực bật.

- Chim đậu vào thanh 1 sẽ làm chốt lung lay không giữ được thanh 1 nữa. Thanh dẻo 3 lập tức kéo thanh gỗ 1 qua chốt 2 và kéo luôn dây được bố trí phía dưới mắc vào chân chim. Nếu lực bật mạnh quá thì có thể làm gẫy luôn chân chim.

​

Một cách khác là ta có thể sử dụng những thân cây vừa phải, gọt 1 phần nhỏ như hình vẽ, bẻ cong chúng xuống và cố định lại bằng 1 cái chốt như hình vẽ. Buộc sợi dây vào chốt, 1 đầu thắt thành thòng lọng và để lên phần vỏ cây ( xem hình )

​

Tạo lực bẩy cho thòng lọng bằng cách níu 1 thân cây gần đó xuống và buộc đầu còn lại của sợi dây lên đó,chú ý căn lực vừa phải để không kéo luôn chốt lên.

Khi chim đậu lên mảnh vỏ cây, chốt sẽ bị rời ra do vỏ cây không còn cố định được nó nữa. Nó sẽ kéo thòng lọng và thít chặt chân chim lại.

Dùng lưới.

Nếu tạo ra được một chiếc lưới ( xem phần cuối bài viết) thì hãy thiết kế lưới ở những vị trí như sau để bắt chim. Phần dưới lưới nên để trùng một chút để khi rơi xuống chim đập cánh loạn xạ sẽ càng bị mắc vào lưới hơn.

​

Một số loại bẫy khác dựa theo nguyên tắc bẫy thòng thọng.

Cách làm cũng không quá khó, bạn có thể kết hợp nhiều loại bẫy khác nhau và sử dụng mồi hay ngụy trang bằng lá cây để tăng hiệu quả.

​

2. Bẫy đè.

Đây là loại bẫy khá hiệu quả với những con vật cỡ vừa và nhỏ. Những con vật đủ lớn thì khá thông minh và khỏe mạnh nên dù có bị đè nặng chúng vẫn có thể thoát ra được.

Dưới đây là một kiểu bẫy để bẫy các loài thú kích thước trung bình như cáo, sói, lợn rừng …

​

Còn đây là kiểu bẫy nhỏ hơn dành cho các loại thú nhỏ. Chú ý nhìn kĩ cách đặt chốt để khi con thú ăn mồi sẽ làm phiến đá sập xuống đè lên chúng. Loại bẫy này dùng thức ăn để dụ chúng sập bẫy nên nhất thiết phải có mồi.

​

3. Bẫy Cung tên.

Thực ra đây là một cái bẫy rất nguy hiểm đối với con người và tính hiệu quả của nó cũng chẳng hơn các loại bẫy khác là bao nên tôi cũng không khuyến khích sử dụng. Tuy nhiên tôi muốn đưa ra loại bẫy này vì ngoài công dụng tự động bắn chết con mồi đi ngang qua mắc vào dây mà nó còn có tác dụng bảo vệ khu vực mà ta mong muốn. Biết đâu đấy, vì 1 lý do nào đó mà bạn phải bảo vệ 1 vị trí nào đó mà không muốn bất kì con thú hoang nguy hiểm hay kẻ lạ mặt nào đó xâm nhập, hãy nhớ đến cái bẫy này.

​

Chẳng có cái “định luật” nào dám khẳng định đốt lửa lên thì các loài thú dữ không dám đến gần cả.

Tôi xin nhắc lại đây là loại bẫy rất nguy hiểm đối với con người, chỉ tiếp cận nó từ phía sau của bẫy. Bố trí những cảnh báo nhắc nhở ở quanh khu vực đó cho người khác và cả chính mình biết. Nếu nhóm của bạn có nhiều người thì tốt nhất không nên lắp đặt loại bẫy này. Nhất thiết không được coi nó như 1 trò chơi !

Cấu tạo:

​

4. Giáo đâm lợn ( Pig spear shaft ).

Tương tự như trên, đây cũng là một cái bẫy nguy hiểm nên khi sử dụng phải chú ý. Với lực bật đủ mạnh, nó sẽ xiên qua bất kì con thú nhỏ nào như lợn, cáo đi ngang qua và gim vào thân cây đối diện. Thông thường các con mồi sẽ chết ngay lập tức.

Cấu tạo

​

5. Bẫy hố cổ chai đơn giản với 30s thiết lập.

Đây là một cái bẫy đơn giản và hiệu quả đối với những loài thú nhỏ như sóc, chuột, nhím … và các loài găm nhấm khác. Dựa vào đặc tính của những loài này là thích chui rúc vào những kẽ hẹp, khe hẹp. Hãy tạo ra một cái khe hẹp như thế giống hình vẽ bằng một phiến đá đủ lớn và vài viên đá nhỏ. Nếu ở 1 nơi trống trải mà bạn làm 1 cái bẫy kiểu này, khi mấy con sóc, chuột đi qua mà thấy có động chúng sẽ lập tức rúc vào để trốn và khả năng rơi xuống bẫy là rất cao. Và tất nhiên khi rơi xuống bẫy, do cấu tạo dốc đặc biệt và phiến đá đè ở trên nên chúng sẽ không thể nào trèo lên được.

​

Chú ý: Tuy nhiên cái bẫy này cũng là nơi rất yêu thích của loài rắn. Khi kiểm tra bẫy phải thật chú ý.

6. Bẫy hầm sập.

Loại bẫy tốn khá nhiều thời gian và công sức để thiết lập, chỉ dùng để săn những loại thú thực sự lớn. Cấu tạo của nó cũng không có gì đáng để nói: Một cái hố đủ lớn, nắp hố được gác lỏng lẻo bằng các loại cành cây và ngụy trang cẩn thận, dưới hố có thể cắm chông để tăng sát thương hoặc giết chết con thú ngay lập tức.

Sử dụng các loại công cụ săn bắn khác.

Thực ra để sử dụng những loại công cụ như cung săn, phi tiêu, lao, boomerang, rabbit stick … thì bạn cần phải tập luyện và có chút năng khiếu sử dụng những loại vũ khí kiểu này. Trên youtube có một seri clip “ How to hunt “ của Steve Doran có hướng dẫn sử dụng những công cụ kiểu này cho việc săn bắn. Từ phi tiêu thổi, cung, rabbit stick, bola, throw spear … đều được anh hướng dẫn và mô phỏng lại rất cẩn thận, bạn nào có nhu cầu tìm hiểu có thể search những video của anh để biết thêm chi tiết. Ở đây tôi xin phép giới thiệu qua một số loại vũ khí, công cụ săn bắn thông dụng và cách tạo ra chúng, sử dụng chúng thế nào cho hiệu quả thì đành phải tùy thuộc vào khả năng của bạn vậy. Hầu hết những thứ vũ khí tôi dưới thiệu ở dưới đây đều triệt hạ con thú ở một khoảng cách nhất định và không có tác dụng cận chiến.

1.Cung tên:

​

Đây là một thứ vũ khí phát xạ rất nổi tiếng. Nó không chỉ được dùng trong săn bắn mà còn được sử dụng như một thứ vũ khí đánh trận. Tính hiệu quả của nó thì ai cũng biết rồi, tuy vậy không phải ai cũng có thể cầm lên,kéo cần và ngắm bắn bách phát bách trúng dễ dàng như trên phim ảnh được. Người Mông Cổ với sự trợ lực của ngựa có thể bắn tên xa hơn 500 m, ta chỉ cần luyện tập bắn trúng những mục tiêu lớn trong vòng 20-30m đã là một thành công rồi.

​

​

Cấu tạo cánh cung: Cánh cung thường được làm bằng gỗ dâu, gỗ thông đỏ, ở Việt Nam thì hay làm bằng cây luồng pà ná hay gỗ hồng bì … Nói chung là những loại gỗ đủ rắn chắc và dẻo dai khác cũng có thể thay thế được. Nên chọn những cây gỗ khô vừa chết chưa được lâu chứ không chọn gỗ tươi.

Cách thức tạo ra một cây cung hoàn chỉnh tôi đã nói khá chi tiết ở kỳ 4 : Trôi dạt vào hoang đảo.

Có một điều bạn nên lưu ý là sát thương do một mũi tên gây ra là không đủ để triệt hạ ngay lập tức những con thú lớn. Vì vậy nếu muốn săn các loài thú lớn như hươu nai, lợn rừng, dê, linh dương … bạn nên sử dụng những loại độc dược có thể tìm được trong tự nhiên để tẩm lên đầu những mũi tên. Điều chế chúng như thế nào tôi sẽ nói ở phần dưới, những loại độc này có thể giết chết con thú sau vài phút đến vài chục phút tuy nhiên ta có thể ăn thịt chúng thoải mái mà không có vấn đề gì.

Khi bắn những mũi tên tẩm độc này nếu có thể thì hãy bắn vào khu vực gần tim con thú thì chất độc sẽ phát tán nhanh hơn.

2. Lao.

Tôi cũng đã nói khá chi tiết về cách làm loại vũ khí này ở phần 4. Nếu không có kim loại để làm mũi lao thì sử dụng loại dao đá hoặc dao xương gắn vào đầu cây gậy ta cũng có một chiếc lao khá tốt. Hay đơn giản hơn chỉ cần vót nhọn đầu một cây gỗ đủ cứng thì cũng có chút tác dụng khi đối phó với những loài thú nhỏ.

3.Bola.

Người Eskimo là người đã phát minh ra thứ vũ khí đơn giản và độc đáo này. Thực sự đây được coi là công cụ săn bắn hơn là một loại vũ khí. Sử dụng nó để bắt sống chim đang bay, các loài thú nhỏ và cả lớn khi đang chạy.

​

Tư thế ném bola


Cấu tạo của nó rất đơn giản. Chỉ là 3 sợi dây buộc đá được nối lại với nhau tại cùng một điểm. Người ta sẽ quay, lấy đà để ném như trong hình. Khi ném trúng chân các loài thú đang chạy, lực quá tính sẽ khiến các hòn đá quấn chặt lấy chân chúng và làm chúng vấp ngã, rất khó để chúng có thể giãy ra được. Để đạt hiệu quả cao nhất chiều dài của các sợi dây vào khoảng 60 cm.

4.Bomerang và ống thổi phi tiêu.

​

Đây cũng là 2 loại vũ khí tôi đã giới thiệu ở phần 4. Bạn có thể xem lại phần 4: Trôi dạt vào hoang đảo để biết thêm chi tiết.

Riêng với loại ống thổi phi tiêu thì đó là loại vũ khí người quen của tôi Ben rất yêu thích vì nó dễ sử dụng, hành động kín đáo và tính hiệu quả rất cao. Những mũi phi tiêu vót bằng gỗ, tre.nếu có thể thì làm bằng kim loại là tốt nhất. Tuy nhiên vì nó không có tính sát thương nên chắc chắn khi sử dụng loại vũ khí này bạn phải có chút kiến thức về độc dược để tẩm vào đầu mũi tiêu. Xin hãy chú ý phần dưới đây.

​

Phi tiêu không gây sát thương lớn nhưng tính xuyên phá và tốc độ khá chớp nhoáng.​

Sử dụng độc dược trong tự nhiên.

​

Trong tự nhiên có rất rất nhiều loại cây độc, quả độc, nấm độc ,một số loài bò sát, lưỡng cư, cá … cũng mang những chất độc chết người trong thân nó. Tuy nhiên không phải ta cứ lôi tất cả chúng ra là có thể sử dụng được bởi ta không rõ độc tính của chúng ở dạng nào, tồn tại bao lâu và liệu ăn vào có tử vong hay không. Những loại độc tính chưa qua điều chế tác dụng cũng không đủ mạnh để có thể làm chết con thú ngay và ta phải theo dấu chúng rất vất vả đôi khi mất trắng.

Hơn nữa độc dược cũng không chỉ để tẩm vào vũ khí mà nó còn có nhiều tác dụng khác. Bạn có thể làm “bả” , “thuốc” hay thậm chí là đầu độc cả một khúc sông suối để bắt cá nếu cần thiết. Chỉ bằng một số loại lá, hạt đơn giản. Tất nhiên những con cá này thịt vẫn mềm mại và ngon lành, ăn vào cũng không có ảnh hưởng xấu đến cơ thể.

Điều đầu tiên bạn phải hiểu cơ chế hoạt động của các loại độc dược trong tự nhiên, có loại ăn được nhưng vào máu thì gây tử vong lập tức, có loại ngược lại. Chúng thường hoạt động theo những cách sau:

- Ăn ( hít vào ) vào và bị ngộ độc, chất độc thấm qua dịch dạ dày và ảnh hưởng trực tiếp đến các cơ quan nội tạng.

- Thấm vào máu và gây ảnh hưởng đến tim mạch, làm trụy tim , đông máu hay phân giải hồng cầu.

- Ăn hoặc ngửi hoặc thấm vào máu nhưng tác động trực tiếp đến hệ thần kinh gây tê liệt thần kinh, suy hô hấp, ngạt thở, tê liệt cơ thể.

- Tiếp xúc: Chạm vào là bị ngộ độc kiểu dị ứng, ngứa ngáy hoặc ngạt thở. Loại này thì nằm ngoài giới hạn của bài viết nên tôi sẽ không nhắc đến nữa.

Tất cả những loại độc tố trên dù hoạt động theo cách nào cũng đều có thể gây tử vong. Trong đó loại độc tố thần kinh là nguy hiểm hơn cả nên nếu muốn sử dụng chúng ta phải hết sức cẩn trọng. Khi tiếp xúc không để tay chân xước xát hay để quá gần mũi, mắt, miệng. Ở đây tôi cũng chỉ giới thiệu đến một số loại độc dược quen thuộc đã được sử dụng nhiều, tính hiệu quả cao nhưng cũng không quá nguy hiểm với con người. Tôi sẽ nói đến các loại cây cỏ, động vật nguy hiểm mang độc tính cao vào một kỳ khác với tên gọi “ Hiểm họa tự nhiên “ nếu các bạn muốn tìm hiểu thêm xin hãy đón đọc.

​

Để tẩm độc vào các loại vũ khí như mũi tên, phi tiêu, lao … người ta thường sử dụng loại chất độc máu hoặc chất độc thần kinh và nếu muốn hiệu quả tốt hơn thì phải phối hợp cả 2 loại độc dược này thành những “bài thuốc” vốn đã rất bí truyền. Dính phải chất độc thì chắc chắn là gây tử vong rồi nhưng những loại chất độc tự nhiên không đủ mạnh để giết những con thú lớn ngay lập tức. Chúng có thể sống một vài giờ thậm chí một vài ngày sau đó. Vì thế phối hợp độc dược khi muốn chủ động săn những loài thú lớn là rất cần thiết.

Chất độc của người Châu Ro hoặc một loại chất độc khác của người Bana khiến những con thú lớn như gấu, hổ, trâu rừng chỉ chạy không quá 100 bước đã gục xuống chết ngay lập tức. Chất độc bí truyền curare của thổ dân Amazon thậm chí làm cho những con vật lớn chỉ kịp giãy giụa vài cái đã tử vong.


1.Bài thuốc điều chế chất độc của người Châu Ro ( Nguồn từ tài liệu của bác Phạm Văn Nhân và mình có chỉnh lý lại một chút theo hiểu biết của mình để rõ ràng hơn )

Chuẩn bị :

- Lá cây Sừng Dê: thuộc họ trúc đào (Apocynaccae) còn gọi là cây cồng cộng, cây sừng bò. Là loài cây mọc hoang rất phổ biến ở Việt Nam, khu vực nhiệt đới và một số nơi khu vực ôn đới. Toàn thân cây này đều có độc, hạt rất độc nhưng bài thuốc này cần đến lá cây.

- Cây Mã tiền: còn gọi là Củ chi (Loganiacae ) . Mọc hoang nhiều ở miền nam nước ta, thực ra những cây thuộc họ mã tiền rất nhiều nhưng mọc ở nước ta chủ yếu là loại dây leo. Bài thuốc này cũng cần đến lá của chúng.

- Lá két: loại lá mọc khá thông dụng trong các khu rừng ở Việt Nam, vì nó không có độc tính thậm chí còn ăn được, có vị hơi chua nên tôi cũng không rõ vai trò của nó trong bài thuốc này.
[FON